Пређи на садржај

Džerom Kern

С Википедије, слободне енциклопедије
Džerom Kern
Jerome Kern in 1934
Džerom Kern 1934. godine
Puno imeDžerom Dejvid Kern
Ime po rođenjuJerome David Kern
Datum rođenja(1885-01-27)27. januar 1885.
Mesto rođenjaNjujork
 SAD
Datum smrti11. novembar 1945.(1945-11-11) (60 god.)
Mesto smrtiNjujork
 SAD
Uzrok smrtimoždani udar
PrebivališteSAD
Državljanstvoameričko
Zanimanjekompozitor

Džerom Dejvid Kern (27. januar 1885 – 11. novembar 1945) bio je američki kompozitor mjuzikla i popularne muzike. On je jedan od najvažnijih američkih pozorišnih kompozitora ranog 20. veka, koji je napisao više od 700 pesama, korištenih u preko 100 scenskih radova, uključujući klasike kao što su: „Ol' Man River”, „Can't Help Lovin' Dat Man”, „A Fine Romance”, „Smoke Gets in Your Eyes”, „The Song Is You”, „All the Things You Are”, „The Way You Look Tonight”, „Long Ago (and Far Away)” i „Who?”. On je sarađivao sa mnogim vodećim libretistima i liričarima svoje ere, uključujući Džordža Grosmita mlađeg, Gaj Boltona, P. G. Vodehausa, Ota Harbaha, Oskara Hamerštajna II, Doroti Filds, Džonija Mersera, Ajru Geršvina i Jipa Harburga.

Kern, rođeni Njujorker, stvorio je na desetine brodvejskih mjuzikla i holivudskih filmova u karijeri koja je trajala više od četiri decenije. Njegove muzičke inovacije, poput plesnih ritmova 4/4 i upotrebe sinkopiranja i džeznih progresija, izgrađene su na ranijoj tradiciji muzičkog teatra. On i njegovi saradnici takođe su koristili njegove melodije kako bi unapredili akciju ili razvili karakterizaciju u većoj meri nego u ostalim muzikantima svog doba, stvarajući model za kasnije muzikale. Iako su desetine Kernovih mjuzikla i muzičkih filmova bili hitovi, samo Show Boat se sada redovno oživljava. Pesme iz njegovih drugih predstava, međutim, i dalje se često izvode i prilagođavaju. Mnoge Kernove pesme su prilagodili džez muzičari tako da su postale standardne melodije.

Detinjstvo i mladost

[уреди | уреди извор]

Kern je rođen u Njujorku, u Saton plejsu, u tadašnjem gradskom pivskom okrugu.[1] Njegovi roditelji bili su Henri Kern (1842–1908), nemački jevrejski imigrant, i Fani Kern, devojački Kakeles (1852–1907), koja je bila američki Jevrejka Bohemskog porekla.[2] U vreme Kernovog rođenja, njegov otac je vodio štalu; kasnije je postao uspešan trgovac.[2] Kern je odrastao u Istočnoj 56. ulici na Menhetnu, gde je pohađao javne škole. Rano je pokazao sposobnost za muziku, i njegova majka, koja je bila talentovani mzičar, ga je naučila da svira na klavir i orgulje.[3]

Napomena: Sve navedene predstave su muzičke komedije za koje je Kern bio jedini kompozitor, osim ako nije drugačije navedeno.

Tokom svoje prve faze rada (1904–1911) Kern je napisao pesme za 22 Brodvejske produkcije, uključujući pesme unete u britanske mjuzikle ili predstavljene u revijama (ponekad pišući liriku kao i muziku), a povremeno je pisao i mjuzikle sa jednim ili dvoje drugih kompozitora. Tokom posete Londonu početkom 1905. godine, takođe je komponovao pesme koje su prvi put izvedene u nekoliko londonskih emisija. Sledeći spisak sadrži neke od najzapaženih predstava iz ovog perioda:[3]

