Čarls Rošer
Čarls Rošer | |
|---|---|
 Čarls Rošer 1921. godine | |
| Datum rođenja | 17. novembar 1885. |
| Mesto rođenja | London, Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Datum smrti | 15. januar 1974. (88 god.) |
| Mesto smrti | Lisabon, Portugalija |
Čarls Rošer (engl. Charles Rosher; IPA: /ˈrɔʊʃər/[1], 17. novembar 1885, London, Engleska — Lisabon, 15. januar 1974) američki je filmski snimatelj i direktor fotografije engleskog porekla. Dvostruki je dobitnik Oskara za najbolju fotografiju: 1927. (zajedno sa Karlom Strusom) za fotografiju u filmu Izlazak sunca: Pesma o dva ljudska bića (r: Fridrih Vilhelm Murnau) i 1946. (zajedno sa Arturom Arlingom i Leonardom Smitom) za Proleće života (r: Klarens Braun). U istoriji kinematografije, Rošer i Strus se vode kao prvi filmski snimatelji koji su dobili Oskara.[2]Rošer se takođe vodi kao prvi profesionalni filmski snimatelj uopšte u Holivudu (u producentskoj kući Dejvida Horslija).[2] Bio je i ugledan filmski reporter (1913. je izveštavao iz Meksika o borbama Panča Vilje i njegovih sledbenika) i jedan od osnivača (ujedno i prvi potpredsednik) Američkog udruženja filmskih snimatelja (A. S. C.). 20-ih godina 20. veka postao je jedan od najtraženijih filmskih snimatelja u Holivudu, a mnoge ondašnje zvezde (npr. Meri Pikford) su od producenata tražile da njihove filmove snima isključivo Rošer.[2]
Njegov sin Čarls Rošer Mlađi takođe je filmski snimatelj, a ćerka Džoun Marš je filmska glumica.
U svojim snimateljskim počecima ističe se mnogim tehničkim inovacijama, kao što je upotreba lutaka umesto glumaca i zamena glumaca kaskaderima i dublerima.[3]U nemim filmovima se nije dokazao samo kao majstor osvetljenja scene, već je bio sposoban da unutrašnja, intimna stanja glumca gledaocu dočara veštim korišćenjem svetla i senke.[4] Među prvima je shvatio važnost holivudskog sistema zvezda, pa je tako počeo da koristi markiranje mizanscene (engl. stand-ins) kako bi postigao odgovarajuće osvetljenje glumca u filmu.[4] Bio je zapažen po izuzetno uspelom triku (po tadašnjim kriterijumima) u filmu Mali lord Fontleroj (1921) gde glumica Meri Pikford u tehnici dvostruke ekspozicije (engl. split screen) ljubi samu sebe. Takođe je poznat kao pionir tehnike pojačavanja prirodnog svetla artificijelnim kod snimanja eksterijera.[4]„U filmu Zora — osim izvanrednih svetlosnih rešenja — posebno privlače ekspresivno višestruke ekspozicije i dramaturški funkcionalni pokreti kamere.“[5]
Odabrana filmografija[uredi | uredi izvor]
- Mali lord Fontleroj (Alfred Grin, Džek Pikford, 1921)
- Izlazak sunca: Pesma o dva ljudska bića (F. V. Murnau, 1927)
- Atlantik (Evald Andre Dupont, 1929)
- Mali lord Fontleroj (Džon Kromvel, 1936)
- Proleće života (Klarens Braun, 1946)
- Priče s Brodveja (sa Džordžom Folsijem, r: Vinsent Mineli, 1946)
- Ploveće pozorište (Džordž Sidni, 1951)
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ SOS, Missouri - Wolfner Library: You Say It How?
- ^ a b v Top 10 Greatest Cinematographers - Listverse
- ^ Filmska enciklopedija JLZ, 1990, knjiga 2 (L-Ž), pod: Rosher, Charles
- ^ a b v Overview for Charles Rosher
- ^ Filmska enciklopedija JLZ
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Čarls Rošer na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Odrednica na www.tcm.com (jezik: engleski)
- 10 najvećih filmskih snimatelja po sajtu listverse.com (jezik: engleski)
- Odrednica na www.allmovie.com (jezik: engleski)
- Čarls Rošer - filmografija (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
