Foča u odbrambeno-otadžbinskom ratu
Odbrambeno-otadžbinski rat na području opštine Foča počeo je 8. aprila 1992. godine.[1] Tog dana oko 10 časova iz Donjeg Polja prema brdu Ćelovina krenula je veća grupa naoružanih muslimana. Napad je odbijen a napadač vraćen na polazne položaje. Narednih 5 - 6 dana pale su prve žrtve a nekoliko kuća je zapaljeno. Lokalne muslimanske vođe, kao i naoružani dijelovi, napustili su grad. Srpske jedinice su došle na opštinske granice, na kojima su uz manja pomjeranja ostale do Dejtonskog sporazuma.
Prva fočanska brigada[uredi | uredi izvor]
Na Vidovdan 28. juna 1992. godine na Previli je formirana Prva fočanska brigada sa elementima brigade lakog tipa. U decembru iste godine Brigada je transformisana u dva bataljona da bi nakon dva mjeseca bila formirana Jedanaesta, a od ostalih jedinica i Dvanaesta laka pješadijska brigada. Ove jedinice su postojale do avgusta 1994. godine kada su u sastav 11. pješadijske brigade ušli svi tadašnji sastavi i jedinice na teritoriji opštine Srbinje (Foča).
Ratna dejstva[uredi | uredi izvor]
Ratna dejstva na području opštine počela su zvanično 8. aprila 1992. godine. Jedinicama koje su formirane na području grada do početka juna 1992. komandovao je Krizni štab. Početkom juna formiran je Operativni štab, koji će od početka juna 1992. godine do kraja jula 1994. prerasti u Taktičku grupu „Foča” koja je kasnije prerasla u Taktičku grupu „Drina.” Teritorija koju su branile i kontrolisale ove jedinice, zahvatala je površinu od 1300 kilometara kvadratnih i često je bila napadana od strane neprijatelja. To je zahtjevalo neprekidno angažovanje cjelokupnog komandnog i borbenog sastava jedinice.
Civilne i materijalne žrtve na području opštine u toku rata[uredi | uredi izvor]
Na teritoriji opštine Foča ubijeno je i masakrirano 178 civila srpske nacionalnosti, od čega osamdeset osam muškaraca, sedamdeset šest žena i četrnaestoro djece. Masovne zločine nad civilnim stanovništvom muslimanska vojska je počinila u selima Jabuka, Jošanica, Poljica, Bujakovina i drugim selima. Kada su upadali u sela, kao što je Bujakovina, gdje su ubijani starci i starice od 90 godina, te Jabuka gdje su ubijali slijepe i nepokretne do Poljica i Jošanice, gdje nisu poštedjeli ni djecu, muslimanski ekstremisti su ostavljali pustoš. Ne samo da su ubijali nego su ubijane masakrirali, pljačkali i palili sela. Prvo je zapaljeno 10 srpskih kuća u Foči, a naknadno je spaljeno 27 srpskih sela i sve srpske kuće koje su bile u mješovitim selima. I ne samo u ratu nego i poslije Dejtonskog sporazuma u srpskim selima koja su pripala Federaciji BiH, na imanjima Srba je nanesena velika šteta. U tom periodu oštećen je ili porušen veliki broj srpskih kuća u širem rejonu Ustikoline i Jabuke (Novo Goražde), isječene su šume, oštećeni voćnjaci, oskrnavljena groblja.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- Monografija poginulih boraca i civila odbrambeno - otadžbinskog rata opštine Foča 1991 - 1995.
- Vojska Republike Srpske - Poginuli borci - Građanski rat - Bosna i Hercegovina - 1991 - 1995
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 17. 04. 2019. g. Pristupljeno 17. 01. 2019.