Filist Sirakuski
| Filist Sirakuski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 432. p. n. e. |
| Mesto rođenja | Sirakuza, |
| Datum smrti | 356. p. n. e. |
Filist Sirakuski, Filist iz Sirakuze (grč. Φιλιστος; oko 430-356/355. p. n. e.) je starogrčki istoričar, političar i vojskovođa. Autor istorijskog dela „Istorija Sicilije” u 13 knjiga, koje nije sačuvano do danas[1].
Biografija[uredi | uredi izvor]
Filist, koji je poticao iz plemićke i imućne porodice, bio je aktivan pristalica vladavine tiranina Dionisija Starijeg i Dionisija Mlađeg u Sirakuzi. Godine 405. p. n. e. pomogao je prvom od njih u osvajanju Sirakuze. Neko vreme komandovao je odredom straže koji je zauzeo tvrđavu Sirakuzu.
Uprkos činjenici da je Filist bio njegov sledbenik, Dionisije Stariji ga je 386. p. n. e. proterao iz Sirakuze jer se oženio njegovom nećakom bez Dionisijeve dozvole.
Posle smrti Dionisija Starijeg, Filist je 366. p. n. e. je vraćen iz izbeglištva i imao je značajan uticaj na vlast. Odbacivši reformski plan koji su predložili Dion i Platon, 361. p. n. e. doprineo je njihovom proterivanju.
Filist je umro dok je učestvovao u neuspešnoj pomorskoj bici protiv Diona. Prema nekim izvorima, nakon poraza izvršio je samoubistvo; prema drugim vestima, postao je žrtva razjarene mase.
„Istorija Sicilije“ od Filista[uredi | uredi izvor]
Istorijsko delo Filista napravljeno je po uzoru na Tukididovo delo i ocrtavalo je istoriju Sicilije od antičkih vremena do ranih godina vladavine Dionisija Mlađeg. Od trinaest knjiga, jedanaest je bilo posvećeno vladavini Dionisija Starijeg, a poslednje dve vladavini Dionisija Mlađeg pre izgnanstva. Nakon toga, Atanasije iz Sirakuze je nastavio priču o Filistu.
Prema drevnim istoričarma, Filist je oponašao Tukidida, ali nije mogao da dostigne njegove visine (Ciceron ga zato naziva „pusillus Tukidid”): istorijske događaje je prikazao jednostrano, sa stanovišta svojih političkih simpatija i antipatija. Uprkos tome, Sikelika je bila popularna u drevnim vremenima. Tako je Aleksandar Veliki, u pohodu na Aziju, naredio, uz tragedije Euripida, Sofokla i Eshila, da mu pošalje delo Filista (Plut.Alek., 8)[2].
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Marsden, Eric W.; Marsden, Eric William (1999). Greek and Roman artillery: historical development (Special ed. for Sandpiper Books izd.). Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-814268-3.
- ^ Plutarch (1918). „Lives. Dion”. Digital Loeb Classical Library. Pristupljeno 2024-02-26.