  • Mr. Wix of Wickham (1904) – doprineo je većini pesama za njujoršku produkciju ovog mjuzikla
  • The Catch of the Season (1905) – saradnik je ovog Simor Hiksovog mjuzikla u njujorškoj produkciji
  • The Earl and the Girl (1905) – doprineo je muzikom i lirikom ovoj njujorškom produkciji Hiksovog i Ajvan Karilovog mjuzikla
  • The Little Cherub (1906) – doprineo je ovoj njujorškoj produkciji Karilovog i Oven Holovog mjuzikla
  • The Rich Mr. Hoggenheimer (1906) – doprineo je sa osam pesama
  • The Beauty of Bath (1906) – doprineo je originalnoj londonskoj produkciji ovog Hiksovog mjuzikla, sa liristom P. G. Vodehausom
  • The Orchid (1907) – doprineo je njujorškoj produkciji ovog Karilovog i Lajonel Monktonovog mjuzikla
  • The Girls of Gottenberg (1908) – doprineo je pesmom „I Can't Say That You're The Only One” njujorškoj produkciji ovoj Karilovog i Monktonovog mjuzikla
  • Fluffy Ruffles (1908) – napisao je kompozicije za osam od deset pesama
  • The Dollar Princess (1909) – napisao je pesme za američku produkciju
  • Our Miss Gibbs (1910) – doprineo je sa četiri pesme i delom lirike njujorškoj produkciji ovog Karilovog i Monktonovog mjuzikla
  • La Belle Paree (1911) – revija – komponovao je sedam pesama; Broadvejski debi Al Džolsona

Od 1912 do 1924, iskusniji Kern je počeo da radi na dramskim predstavama, uključujući scensku muziku za predstave, i prvi put od svog koledžskog nastupa Ujka Tomova kabina, on je pisao mjuzikle kao samostalni kompozitor. Njegovi redovni lirski saradnici na više od 30 njegovih predstava tokom ovog perioda su bili Bolton, Vodehaus, Koldvel, Hari B. Smit i Hauard Dic. Neke od njegovih najistaknutijih emisija tokom ovog veoma produktivnog perioda bile su:

Tokom poslednje faze njegove pozorišne kompozicijske karijere, Kern je nastavio da sarađuje sa svojim prethodnim saradnicima, ali je upoznao i Oskara Hamerštajna II i Ota Harbaha, sa kojima je Kern napisao svoja najdugovečnija, najmemorabilnija i najpoznatija dela. Najuspešnija od njih su sledeća:

  • Sunny (1925) – nastava predstave Sali i skoro jednako veliki uspeh; prva saradnja sa Hamerštajnom i Harbahom
  • Criss Cross (1926) – sa Harbahom
  • Show Boat (1927; često oživljavano) – sa Hamerštajnom
  • Blue Eyes (1928; London)
  • Sweet Adeline (1929) – sa Hamerštajnom
  • The Cat and the Fiddle (1931) – Kern je sarađivao sa Harbahom na muzici, knjizi i lirici
  • Music in the Air (1932; obnovljeno 1951) – kompozitor i korežiser sa Hamerštajnom
  • Roberta (1933) – sa Harbahom (prerađeno kao Lovely to Look At (1952))[5]
  • Three Sisters (1934; London)
  • Mamba's Daughters (1939; obnovljeno 1940) – drama – istaknuti tekstopisac
  • Very Warm for May (1939) – sa Hamerštajnom; Kernov zadnji scencki mjuzikl, i neuspeh

Pored oživljavanja njegovih najpopularnijih predstava, Kernova muzika je posthumno zastupljena u raznim revijama, mjuziklima i koncertima na i izvan Brodveja.

  • Jerome Kern Goes to Hollywood (1986) – Brodvejska revija koja se u potpunosti sastoji od Kernovih pesama sa lirikom dvanaest različitih pisaca
  • Big Deal (1986) – Bob Fosijeva plesna revija; sadrži „Pick Yourself Up”
  • Something Wonderful (1995) – koncert kojim se proslavlja stogodišnjica rođendana Oskara Hamerštajna II – istaknutog kompozitora
  • Dream (1997) – revija – sadrži „You Were Never Lovelier”, „I'm Old Fashioned”, i „Dearly Beloved”
  • Swing! (1999) – plesna revija; sadrži „I Won't Dance”
  • Elaine Stritch at Liberty (2002) – šou jedne žene; sadrži „All In Fun”
  • Never Gonna Dance (2003) – mjuzikal koji se u potpunosti sastoji od pesama koje je komponovao Kern, sa lirikom devet različitih pisaca
  • Jerome Kern: All the Things You Are (2008) – K T Sulivanova revija biografije Kerna, koja sadrži Kernove pesme
  • Come Fly Away – plesni pregled Tvajle Tarp; sadrži „Pick Yourself Up”

