Veliki Mikulići
Veliki Mikulići | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Crna Gora |
| Opština | Bar |
| Stanovništvo | |
| — (2011) | 0 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 04′ 29″ S; 19° 11′ 09″ I / 42.074833° S; 19.185833° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Veliki Mikulići Veliki Mikulići na karti Crne Gore | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 030 |
| Registarska oznaka | BR |
Veliki Mikulići je naselje u opštini Bar u Crnoj Gori. Prema popisu iz 2003. bilo je 0 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 28 stanovnika). Selo je smješteno u jednoj kotlini između planine Rumije i brda koji ga dijele od mora. Pored sela se između 2 brda vidi luka u Baru sa morem.
U blizini sela se nalazi manastir svetog Sergija Radonješkog.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Pavle Rovinski navodi podatak da su žitelji ovog sela doselili iz Bjelica (Katuni), iz sela istog naziva (ispod Stavora), gdje su bili poturčenjaci, pa nakon istrage poturica nisu mogli da ostanu u Crnoj Gori.[1] Ivan Jastrebov, ruski konzul u Skadru, Prizrenu i Solunu i poznati naučnik, 1880. godine, u Glasniku srpskog učenog društva (knjiga XLVIII) u svojoj studiji „O pravoslavnim srpskim starim i novim crkvama u Staroj Zeti — sadašnjem Skadarskom okrugu” pišući o crkvi Prečiste Krajinske kaže: „U ovoj crkvi čuvan je bio znameniti krst, koji Mrkovići nose na goru Rumiju, gdje je crkva sv. Trojice”(str.378), a pišući o predjelu Mrkovića kod Bara kaže: „Blizu sela Mikulića nalazi se crkva sv. Aleksandra i sv. Jovana, i sv. Trojice na vrhu Rumije” (str.380). U selu se nalazi džamija sa muslimanskim grobljem, na kojem su stariji epitafi na ćirilici (Perazići umrli 1927., 1939., 1944., 1945., 1951., 1961., 1963. ,Suljejman Osman Niljić umro 1939., Peročević — umro 1950., Adem Zagora — umro 1954., Peković — umro 1964. i dr.), a noviji na latiničnom pismu (Zagora 1956., Nilić 2006., Šabović 2009., Peković 2010. i dr.). Tu su i 3 spomen ploče koje govore o gradnji objekata. Na zgradi pored džamije, ćirilicom piše „MEJTEP I ŠADRVAN SAGRAĐENI SU 1887. GOD. U NjEMU JE, 1945. GOD. POČELA SA RADOM OSNOVNA ŠKOLA.”. Na samoj džamiji su 2 spomen ploče na latiničnom pismu: „OVO MINARE SAGRAĐENo jE SA PLEMENITOm ŽELjOM ZEKA O. ŠABOVIĆA …0” (malim slovima su ovdje napisana slova koja su na ploči nedostajala u julu 2018.g., a ispod imena Šabovića je samo 0 što bi mogla biti godina nastanka minareta, ali su po svemu sudeći ostali brojevi otpali). Na drugoj spomen ploči stoji natpis latiničnim pismom: „U SPOMEN NA SVOJE PRETKE I STARI ZAVIČAJ OVU DžAMIJU IZ TEMELjA OBNOVIŠE MIKULIĆI IZ AMERIKE I PRIJATELjI OVOG SELA 1998. G”. Na makadamskom putu od novoizgrađenog manastira svetog Sergija, ka selu Veliki Mikulići, sa desne strane je i jedan izvor (sa tekućom vodom slabog mlaza) sa spomen pločom na ćiriličnom pismu: „RAĐENO 1906.G. ZA DUŠU MITRA MARKINIĆA. OBNOVIO NIKO MARKINIĆ 1958. G.”. Ime Niko je teže čitljivo (jul 2018) zbog „zuba vremena”, koji je oštetio ovu spomen ploču.
Ivan Jastrebov i u knjizi Stara Srbija i Albanija piše o ovom selu i plemenu Mrkojevići. Iako su tadašnji žitelji muslimani, sačuvali su srpska prezimena. Ima do 12 pravoslavnih kuća u selima Mrkovići i Mikulići. Kod svakog sela kakva su Kosmini, Ravan, Veliki Mrkovići postoje crkvene ruševine. U selu Mikuliki (Mikulići) kod Bolice, katar. dvoranina je 1614. g. bilo 60 kuća, a u Merkojević 1000 kuća. To selo je poznato što se u njemu kod Đure Ilića Androvića sačuvao onaj krst koji pleme Mrkovića nosi na planinu Rumiju, koja se nalazi iznad planina Antivarija (Bara) i na kojoj je još sačuvana mala crkva Sv. Trojice. Taj krst je bio stavljen u ruke Sv. Vladimiru položenog u sanduku s relikvijama svetaca u Krajini. Prilikom prenošenja moštiju u Elbasan, krst su zadržali pobožni hrišćani da ne ostanu bez nade u zaštitu od napada na njih od strane latinskih misionara u vrijeme mletačke vladavine. Krst je bio vlasništvo žitelja sela Krajine sve dok se nisu poturčili. Onda su se Mrkovići, kojima je Krajina bila blizu, potrudili da ovima oduzmu krst, što ih je veoma naljutilo. Od tada su preduzimali mjere da bi krst ponovo bio njihov. Još zadugo su išli s Mrkovićima kada su nosili krst na planinu Rumiju, ali uvjerivši se u nemogućnost postizanja svoga cilja, prestali su učestvovati u litijama. U vrijeme Jastrebova i islamizirani Mrkovići su prestali nositi taj krst s hrišćanima na Rumiju. Poturčili su se krajem 18. vijeka. Jedan od razloga islamizacije je bio i događaj kada je pop služio za Vaskrs liturgiju u drugoj crkvi, bez naroda, a ne u onoj u kojoj se narod bio skupio, kako je o tome uoči praznika bilo odlučeno. Krst liči na onaj koji se čuva u selu Oroši, plemena Fanda i koji je Jastrebov opisao u Slovincu. Isti takav krst ali manjih dimenzija je Jastrebov vidjeo u Dubrovniku u Dominikanskom manastiru. Pravljen je na zahtejv srpskog kralja Uroša koji ga je darovao crkvi Sv. Petra i Pavla u Raškoj.[2]
Glas Crnogorca je 1898. godine pisao da je Gospodar Crne Gore odlučio da plaća godišnju plaću imamu džamije u Mikulićima, 30 talira, jer imam nema dovoljno novca za izdržavanje. List konstatuje da će mu natome biti zahvalni pravovjerni muslimani.[3]
Stanovništvo se iselilo uglavnom u Bar i Ameriku.
Demografija[uredi | uredi izvor]
U naselju Veliki Mikulići živi 0 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 0 godina (0 kod muškaraca i 0 kod žena). U naselju ima 0 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 0.
Ovo naselje nema više stanovnika (prema popisu iz 2003. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Rovinski 1998, str. 103, 104.
- ^ Jastrebov, Ivan (2018). Stara Srbija i Albanija, pp. 326.-328. Beograd: Službeni glasnik.
- ^ Glas Crnogorca, Iz Bara, br. 9. Cetinje. 1898. str. 4.
- ^ Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2003, podaci po naseljima. Podgorica: Republički zavod za statistiku. septembar 2005. COBISS-ID 8764176.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Apolonovič Rovinski, Pavel (1998). Etnografija Crne Gore, tom I. CID - Podgorica.
