Stručni svedok

Stručni svedok ili sudski veštak je osoba koja svedoči pred sudom, a čije je svedočenje zasnovano na stručnom poznavanju teme koja je u pitanju i koje omogućava donosiocima odluka da bolje procene dokaze, situaciju ili adekvatnu kaznu. Socijalni radnici se pozivaju na sud kao stručni svedoci u sporovima koji se tiču starateljstva nad decom, zapostavljanja i zlostavljanja dece, razvoda, brige o osobama sa posebnim potrebama isl.

Stručni veštak je stručno lice koje ispunjava formalne i suštinske uslove da se može baviti ovom vrstom posla. Veštak je saradnik suda i sudije pri čemu svojim stručnim nalazom i mišljenjem iz neke oblasti za koju je stručan (mašinstvo, medicina, ekonomija, finansije, građevinska i ostale razne oblasti) u velikoj meri pomaže sudu da se utvrdi istina, odnosno da utvrdi određenu konkretnost činjenica nakon čega se otvara ili zaključuje rasprava.

Od kvaliteta i sveobuhvatnosti nalaza i mišljenja sudskog veštaka zavisi tok i iskod sudskog ili vansudskog postupka. U procesu utvrđivanja materijalne istine sud se sve više oslanja na nalaze i mišljenja stručnjaka iz oblasti na koju se sudski sprovi odnose.

Veštačenje

Veštačenje je stručna delatnost koju pravna nauka koristi u cilju utvrđivanja i razjašnjenja važnih činjenica iz oblasti struke koja nije pravna, a koju zahteva i sprovodi organ postupka. To se sprovodi kada organ krivičnog postupka, sudije i njegova pravna stručna sprema nisu dovoljni za utvrđivanje ili ocenu neke relevantne činjenice, jer ne raspolažu dovoljnim potrebnim stručnim znanjem i odgovarajućim veštinama. Primera radi, prilikom određivanja autentičnosti umetničkih dela, dolazi analitički forenzičar koji je tu analizu izvršio, te se u toj situaciji osoba koja raspolaže takvim posebnim stručnim znanjem naziva veštak (sa latinskog expertus), a sam čin i način njegovog izlaganja se zove veštačenje (sa latinskog expertis).

Literatura

• Ovaj članak ili njegov deo izvorno je preuzet iz Rečnika socijalnog rada Ivana Vidanovića uz odobrenje autora.