Među više od 700 Kernovih pesama su i takvi klasici kao što su: „All the Things You Are”, „Bill”, „Can't Help Lovin' Dat Man”, „A Fine Romance”, „The Folks Who Live On the Hill”, „I'll Be Hard to Handle”, „I'm Old Fashioned”, „I've Told Ev'ry Little Star”, „The Last Time I Saw Paris”, „Let's Begin”, „Long Ago (and Far Away)”, „Look for the Silver Lining”, „Lovely to Look At”, „Ol' Man River”, „Pick Yourself Up”, „She Didn't Say Yes”, „Smoke Gets in Your Eyes”, „The Song Is You”, „They Didn't Believe Me”, „The Way You Look Tonight”, „Why Was I Born?”, „Yesterdays”, „You Are Love” i „Who?”.

  1. ^ "Jerome Kern Dies; Noted Composer, 60". The New York Times, November 12, 1945
  2. ^ а б Slonimsky, Nicholas and Laura Kuhn (ed). Kern, Jerome (David)". Baker's Biographical Dictionary of Musicians, Volume 3 (Schirmer Reference, New York, 2001), accessed May 10, 2010 (requires subscription)
  3. ^ а б Byrnside, Ronald and Andrew Lamb. "Kern, Jerome (David)". Grove Online, Oxford Music Online, accessed May 10, 2010 (requires subscription).
  4. ^ Kern, Jerome; Bolton, Guy; Wodehouse, P. G. (Pelham Grenville) (8. 10. 1917). „Have a heart : vocal score”. Archive.org. New York : T.B. Harms : Francis, Day & Hunter. Приступљено 8. 10. 2019. 
  5. ^ An abridged version of Roberta was presented on television in 1969 with Bob Hope, who was a member of the original cast.
  • Banfield, Stephen and Geoffrey Holden Block. Jerome Kern, New Haven, Connecticut, Yale University Press. 2006. ISBN 978-0-300-11047-0.
  • Blackman, Michael Ernest (1989). A short history of Walton-on-Thames, Walton and Weybridge Local History Society. OCLC 24159639.
  • Block, G. "Show Boat: In the Beginning", Enchanted Evenings: the Broadway Musical from 'Show Boat' to Sondheim (New York, 1997), pp, 19–40; 319–24
  • Bloom, Ken and Vlastnik, Frank. Broadway Musicals: The 101 Greatest Shows of all Time. Black Dog & Leventhal Publishers, New York. 2004. ISBN 978-1-57912-390-1.
  • Bordman, Gerald. Jerome Kern: his Life and Music (New York, 1980)
  • Davis, L. Bolton and Wodehouse and Kern: the Men who made Musical Comedy (New York, 1993)
  • Denison, Chuck, and Duncan Schiedt. The Great American Songbook. Bandon, Oregon, Robert D. Reed Publishers. 2004. ISBN 978-1-931741-42-2..
  • Ewen, D. The World of Jerome Kern (New York, 1960)
  • Fordin, Hugh. Jerome Kern: the Man and his Music Santa Monica, CA, 1975
  • Freedland, M. Jerome Kern: a Biography (London, 1978)
  • Green, Benny. P. G. Wodehouse – A Literary Biography, Pavilion Books, London. 1981. ISBN 978-0-907516-04-0.
  • Green, Kay (ed.) Broadway Musicals, Show by Show, Hal Leonard Corporation. 1996. ISBN 978-0-793577-50-7.
  • Jasen, David. P. G. Wodehouse – Portrait of a Master, Garnstone Press, London. 1972. ISBN 978-0-85511-190-8.
  • Lamb, Andrew. Jerome Kern in Edwardian London (Littlehampton, 1981; 1985)
  • McLean, Lorraine Arnal (1999). Dorothy Donnelly. Jefferson, North Carolina: McFarlan. ISBN 978-0-7864-0677-7. .
  • Wilder, A. American Popular Song: the Great Innovators, 1900–1950 (New York, 1972)

Spoljašnje veze

[уреди | уреди извор]