Radna eksploatacija
Radna eksploatacija podrazumeva prisvajanje i iskorišćavanje tuđeg rada od strane vlasnika sredstava za proizvodnju.
Žrtve radne eksploatacije mogu biti osobe svih starosnih dobi i socijalnih grupa.
Neki od najčešćih vidova radne eksploatacije su:
- Kršenje radničkih prava
- Trgovina ljudima u svrhu radne eksploatacije
- Dečiji rad
Kršenje radničkih prava[uredi | uredi izvor]
Kršenje radničkih prava možemo posmatrati kao jedan od najčešćih vidova radne eksploatacije. Pod kršenjem radničkih prava podrazumeva se:
- Rad na crno
- Neplaćeni prekovremeni rad
- Nemogućnost korišćenja godišnjeg odmora
- Različita visina zarada za potpuno isti posao, naročito često se javlja između zarada muškaraca i žena[1]
Trgovina ljudima u svrhu radne eksploatacije[uredi | uredi izvor]
Radna eksploatacija je globalni problem a najranjivije kategorije ljudi su:
Oblasti u kojima se eksploatacija najčešće dešava su:
- Poljoprivreda
- Tekstilna industrija
- Ugostiteljstvo
- Građevinarstvo
Radnici koji migriraju unutar granica država ili preko granica u svrhu zaposlenja, lako postaju žrtve trgovine ljudima zbog činjenice da traže zaposlenje u drugoj državi, u nepoznatoj okolini, pod uslovima koji su često restriktivni i nepovoljni.
Najčešće metode koje se koriste da bi radnik došao u ovakvu situaciju su:
- Vrbovanje putem obmane
- Vrbovanje zloupotrebom teškog položaja
- Eksploatacijski uslovi rada
- Prinuda na odredištu
- Zloupotreba teškog položaja na odredištu
- Zloupotreba ugovora
- Namerno nametanje nezakonitih troškova i dugova često uz podršku agencija za zapošljavanje i poslodavaca u državi odredišta[2]
Dečiji rad kao vid radne eksploatacije[uredi | uredi izvor]
Dečiji rad je ukorenjen u siromaštvu i nedostatku posla za odrasle koji ispunjava pristojne uslove, kao i u nedostatku adekvatne socijalne zaštite i neuspehu obrazovnog sistema koji podrazumeva da sva deca pohađaju i završe školu. Zbog svoje posebne ranjivosti deca obično prođu kroz više tipova eksploatacije. Najčešće se izgladnjuju, uskraćuje im se sloboda kretanja, oduzima sloboda izbora i pravo na život bez nasilja.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Profil zemlje Srbija” (PDF). Pristupljeno 10. 5. 2018.
- ^ „Trgovina ljudima u svrhu radne eksploatacije” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 13. 07. 2018. g. Pristupljeno 10. 5. 2018.
- ^ „Pristup rešavanju pitanja dečijeg rada i njegovo iskorenjivanje”. Pristupljeno 10. 5. 2018.[mrtva veza]