Krligate
Krligate | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovskomitrovački |
| Opština | Zubin Potok |
| UNMIK | Zubin Potok |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  0 (procena) |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 49′ 43″ S; 20° 44′ 02″ I / 42.82861° S; 20.73398° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 859 m |
.svg)  Krligate Krligate na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 40650 |
| Pozivni broj | 028 |
Krligate (Krljigate, kod lokalnog stanovništva) (alb. Kërligatë) je naselje u opštini Zubin Potok na Kosovu i Metohiji, Republika Srbija. Ovo je najjužnije naselje u opštini Zubin Potok, nalazi se na samoj granici sa opštinom Srbica. Površina katastarske opštine Krligate na kojoj se nalazi atar naselja iznosi 1172 ha. Istorijski i geografski selo Krligate pripada Dreničkom kraju.[1][2] Najbliže selo je Radiševo i udaljeno je par kilometara od Krligata.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Krligate je stočarsko-ratarsko (27,27% agrarnog st.) seosko naselje razbijenog tipa. Nalazi na istočnim padinama Suve Planine, na samoj sa srbičkom opštinom. Od puta Peć-Kosovska Mitrovica (kod Gornje Kline) udaljeno je oko 1,5 sat hoda, a od Zubinog Potoka, s njegove južne strane 14 kilometra i oko 2 sata. Selo je na izvorištu reke Kline, pritoke Belog Drima nizvodno od Gornjeg Strmca.[3]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Krligate se pominje u Devičkom katastihu 1765. i 1770. godine. Srbi su napustili ovo naselje za vreme srpsko-turskih ratova u periodu od 1876-1878. godine i naselili se u Toplici. Preostalo srpsko stanovništvo se iselilo 1880. godine, kada se na njihovo mesto naseljavaju muhadžiri iz Toplice. Posle oslobođenja ovih krajeva od turske vlasti u Balkanskim ratovima 1912. godine, muslimansko stanovništvo je napustilo selo, a njih su zamenili doseljenici Srbi iz susednih Kolašinskih sela Jabuke, Crepulje, Brnjaka i Gornjeg Strmca. U selu postoji groblje i crkvište na njemu čiji se temelji jedva raspoznaju, Ostaci crkve govore daje to bila jednobrodna mala građevina.[3] Današnje naselje obuhvata i Tiniće koje danas nema stanovnika, a koje je nekad bilo samostalno naselje. Posle oslobađanja od turske vlasti mesto je u sastavu Zvečanskog okruga, u srezu mitrovičkom, u opštini crepuljskoj i 1912. godine ima 96 stanovnika, a iste godine Tiniće sa zaseokom Rušca ima 59 stanovnika. U periodu 1952-1955. godine naselje je bilo u sastavu Opštine Šipolje u sklopu Zvečanskog sreza.
U selu je 1989. godine bilo šest kuća, odnosno domaćinstava sa 17 stanovnika. Svi su čuvali predanje da su njihovi preci došli iz Crne Gore u susedna sela Ibarskog Kolašina, a u Krligate prešli posle Balkanskih ratova 1912. godine. Ovde su živeli Anđelkovići, Jeremići, Orlovići i Savići koji su nešto ranije ili u novije vreme napustili selo. Predanje kaže da je selo dobilo ime po krljama krčenih šuma. Deca su od I do IV razreda išla u školu u susednom Perkovcu u dolini Crepuljske, odnosno Klinske reke. Ova škola je zatvorena 1989. godine jer nije bilo đaka. Selo je dobilo struju 1984. godine. S obzirom da se selo Krligate nalazi na samoj granici sa opštinom Srbica i najjužnije je selo u opštini Zubin Potok, selo je često bilo meta napada OVK terorista. Jula 1999. godine OVK teroristi su napali i upali u selo Krligate i malo preostalog srpskog stanovništva bilo je primorano da se iseli.[4]
Demografija[uredi | uredi izvor]
Posle Drugog svetskog rata imaju kontinuirano smanjenje ukupne populacije (1948. - 142, 1953. - 140, 1961. - 121 žitelj itd.), a sredinom 1999. godine preostali srpski živalj raseljen je pod pritiskom albanskih šovinista i terorista. Indeks demografskog starenja kreće se u rasponu od 0,3 (1961) do 11 (1981). Stanovnici su se vodom snabdevali sa uređenih izvora.[3] Prema procenama iz 2009. godine koje su korišćene za popis na Kosovu 2011. godine, ovo mesto je nenaseljeno.[5]
| Godina | 1912 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stanovništvo | 96 | 142 | 140 | 121 | 75 | 33 | 11 | 0 |
 |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Lj. Pavlović, Radoslav (1959). Iz naše narodne prošlosti: opažanja i osvrti. Beograd: Piščevo izdanje. str. 61.
- ^ Lj. Pavlović, Radoslav (1957). Seoba Srba i Arbanasa u ratovima 1876 i 1877-1878 godine. Beograd: Grafičko preduzeće Akademija. str. 85. COBISS.SR 135931911
- ^ a b v Đ. Stamenković 2002, str. 73.
- ^ „Uloga „OVK“ u etničkom čišćenju Kosova”. novinar.de. Pristupljeno 22. 7. 2018.
- ^ „Composition ethnique 2009”. Pristupljeno 10. 4. 2018.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Đ. Stamenković, Srboljub (2002). Geografska enciklopedija: naselja Srbije. Beograd: Geografski fakultet Univerziteta. str. 73. COBISS.SR 121789196 COBISS.RS 121789196
