Стармлади
 Starmladi | |
| Tip | ilustrovani list (novina) |
|---|---|
| Format | 29 cm |
| Vlasnik | M. Krstonošić |
| Izdavač | Štamparija Deoničarskog društva "Branik" |
| Urednik | Petar Krstonošić |
| Osnivanje | 1907 |
| Jezik | srpski |
| Ukidanje | 1911. |
| Sedište | Novi Sad |
| ISSN | 2334-6809 |
| Veb-sajt | Starmladi |
Starmladi je humoristično-satirični list, izlazio u periodu od 1907. do 1911. godine u Novom Sadu.[1] Starmladi je list koji je nemilosrdno, ali pravedno šibao po manama srpskog javnog života, vodio borbu sa radikalima, liberalima i demokratama, i do kraja izlaženja ostao veran samostalcima.[2]
O novinama[uredi | uredi izvor]
Prema "Istoriji srpske štampe u Ugarskoj", Vasilija Đ. Krestića - Pogođeni političkom satirom "Vrača pogađača", samostalci i liberali podstakli su Petra Krstonošića da u Novom Sadu pokrene humorističko-satirični list sa zadatkom da nemilosrdno ali pravedno šiba po manama i svima rđavim stranama srpskog javnog života, odnosno da se uhvati u koštac sa svojim radikalskim suparnikom. Krstonošić je imao dvadesetogodišnje iskustvo u radu na političko-satiričnim listovima pa su njegovi patroni verovali da će se on uspešno nositi sa Vračom pogađačom. Prvi broj Krstonošićevog lista pod imenom Starmladi pojavio se 5. maja 1907. u nekoliko hiljada primeraka, toplo pozdravljen od "Branika", kikindskog "Srpskog glasa", Subotićevih "Novosadskih novina", somborske "Sloge" i drugih listova protivradikalske orijentacije.[3]
Tematika[uredi | uredi izvor]
Izlazeći dva puta mesečno, Starmladi je od prvog broja počeo borbu protiv radikala, čak i onih sa Pašićem na čelu. Iako su mu glavna mesta napada bili radikalski prvaci, pre svega Jaša Tomić i Đorđe Krasojević, koje je nazivao svakakvim imenima, pa ih čak i vređao, šibao je i po Pavlu Rauhu, Nikoli Tomašiću, Kuenu Hedervariju, grofu Erentalu, Stjepanu Radiću i mnogim drugim.[4] Starmladi je, inače, pružao svesrdnu podršku Srpsko-hrvatskoj koaliciji i zalagao se za saradnju i slogu Srba i Hrvata. U početku veoma pohvalno je pisao o liberalima, naročito o Polit-Desančiću. Kasnije, od sredine 1908, odnosi između Krstonošića i liberala bili su iz temelja poremećeni pa je Starmladi pisao o Politu i njegovoj stranci kao o političkim mrtvacima. Ostavši veran jedino samostalcima, Krstonošić je udarao i po kikindskim demokratama, koji su se u međuvremenu razišli sa samostalcima.[4]
Izdanja[uredi | uredi izvor]
List je izlazio od 1907. do 1911. godine, neredovno, uglavnom svakog 1. i 16. u mesecu, ili s prekidima u Novom Sadu. Prvi broj Starmladog štampan je 22. aprila 1907. godine. Usled slabe pretplate list je prestao da izlazi od 23. aprila do 24. juna 1911. godine. A nadalje izlazi neuredno do 1. novembra 1911, kada je izašao zadnji broj 12 (1. novembra 1911). U poslednjem broju urednik obaveštava da list prestaje sa izlascima.
Štampa[uredi | uredi izvor]
Tokom svoje kratke istorije izlazaka, Starmladi je promenio dve štamparije. Od br. 11 (1908. godine) štampala ga je Štamparija Učiteljskog d.d. "Natošević", a od br. 9 (1911. godine) Srpska štamparija dr. Sv. Miletića.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Starmladi(COBISS)[mrtva veza]
- ^ Srpska štampa : 1768-1995. : istorijsko-bibliografski pregled / Milica Kisić, Branka Bulatović. Štampa i srpsko društvo 19. i 20. veka / Miloš Mišović. - Beograd : Medija centar, 1996 (Beograd : Standard 2). - 513 str. : faks. ; 24 cm. - (Biblioteka Press dokumenti ; 1)(COBISS)[mrtva veza]
- ^ Krestić 1980.
- ^ a b Starmladi : humoristično-satiričan list / vlasnik i izdavalac M. Krstonošić ; odgovorni urednik Petar Krstonošić. - God. 1, br. 1 (22. april 1907)-god. 5, br. 12 (19. okt. 1911). - Novi Sad : M. Krstonošić, 1907-1911 (Novi Sad : Štamparija Deoničarskog društva "Branik"). - 29 cm. - Ilustr.(COBISS)[mrtva veza]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Krestić, Vasilije (1980). Istorija srpske štampe u Ugarskoj 1791-1914. Novi Sad: Matica srpska.