Opsada Trojice-Sergijeve lavre
| Opsada Trojice-Sergijeve lavre (1608-1610) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo vremena Smutnje | |||||||
 Odbrana manastira. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Rusko carstvo | Poljski najamnici i kozaci u službi Lažnog Dimitrija II | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
|
Grigoije Dolgorukov arhimandrit Joasaf |
Jan Sapjeha Aleksandar Lisovski | ||||||
| Jačina | |||||||
| oko 2.000 ratnika i 1.000 slugu, monaha i seljaka | oko 30.000 sa 60 topova[1] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| Teški | Teški | ||||||
Opsada Trojice-Sergijeve lavre (1608-1610) od strane Poljaka u službi Lažnog Dimitrija II bila je deo Smutnog vremena.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Od smrti Lažnog Dimitrija 1606, njegove preživele pristalice širile su glasine o njegovom spasenju i povratku: u ime cara Dimitrija podignut je i ustanak Bolotnjikova (1606-1607), a brojni drugi samozvanci pod raznom imenima ("Lažni Petar") preplavili su Rusiju. Najzad se u leto 1607. u Starodubu na zapadnoj granici Rusije pojavio novi pretendent sa podrškom poljsko-litvanskih magnata, koji je ostao u istoriji pod imenom Lažni Dimitrije II. Uz pomoć poljskih najamnika, Zaporoških i Donskih kozaka i preživelih ustanika Bolotnjikova, novi samozvanac je u više bitaka uništio vojsku Vasilija Šujskog, pridobio podršku gotovo svih gradova u Rusiji (osim Smolenska, Novgoroda i Rjazanja) i u jesen 1608. opseo Moskvu, smestivši svoje pristalice i privremeni dvor u selo Tušino kod Moskve.[2]
Opsada[uredi | uredi izvor]
Dok je glavnina Tušinaca opsedala Moskvu, deo kozaka i najamnika pod vođstvom poljskih zapovednika Jana Sapjehe i Aleksandra Lisovskog napustio je logor i pljačkao je okolna mesta, pod izgovorom da šire vlast cara Dimitrija. Njihov pohod zaustavljen je u oktobru 1608. pod zidinama velikog utvrđenog manastira Trojice-Sergijevo, severoistočno od Moskve. Manastir je ostao odan Vasiliju Šujskom, i tu se sklonilo nešto vlastele i strelaca sa porodicama i slugama. Privučeni pričama o ogromnom bogatstvu pohranjenom u manastiru, Poljaci su napali, iako nisu imali opsadne artiljerije. Herojski otpor branilaca jedna je od najslavnijih epizoda Vremena Smutnje.[2] Opsada je trajala punih 16 meseci, a za to vreme počela je švedska intervencija u Rusiji i u jesen 1609. opsađivači su u dva navrata potučeni od udružene rusko-švedske vojske pod komandom Mihaila Skopin-Šujskog, napustivši opsadu u januaru 1610.[1]
Posledice[uredi | uredi izvor]
u proleće 1609. Vasilije Šujski zatražio je stranu pomoć u vidu švedske intervencije u Rusiji, ali je švedsko mešanje u ruski građanski rat dovelo je do direktne intervencije kralja Žigmunda, koji je u septembru 1609. opseo Smolensk. U decembru 1609. većina poljske vojske napustila je Tušino i otišla pod Smolensk. Na vesti o primicanju Šveđana, ostatak pobunjenika pokorio se caru Vasiliju ili povukao u Kalugu sa Lažnim Dimitrijem II. Marta 1610. opsada Moskve je dignuta, a uzurpator je u jesen 1610. u Kalugi ponovo okupio znatne snage kozaka (predvođenih Ivanom Zaruckim) i Tatara, ali je 11. decembra ubijen od sopstvenih ljudi.[2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Fajfrić 2008, str. 238–242
- ^ a b v The Cambridge history of Russia. Perrie, Maureen, 1946-, Lieven, D. C. B., Suny, Ronald Grigor. Cambridge: Cambridge University Press. 2006. str. 419—425. ISBN 9780521812276. OCLC 77011698.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- The Cambridge history of Russia. Perrie, Maureen, 1946-, Lieven, D. C. B., Suny, Ronald Grigor. Cambridge: Cambridge University Press. 2006. str. 419—425. ISBN 9780521812276. OCLC 77011698.
- Fajfrić, Željko (2008). Ruski carevi (1. izd.). Sremska Mitrovica: Tabernakl. str. 238—242. ISBN 9788685269172. OCLC 620935678.