Iban (narod)
| Heban | |
|---|---|
 Tradicionalna ibanska porodica, otp. 1920. - 1940. godine | |
| Ukupna populacija | |
| oko 1.052.400 | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
 Malezija | 745.400[1] |
 Indonezija | 287.000[2] |
 Brunej | 20.000[3] |
| Jezici | |
| ibanski jezik, indonežanski jezik, malajski jezik | |
| Religija | |
| hrišćanstvo (naročito metodizam i anglikanizam), animizam i islam | |
| Srodne etničke grupe | |
| ostali Dajaci | |
Ibani ili Morski Dajaci, Primorski Dajaci (na svom jeziku Iban bermaksud orang atau manusia), su grana Dajaka koji žive na Borneu. Većina Ibana žive u malajskoj državi Saravak. Ibana ima ukupno oko 1.052.400, od toga 745.400 u Maleziji (uglavnom Saravak), 287.000 u Indoneziji i 20.000 u Bruneju. Govore ibanskim jezikom, koji spada u širesevernobornejsku podgrupu malajsko-polinezijske grupe austronezijske porodice jezika. Ibanski jezik je najviše srodan jezicima Bornea.[4]
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Veruje se da je termin Iban prvobitno bio egzonim koji su koristili Kajani, koji su - kada su u početku stupili u kontakt s njima - nazivali morske Dajake u području gornjeg toka reke Rajang Hivanima (engl. Hivan).[5]
Regionalne grupe[uredi | uredi izvor]
Iako ibanci uglavnom govore različitim dijalektima koji su međusobno razumljivi, mogu se podeliti u različite grane koje su nazvane prema geografskim oblastima u kojima borave.
Ibanci se, pre svega, dele na sedam različitih grupa.
- Sebujci, podgrupa Ibanaca koja živi u regionima Lundu i Samarahan;
- Remunci, koji žive u okrugu Serijan;
- Balojci, čije je poreklo Šri Aman;
- Saribi, koji žive u gradovima Betong, Saratok i delovima Sarikeja;
- Radžang Ibanci, koji žive u području koje se prostire od grada Sarikej do grada Miri.
- Lubok Antu Ibanci
- Undup Ibanci
U zapadnom Kalimantanu (Indonezija) Ibanci su još raznolikiji. Indonežanske podgrupe Kantu, Air Tabun, Semberuang, Sebaru, Bugau, Mualang i mnoge druge grupe antropolozi su klasifikovali kao Ibance. Oni mogu biti povezani sa Ibancima bilo dijalekatskim kulturnim običajima ili ritualima.
Religija[uredi | uredi izvor]
Ibanci su većinom hrišćani, uticajem britanskih misionara, dok su neki sačuvali tradicionalna verovanja. Manji broj njih je prihvatio i islam. Prema popisu iz 2010. godine u Maleziji,[6] oko 76,3% Ibanaca se izjasnilo da su hrišćanske vere, a 13,7% se izjasnilo kao animisti.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „State statistics: Malays edge past Chinese in Sarawak”. The Borneo Post. Arhivirano iz originala 15. 04. 2016. g. Pristupljeno 15. 04. 2016.
- ^ „Iban of Indonesia”. People Groups. Pristupljeno 03. 10. 2015.
- ^ „Iban of Brunei”. People Groups. Pristupljeno 03. 10. 2015.
- ^ The Austronesians: historical and comparative perspectives. Peter Bellwood, James J. Fox, Darrell Tryon. ANU E Press, 2006. ISBN 1-920942-85-8, ISBN 978-1-920942-85-4
- ^ Jabu, Empiang. „History Perspective of The Iban”.
- ^ „2010 Population and Housing Census of Malaysia” (PDF) (na jeziku: malajski i engleski). Department of Statistics, Malaysia. Arhivirano iz originala (PDF) 2015-03-01. g. Pristupljeno 2012-06-17. checked: yes. p. 108.
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
