Forkontumac
Forkontumac ili Šveb je rečno ostrvo površine 391,7 hektara,[1] koje se nalazi na Dunavu, jugozapadno od Pančeva i istočno od Beograda. Veći deo ostrva je obrastao gustom vegetacijom, a na više mesta na ostrvu se nalaze bare izduženog oblika koje su nekada bili kanali kojim je tekla dunavska voda. Vikend naselje i izletište Bela Stena se nalazi na zapadnom kraju ostrva. Severno od Forkontumca je ušće Tamiša u Dunav. Ostrva Čakljanac i Štefanac, koja su danas zasipanjem kanala pretvorena u jedno ostrvo, se nalaze južno od ade Forkontumac. Sva tri ostrva kao i Starčevačka ada pripadaju opštini Pančevo. Ade Forkontumac, Štefanac i Čakljanac čine zaštićeno stanište treće kategorije i predstavljaju funkcionalnu celinu vodenih, vlažnih i šumskih staništa. Odluku o zaštiti prirodnog dobra „Pančevačke ade”, donela je Skupština grada Pančeva 5. maja 2019. godine na osnovu studije o zaštiti koju je izradio Pokrajinski zavod za zaštitu prirode.[2]
Zanimljivosti vezane za ime[uredi | uredi izvor]
Ime ostrva odnosi se na nekadašnju austrijsku karantinsku stanicu grada Pančeva, izgrađenu 1726. godine, koja se nalazila na obali preko puta ostrva, na ušću Tamiša u Dunav. Stari termin Kontumac (lat. Contumacia) korišćen je kao sinonim za karantin. Godine 1813. jedan od najpoznatijih gostiju je bio Vuk Karadžić koji je u njemu ostao nekoliko nedelja. Kontumac bio dosta udaljen od Pančeva i nalazio se na vodoplavnom terenu, pa je to verovatno bio razlog da se u samom gradu sagradi novi. Posle preseljenja kontumca u grad u zgradi starog kontumca ustanovljen je forkuntumac što bi moglo da se prevede kao pretkontumac (reč for na nemačkom znači pred) i bio je istureno odeljenje kontumca. Kontumci su bile ustanove u kojim su lica koja su dolazila s teritorije tadašnje Turske carevine i roba koja je odatle dovožena morali da izdrže karantin, koji je bio obavezan za sve putnike. Putnike je pregledao lekar. Oni koji su bili bolesni ili sumnjivi bili su upućivani u forkuntumac na lečenje. Dužina boravka u karantinu je zavisila od stepena predostrožnosti i trajala je od 21 do 42 dana u zavisnosti od epidemiološke situacije u tadašnjoj Turskoj.[3] Drugi naziv ovog ostrva je Šveb i dolazi od nemačke reči Schweben koja znači plutati, lebdeti.
Vikend naselje i izletište[uredi | uredi izvor]
Na vrhu ostrva se nalazi vikend naselje od oko 440 kuća uglavnom naseljenih tokom leta. Peščana plaža koja se takođe nalazi na vrhu ostrva je dosta posećena tokom toplih letnjih dana.[4]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Izletište Bela stena -
Plaža na sredini Forkontumca u srednjim vodama -
Austrijska karta Pančeva i okoline iz vremena Marije Terezije
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Službeni list grada Pančeva”. pancevo.rs. Arhivirano iz originala 25. 03. 2017. g. Pristupljeno 22. 7. 2019.
- ^ „Dunavske ade kod Pančeva novo zaštićeno područje”. politika.rs. Pristupljeno 24. 7. 2019.
- ^ „Iz istorije pančevačke medicine”. pancevac-online.rs. Arhivirano iz originala 25. 03. 2017. g. Pristupljeno 23. 7. 2019.
- ^ „Forkontumac − pančevački Havaji”. rts.rs. Pristupljeno 23. 7. 2019.