Revolucija u Grčkoj (1862)
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Revolucija u Grčkoj od 23. oktobra 1862. godine dovela je do svrgavanja kralja Otona sa prestola i dolaska Đorđa I na vlast.
Uzroci[uredi | uredi izvor]
Uzroci revolucije su brojni, od unutrašnjih do spoljašnjih. Nakon Mavrokordatovog konačnog povlačenja sa političke scene 1855. nova pokolenja nadahnuta liberalnim idejama videla su jedini lek političkom nazadovanju u pravoj parlamentarnoj kraljevini, te su se počeli suprotstavljati kralju. Kada je 1858. godine proslavljao 25-ogodišnjicu vladavine Oton je bio popularniji nego ikada, ali je samo 4 godine kasnije svrgnut. Jedan od većih problema bio je nepostojanje naslednika, a Oton nije iskoristio ni svoje ustavno pravo da ga predloži parlamentu. U italijansko-austrijskom ratu 1859. godine pokazalo se da kralj ne deli proitalijansko raspoloženje grčkog naroda. Izbori iz 1860. godine su bili tako izmanipulisani, da kabinet koji je sastavljen februara 1861. godine nije imao nikakav autoritet. On se naglo ustremio na učesnike studentskih demonstracija i vojničkih zavera. Oton se nadao da će uspeti da usmeri pažnju javnosti na Veliku ideju, pa je pregovarao sa Srbijom, Crnom Gorom, garibaldincima, a Britanija mu je nudila jonska ostrva ako se obaveže da neće otvarati istočno pitanje. On je ponudu odbio, okrenuo se Rusima, izazvao ogorčenje Britanaca, ali nije uspeo da pridobije opoziciju. Francuzi su se odvratili od njega zbog njegove naklonosti ka Austriji, a Ruse je brinuo nedostatak pravoslavnog naslednika. Grčka javnost ga je smatrala odgovornim za gubitak naklonosti velikih sila.
Revolucija[uredi | uredi izvor]
Kralj Oton je oktobra 1862. pošao u obilazak zemlje sa namerom da suzbije gradske nemire koje su organizovali političari, veterani i studenti uz blagonaklonost vojske. Za vreme njegovog odsustva atinski garnizon se pobunio i dok je kraljeva jahta uplovila u atinsku luku, već je bila stvorena privremena vlada. Oton je zbačen, a sazvana je ustavotvorna skupština radi donošenja novog ustava. Predstavnici sila su savetovali Otonu da pristane na to i on je prešao na britansku krstaricu sa koje je izdao proklamaciju da napušta voljenu zemlju kako bi izbegao prolivanje krvi. Privremena vlada je organizovala neki vid poluzvaničnog plebiscita kako bi dala podršku za dolazak na grčki presto drugom sinu britanske kraljice Viktorije, Alfredu, budućem vojvodi od Edinburga i vladajućem vojvodi od Saks-Koburga i Gote. Sile su, međutim, potvrdile svoj autoritet izborom princa Kristijana Vilhelma Ferdinanda Adolfusa Jerga Danskog čija se sestra Aleksandra upravo udala za princa od Velsa. Ustavotvorna skupština mu je formalno ponudila presto kada se sastala i proglasila ga punoletnim iako još uvek nije imao 18 godina. Pod imenom Đorđe I iskrcao se u Grčkoj oktobra 1863. i postao je njen novi kralj.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Ričard Klog, Istorija Grčke novog doba, Klio, Beograd (2000)
- Stevan Pavlović, Istorija Balkana (1804—1945), Klio, Beograd (2004)
- Jozef fon Hamer, Historija Turskog (Osmanskog) carstva 3, Zagreb (1979)