Manastir Zubci

Manastir Zubci
Manastir Zubci
Osnovni podaci
Jurisdikcija	Srpska pravoslavna crkva
Eparhija	Eparhija zahumsko-hercegovačka i primorska
Osnivanje	13. vijek
Osnivač	Sveti Sava
Lokacija
Mesto	Grab
Država	Bosna i Hercegovina; (Republika Srpska)
Koordinate	42° 36′ 15.84″ N 18° 25′ 33.96″ E / 42.6044000° S; 18.4261000° I
	Manastir Zubci Manastir Zubci na karti Bosne i Hercegovine

Manastir Zubci je manastir Eparhije zahumsko-hercegovačka i primorske Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi u selu Grab, na 10 kilometara od gradu Trebinje.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Manastir je sagrađen u prvoj polovini 13. vijeka.^[1] Manastir Svetog Đorđa zasigurno datira iz srednjeg vijeka doba Svetoga Save i Nemanjića dinastije kada je Arhiepiskopija bila na Pelješcu u gradu Stonu. O tome nema dvojbe što svjedoče arheolozi, istoričari i živo narodno predanje. Grobovi oko hrama i prethodni temelji ukazuju na indicije mnogo starijih vremena i crkvenog života na ovim prostorima. Manastir i crkva su spaljeni i razoreni do temelja u 18. Vijeku sa najezdom Turaka. Tada je pobijeno i mučenički stradalo tačno na broj 14 monaha. Nekolicina (nije poznat broj) izmiče u brda istočno od hrama i nastavlja monaški život do skončanja ovozemnog vijeka kada se potpuno gasi ova zajednica. Za svjedočanstvo u tim brdima postoji i dana Kaluđerska pećina kako je narod ovdašnji zove i sa poštovanjem pominje.

Sadašnjost[uredi | uredi izvor]

Narod je roptao dugo pod turskom tiranijom, ali nije izgubio pravoslavnu vjeru u sveto-Trojičnog Boga i Gospoda našeg Vaskrslog Isusa Hrista. Prve povoljne prilike smogli su snage da iz temelja podignu novi hram 1901. Godine Gospodnje. Izgradnja je bila ravnomjerno raspoređena prema brojnosti domaćinstava Zubačkih plemena. Od tada crkva Svetog Đorđa ili Đurđeva crkva na Braveniku služi kao saborna za cijelu Zubačku visoravan, i narod se sabirao oko nje u raznim prilikama da se odmore i počinu, dođu na svetu Liturđiju, proslave godove vjerskih praznika, zaigraju, zapjevaju, krštavaju se i vjenčavaju, dogovaraju se domaćini o prosidbi, poslovima i podizanju buna i ustanaka. Poslije drugog svjetskog rata pod represijama komunističkog režima vjerski život jenjava i crkva polako od zuba vremena i ljudskog nemara počinje da pusti i propada da bi sedamdesetih godina ostala bez vrata i sa narušenim krovom koji prokišnjava. Po crkvenoj porti je pasla stoka i ne rijetko se u crkvu zatvarala. Svjetske promjene i previranja u dravi te slabljenje vladajućeg režima ohrabrio je vjerni narod Zubaca i oni složno 1989. Godine Gospodnje obnavljaju hram i podižu zid ogradivši portu.