Španska kuća (Savamala)
| Španska kuća | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija | Savamala, Beograd |
| Koordinate | 44° 49′ 14″ S; 20° 27′ 44″ I / 44.820556° S; 20.462222° I |
| Status | završena |
| Sagrađena | oko 1880. |
| Korišćenje | carinarnica, skladište, Srpsko brodarsko društvo, Muzej rečnog brodarstva, Jugoslovensko rečno brodarstvo, Gete institut |
| Broj spratova | 1 |
Španska kuća je polusrušeni objekat u beogradskom naselju Savamala. U vreme kada je sagrađena predstavljala je jedan od najreprezentativnijih objekata u ovom delu grada, a početkom 21. veka postala je jedan od njegovih simbola. Nalazi se u ulici Braće Krsmanović br. 2.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Španska kuća je podignuta oko 1880. godine kao palata sa podrumom, prizemljem i spratom. Oblikovana je u duhu akademske arhitekture 19. veka. U vreme kada je sazidana zgrada je bila jedan od najreprezentativnijih objekata u ovom delu grada. Korišćena je za potrebe Pristaništa kao carinarnica, a kasnije kao skladište, a njome se služilo i Srpsko brodarsko društvo[1]. Posle Prvog svetskog rata u objektu je bio smešten i Muzej rečnog brodarstva[a].[2]
Pokušaji rekonstrukcije i revitalizacije[uredi | uredi izvor]
Od sredine 20. do prve decenije 21. veka ovaj objekat, danas poznat kao Španska kuća, promenio je nekoliko zakupaca i gotovo isto toliko planova za rekonstrukciju, koji su prekidani najčešće zbog nedostatka novca.[1]
Nameru da objektu vrati muzejsku namenu imala je firma Jugoslovensko rečno brodarstvo, koja je kancelarije u ulici Braće Krsmanović zakupljivala desetak godina, sve do 2003. To im nije pošlo za rukom, a Muzej rečnog brodarstva napravili su u svojoj poslovnoj zgradi u Ulici kneza Miloša.[2]
Nakon prelaska sa planske na tržišnu privredu pojavio se investitor voljan da obnovi ovaj objekat i u njemu otvori hotel. Tada je potpuno uklonjena unutrašnjost građevine, tako da su ostali samo spoljni zidovi, a dograđeni su neki novi elementi. Nažalost i ovaj pokušaj obnove propao je zbog finansijskih problema.[3]
Španska kuća, tada već gotovo ruševina bez krova i prozora, 2012. godine postala je baza jedinstvenog projekta Gete instituta, nazvanog Urban inkubator (Urban Incubator: Belgrade) i posvećenog razvoju Savamale.[1] Namera je bila da se pomoću tzv. „privremene arhitekture” (temporary architecture) Ovaj objekat transformiše u prostor namenjen za održavanje kulturnih manifestacija.[3] Radovi na ovom projektu obustavljeni su nakon dve godine.[4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Podaci Dokumentacionog centra Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Barjaktarević, Dragana. „Savamala: Otkrivanje zaboravljenog grada”. b92. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- ^ a b Mučibabić, D. (12. 04. 2013). „Španska kuća simbol preporoda Savamale”. Politika. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- ^ a b „Spanish house”. Urban Incubator Belgrade. Goethe Institut. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- ^ „Sačuvajmo Savamalu kao deo identiteta Grada!”. Korzo. KORZOPORTAL.COM. Pristupljeno 21. 11. 2016.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Svečano otvoren paviljon u Španskoj kući uz projekat Urban Incubator Belgrade”. ELLE. 2013. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- „Vesti Beograd U "Španskoj kući" u Savamali sutra otvaraju umetnički paviljon”. Blic. 05. 06. 2013. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- „Španska kuća simbol preporoda Savamale”. NA VODI. Arhivirano iz originala 14. 08. 2017. g. Pristupljeno 21. 11. 2016.