Pređi na sadržaj

Tanukidi

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Tanukidi (arapski: التنوخيون‎) ili Tanuk (arapski: تنوخ‎) su bili konfederacija arapskih plemena, nekada samtarani Saracenima. Prvo su se pojavili u severnoj Arabiji i na jugu Sirije u 3. veku pre nove ere. Na natpisu koji je pronađen kod Um el Džimala u Jordanu i Namari u Siriji spominju se i Tanukidi i Lahmidi. Drevnu plemensku konfederaciju Tanuki u velikoj meri je preuzelo nekoliko grana velikog plemena Azd i Kuda'a.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Krajem 2. veka, ogranak plemena Azd, iz Južne Arabije, migrirao je u El Hasu gde su se naselili Tanukidi. Pripadnici plemena Azd su se udružili sa Tanukidima, postavši tako deo konfederacije. Dva šejha (plemenskih vođa) su odustali od vladavine u korist Malika ibn Fahma (196—231), koji ih je doveo u ono što su sada Irak i Sirija, nakon njihove borbe drugim plemenima u toj oblasti, on je kontrolisao čitav Jordan i Irak, nasledio ga je njegov brat 'Amr ibn Fahm koji je vladao kratko vreme, a nakon njega vladao je Džadima ibn Malik (233—268). Nakon Džadimine smrti, nasledio ga je sin njegove sestre Amr ibn Adi, Lahmid, jer Džadima nije imao sinova i tako je uspostavio dinastiju Lahmida. Ostali Tanukidi su se nastanili u Siriji. Arapske legende tvrde da je "Amr ibn" Adi bio jedini pobednik u ratu protiv Zenobijine carevine Palmire, ali ti mitovi "najverovatnije predstavljaju amalgam činjenica i fikcije."[1]

Tanuhidi su u 4. veku formirali veliku grupu Rimskih saveznika na istoku, od Sirije na severu do zaliva Akaba, područja u koja su migrirali iz južne Arabije nakon porasta sasanidskog uticaja u Jemenu jedan vek ranije. Navodi se da su bili posvećeni hrišćanstvu, Sv. Apostolu Tomi[2] i monaštvu, sa mnogim manastirima povezanim sa plemenom.[3] Tanukidi su odigrali ključnu ulogu u porazu Zenobijinih snaga od strane cara Aurelijana i služili su kao federati na rimskom istoku – kao prvo arapsko pleme.[4] Tokom 378. godine njihova kraljica Mavia ih je predvodila u pobuni protiv cara Valensa. Sklopljeno je primirje i neko vreme je bilo poštovano, a Mavia je čak poslala određenu količinu konjice kao odgovor na rimske zahteve za pomoć u sprečavanju napada od strane Gota. Savez se raspao pod Teodosijem I, kada su se Tanukidi ponovo bunili protiv rimske vladavine.[5]

Tanukidi su bili hrišćani tokom 3. ili 4. veka, najverovatnije dok su boravili na istočnoj polovini plodnog polumeseca, a do 4. veka bili opisani kao "fanatični plamen hrišćanstva" i bili su "revnosni hrišćanski vojnici" u 6. veku.[6][7]

Njima su se u 11. veku pridružila plemena Kahtanita iz južne Arabije, kao što je Banu Ma'an. Tanukidi su otvorili zajednicu Druza u Libanu, kada je većina njih prihvatila i usvojila novu poruku, zbog bliskih veza njihovog plemstva s tadašnjim fatimidskim vladarem El Hakim bi-Amr Alahom.[8] Pleme Maana naselilo se u planinama Libana po naređenju guvernera Damaska da bi se borilo protiv krstaša. Većina Maana u Libanu kasnije je postala deo Druza. Kasnije su bili poraženi od strane rivalskog plemena Kajs koje je takođe postalo deo Druza, Kaisi Druza.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Southern, P. (2008) Zenobia: Palmyra's Rebel Queen, Continuum, London, p.108
  2. ^ Reynolds 2012.
  3. ^ Shahid 2010, str. 134. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFShahid2010 (help)
  4. ^ Rihan, Mohammad (30. 5. 2014). The Politics and Culture of an Umayyad Tribe: Conflict and Factionalism in the Early Islamic Period. I.B.Tauris. str. 43. ISBN 9781780765648. 
  5. ^ Ball 2001, str. 97–102
  6. ^ Shahîd et al. 1998, str. 430.
  7. ^ Midden, Lia van (1993). Polyphonia Byzantina: Studies in Honour of Willem J. Aerts. Egbert Forsten. str. 70. ISBN 9789069800547. 
  8. ^ Harris, William (19. 7. 2012). Lebanon: A History, 600-2011 (illustrated izd.). Oxford University Press. str. 46. ISBN 9780195181111. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Harris, William (19. 7. 2012). Lebanon: A History, 600-2011 (illustrated izd.). Oxford University Press. str. 46. ISBN 9780195181111. 
  • Midden, Lia van (1993). Polyphonia Byzantina: Studies in Honour of Willem J. Aerts. Egbert Forsten. str. 70. ISBN 9789069800547. 
  • Shahid, Irfan (2010). Byzantium and the Arabs in the Sixth Century, Volume 2, Part 2 (illustrated izd.). Harvard University Press. str. 430. ISBN 9780884023470. 
  • Hamilton Alexander Rosskeen Gibb; Lewis, Bernard; Kramers, Johannes Hendrik; Pellat, Charles; Schacht, Joseph (1998). The Encyclopaedia of Islam, Volume 10, Parts 163-178. Brill. str. 191—2. 
  • Shahîd, Irfan (1. 1. 1984). Byzantium and the Arabs in the Fourth Century (illustrated, reprint izd.). Dumbarton Oaks. str. 419, 422. ISBN 9780884021162. 
  • Rihan, Mohammad (30. 5. 2014). The Politics and Culture of an Umayyad Tribe: Conflict and Factionalism in the Early Islamic Period. I.B.Tauris. str. 43. ISBN 9781780765648. 
  • Shahid, Irfan (2010). Byzantium and the Arabs in the Sixth Century, Volume 2, Part 2 (illustrated izd.). Harvard University Press. str. 134. ISBN 9780884023470. 
  • Reynolds, Gabriel Said (2012). The Emergence of Islam: Classical Traditions in Contemporary Perspective. Fortress Press. ISBN 9781451408126. „The Tanukhids (whose territory spread from southwestern Iraq to southern Syria) were known for their devotion to Saint Thomas...” 
  • Ball, Warwick (2001), Rome in the East: The Transformation of an Empire, Routledge, ISBN 978-0-415-11376-2 

Dodatna literatura[uredi | uredi izvor]

  • Shahîd, Rome and the Arabs: a Prolegomenon to the Study of Byzantium and the Arabs (Washington: Dumbarton Oaks) 1984. The opening volume of Shahîd's multi-volume history of Byzantium and the Arabs.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Танукиди&oldid=27675099”