Pređi na sadržaj

Česma Pekarsko-mehanskog esnafa (Užice)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Česma Pekarsko – mehanskog esnafa
Česma Pekarsko – mehanskog esnafa
Opšte informacije
MestoUžice
Država Srbija
Vreme nastanka1896.
Tip kulturnog dobraSpomen - česma

Česma Pekarsko-mehanskog esnafa zadužbina je ovog esnafa u Užicu, a podignuta je 1896. godine. Nalazi se na Rakijskoj pijaci.

Pekarsko-mehanski esnaf

[uredi | uredi izvor]

Pekarsko-mehanski esnaf u Užicu osnovan je 1846. god., a 1853. pekari se izdvajaju i osnivaju Pekarsko-ekmeščijski esnaf. 1882. Bio je jedan od finansijski najjačih esnafa u Užicu. Po popisu iz 1866. Užice ima 86 aktivnih zanatlija (40 preduzimača i 46 pomoćnika). U drugoj polovini 19. veka pekarsko-mehanski zanat je bio odlične uslove za razvoj, a pekarsko zanimanje je bilo najčešće.[1] [2] Feliks Kanic u knjizi „Srbija“ navodi da 1896. godine u Užicu radi 118 pekara.[3]

Izgled i istorijat česme

[uredi | uredi izvor]

Na postolju česme nalazi se stub od crvenog kamena, obima 117 cm, pri vrhu 137 cm. Ispod je kamena svinjska glava iz čije čeljusti ističe voda. U vreme napada Nemačke na Jugoslaviju česama je bila deo barikade odbrane grada. U rekonstrukciji česme posle rata i ovaj događaj je na česmi obeležen. Na desnoj strani kamene osnove, gledano prema česmi, na mermernoj ploči nalazi se tekst:

"Ova česma 1.XI 1941. bila je deo partizanske barikade.

Nemački tenkovi 29. XI 1941. srušili su česmu i Na njoj istaknutu crvenu zvezdu.

Obnovio je Narodni muzej 1966. godine.“.[4]

Kada je uređivana Rakijska pijaca 1984. godine, česma je premeštena na sadašnje mesto, a vodu dobija iz gradskog vodovoda.

Natpisi na česmi

[uredi | uredi izvor]

Iznad mesta gde ističe voda:

O svom trošku – pekarsko-mehanaski esnaf

Sa desne strane:

Grada Užica

Sa leve strane:

Godine 1896.

Sa zadnje strane:

Svojoj opštini

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Samouki rukopis / Miladin T. Radović. - Titovo Užice : Narodni muzej, 1984. .
  2. ^ Užički leksikon / urednik toma Dragica Matić. - Beograd : Službeni glasnik ; Užice : Grad Užice, 2014.
  3. ^ Srbija, zemlja i stanovništvo : od rimskog doba do kraja XIX veka. Knj. 1 / Feliks Kanic ; [preveo Gligorije Ernjaković]. - Beograd : Srpska književna zadruga : Rad, 1985
  4. ^ Česme užičke / Milorad S. Iskrin ; [fotografije Milorad S. Iskrin ; mape izradio Gordan Gogo Ćosić]. - 2. dopunjeno izd. - Užice : Art plus, 2004

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]