Pasji stršak
| Pasiji stršak | |
|---|---|
| |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | M. caninus
|
| Binomno ime | |
| Mutinus caninus | |
| Sinonimi | |
Pasji stršak ili kopitnica (lat. Mutinus caninus) pasji pevac ili pseća bestidnica predstavlja široko rasprostranjen takson u Evropi, Aziji i na istoku SAD. Raste po raznim vrstama pretežno listopadnih brdskih šuma obično na kiselim terenima bogatim trulim drvetom i humusom. Mnogo ređa u četinarskim šumama. Relativno retka vrsta koja se pojavljuje u malim grupama od juna do oktobra. Saprofitna vrsta. Prema Pravilniku o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva spada u strogo zaštićene vrste na području Republike Srbije.[1]
Plodno telo[uredi | uredi izvor]
Plodno telo se razvija podzemno, a na površini zemlje pojavljuje se u obliku jajeta širine do 3,5 cm beličaste boje, glatko i sa vidljivim miscelarnim končićima (rizoidima) u osnovi. Spoljašnji omotač (endoperidijum) je želatinozan. Dozrevanjem jajeta omotač puca i iz njega izbija zakrivljena drška visine do 10-12 cm sa ušiljenom glavom tamnosmeđe žute do narandžaste boje (liči pomalo na hrastov žir) koja se brzo prevlači sluzavom masom punom spora. Masa je tamnomaslinaste boje i neprijatnog mirisa. Drška je beličaste boje, šuplja i lako lomljiva.
Mikroskopija[uredi | uredi izvor]
Spore kod ove vrste su eliptične i glatke 4-5 x 1,5-2,5 µm.
Otisak spora[uredi | uredi izvor]
Otisak spora je maslinasto-zelene boje.
Slične vrste[uredi | uredi izvor]
Jedina slična vrsta je severnoamerički srodnik Mutinus ravenelii koji se u poslednje dve-tri decenije može pronaći u Evropi. Ipak Mutinus ravenelii je ružičaste boje sa crvenkastim vrhom.[2]
Jestivost[uredi | uredi izvor]
Nije jestiva osim dok je u jajetu.[3]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Mutinus caninus - vrh -
Mutinus caninus - ostatak spoljašnjeg omotača -
Pasiji stršak -
Mutinus caninus -
Pasiji stršak -
Mutinus caninus
Slične vrste[uredi | uredi izvor]
Slične vrste su Ganoderma tsugae i ''Heterobasidion annosum''. Od prve se razlikuje po koenzistenciji plodnog tela koje je drvenasto, a ne mekano i plutasto. Druga ima više braon nego crno plodno telo.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 01. 08. 2018. g. Pristupljeno 01. 10. 2017.
- ^ Mutinus ravenelii širi Evropom Laessøe, Thomas . Mushrooms. London, UK: Dorling Kindersley. 1998. ISBN 978-0-7513-1070-2.
- ^ Arora 1986, str. 771.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Arora, David (1986). Mushrooms Demystified. Berkeley, California: Ten Speed Press. str. 771. ISBN 978-0-89815-169-5.
- Gljive Srbije i zapadnog Balkana. Uzelac B. BGV Logic Beogad, 2009.
- Mushrooms. Phillips R. Macmillan London, 2006
- Koja je ovo gljiva? prepoznavanje, sakupljanje, upotreba.Flik M. Marso Beograd, 2010
- Atlas gljiva. Giuseppe P. Prosvejta Zagreb, 1997
