Operacija Arka

Naslovna strana 3. sveske Marti Misterije u kojoj je premijerno objavljena epizoda Operazzione Arca, 1982.

Naslovna strana 3. VLMS-3 u kojoj je premijerno objavljena epizoda Operacija Arka u bivšoj Jugoslaviji, 1983.

Operacija Arka je 3. epizoda stripa Marti Misterija. Premijerno je objavljena 01.06.1982. pod nazivom Operazione Arca za izdavačku kuću Boneli (Italija). Imala je 61 stranu. Cena je bila 700 lira ($0,54; 1,26 DEM). Epizodu je nacrtao Anđelo Marija Riči (uz pomoć Franka Binjotija), a scenario napisao Alfredo Kasteli. Naslovnu stranu nacrtao je Đankarlo Alesandrini.

Izdanje u Srbiji

U Srbiji, deo tadašnje SFRJ, ova epizoda je objavljena prvi put 1983. godine kao vanredno izdanje Lunov magnus stripa (#3) u izdanju Dnevnika iz Novog Sada. Epizoda se nalazila na stranama 133-194. Cena sveske bila je 50 dinara. (Ispred nje se nalazila epizoda stripa Đil pod nazivom Pucnji na granici (str. 3–98).

Kratak sadržaj

Cenzura u YU verziji epizode Operacija Arka. Tabla sa podacima o Sovjetskoj Ambasadi u Ankari su uklonjeni. Zgrada Lubjanka (sedište KGB-a) retuširana da se teže prepozna.

Šetajuću kroz Grinvič Vilidž, Marti Misterija i Java nailaze na Sajmona Bergera kojeg jure Ljudi u crnom. Nakon što ga spašavaju, Berger im objašnjava da Ljudi u crnom žele od njega da izvuku dokaze o ostacima Nojeve Barke, koja se nalazi u pećini podno ugašenog vulkana Ararat u Turskoj. (Berger Martiju pokazuje satelitiski snimak na kome se vidi deo barke.) Marti i Java kreću za Tursku gde im šef policije Sluejman odobrava ekspediciju za Ararat i dodeljuje helikopter i vozača Sahira. Tokom vožnje, Marti saznaje da je Sahir Jermenin koji pripada separatističkom političkom pokretu ”Nazavisna republika”, koji se bori za nezavisnost Jermena u Turskoj i Sovjetskom Savezu. Sahir izbacuje Martija i Javu na odredište, ali otima helikopter da pomogne borbu svog naroda. Potom gine u pod neobjašnjivim okolnostima i ostavlja Martija i Javu usred nedođije.

Promrzli i pri kraju snaga, Marti i Java pronalaze ostatke Nojeve barke izrađene od metala (ne od drveta), što ih ponovo osnažuje u uverenju da je nekada davno postojala savršena civilizacija (Atlantida). Međutim, na samom kraju nije jasno da li se Martiju sve samo pričinjavalo pre nego što je izgubio svest od iscrpljenosti.

Cenzura

Ova epizoda je cenzurisana na više mesta iz političkih razloga. Glavni razlog je umešanost Sovjetskog Saveza na mestu koje Marti istražuje, kao i odnos Sovjetskih komunista prema Jermenima unutar Sovjetskog Saveza. Čitave dve strane na kojima Sahir tokom leta helikopterom objašnjava Martiju na koji način Turska i Sovjetski Savez tretiraju njegov narod su uklonjene. Sahir pominje invaziju Crvene arije iz 1920, podelu nezavisne republike Jermenije između Turske i Sovjetskog Saveza iz 1921. god, i deportaciju 700.000 Jermena iz Sovjetskog Saveza da bi se opravdala aneksija. Mnogi kadrovi u kojima se vidi umešanost Sovjetskih tajnih službi i njihov rad u vojnim bazama u Jermeniji su retuširane ili je izbrisano pominjanje Sovjetskog Saveza. Čuvena zgrada Lubjanka u kojoj je godinama bilo sedište KGB-a je retuširana da se teško prepoznaje (str. 164). Ukloljen je čak i kadar zemljopisne karte na kome se vidi da se Ararat nalazi blizu granice sa Sovjetskim Savezom (str. 166). Sa helikoptera u kome Marti leti prema Araratu uklonjen je znak američkih vazduhoplovnih snaga (str. 155).

Kurioziet

Celu epizodu je nacrtao Anđelo Riči, osim Martijevih i Javinih lica, koje je nacrtao Franko Binjoti.

Lokacije

Ulica Vašington Mjuz br. 3 (Njujork, SAD), Istanbul, Ararat (Turska), tajne vojne baze u Jerevanu (Jermenija, tada SSSR).

Ime ulice

Jugoslovensko izdanje nastavlja da ulicu u kojoj stanuje Marti Misterija pogrešno transkribuje kao Vašington Njuz umesto Vašington Mjuz (Washington Mews).