Удвојени човек

Udvojeni čovek
Korica srpskog izdanja
Nastanak i sadržaj
Orig. naslov	O Homem Duplicado
Autor	Žoze Saramago
Žanr / vrsta dela	roman
Izdavanje
Izdavač	Laguna
Datum	23. januar 2016.
Broj stranica	320
Prevod
Prevodilac	Ana Kuzmanović Jovanović

Udvojeni čovek (port. O Homem Duplicado, 2002) roman je portugalskog književnika i nobelovca Žozea Saramaga.

O knjizi

Tertulijano Maksimo Afonso, profesor istorije u srednjoj školi, igrom slučaja otkriva da ima dvojnika u liku glumca Antonija Klara. Posle podrobnog istraživanja i ispitivanja svih okolnosti u životu glumca, Tertulijano uviđa da nije u pitanju samo sličnost, nego da su dva čoveka identična, počev od najmanjih fizičkih odlika do datuma rođenja, pa odlučuje da ga pozove i upozna sa tom poražavajućom činjenicom. Pred oba junaka postavlja se sada egzistencijalno pitanje: ko je original, a ko duplikat? Pošto su rođeni istog dana, obojica počinju da se pitaju kako izgleda žena ili verenica onog drugog. Glumac, koji je mnogo perfidniji nego profesor istorije, zbog neprijatne okolnosti o postojanju svog dvojnika planira da se osveti Tertulijanu zloupotrebljavajući tu sličnost kod njegove devojke. Ali time se njihovi planovi ni izdaleka ne iscrpljuju...

Tema

Neobična Saramagova priča nije nova jer kao motiv koristi topos dvojnika poznat još od Epa o Gilgamešu i Plautovog Amfitriona, pa sve do Diminog Čoveka sa gvozdenom maskom ili Dvojnika Dostojevskog. Ali kod portugalskog nobelovca ovaj motiv razvija se do alegorije o čovekovom identitetu u savremenom svetu.

Ekranizacija

Po romanu je kanadski reditelj Deni Vilnev 2013. godine snimio film pod naslovom Neprijatelj (engl. Enemy), sa Džejkom Džilenholom u dvostrukoj ulozi.

Ocene dela

„Napetost i tenziju glavnog zapleta Saramago i u ovom romanu prekida brojnim ironičnim komentarima, ispunjenim pronicljivim zapažanjem i suptilnim, provokativnim humorom na račun ljudske prirode.“
Bob Korbet

„Saramago ispoljava istovremeno Kafkinu ledenu distancu, Selinovu veselu okrutnost i Beketov razigran, neobuzdan stil.“

Džon Banvil, Sunday Book Review