Đuro Jovović

Đuro Jovović
Lični podaci
Puno ime	Đuro Navokov Jovović
Datum rođenja	1872.
Mesto rođenja	Markovina, Čevo, Knjaževina Crna Gora
Datum smrti	10. avgust 1929.
Mesto smrti	Nikšić, Kraljevina Jugoslavija
Mandati 6. Ministri vojni Kraljevine Crne Gore u egzilu 14. septembra 1922 — 10. avgusta 1929. Monarh Mihailo Premijer Anto Gvozdenović Vlada Vlada Anta Gvozdenovića Prethodnik Milutin Vučinić Naslednik Naplata raspuštena Predsjednik opštine Nikšić 1903 — 1908.

Đuro Novakov Jovović je bio crnogorski političar i vojni čovek koji je bio poslednji ministar vojni Kraljevine Crne Gore pod vladom Anta Gvozdenovića, koji je bio namesnik kraljevine u vreme maloletstva Njegovog Veličanstva Mihaila.

Biografija

Đuro Jovović, brigadir, rođen je u Markovini (Čevo) 1870. godine, u porodici Novaka Ramova Jovovića, barjaktara brigade. Osnovno školovanje završio je u Nikšiću. Vojno obrazovanje stekao je u vojnim školama u Nikšiću i Cetinju. Po završetku studija unapređen je u čin potporučnika crnogorske vojske. Najviše vremena služio je u Nikšićkoj brigadi, koja je bila bazirana u Nikšiću, kao komandant je vodio Trebješki bataljon. Sa ovog položaja 11. januara 1904. godine postavljen je za komandanta Nikšićkog bataljona Nikšićke brigade. Svojevremeno je bio komandant grada Nikšića. Najviše je podržavao Desnicu od njenog osnivanja 1907. godine. Tokom političkih sukoba 1907. godine, kao pristalica Desničarke, učestvovao je u zatvaranju opozicione štamparije „Narodne misli“ u Nikšiću. Bio je predsjednik opštine Nikšić od 1903. do 1908. godine. U avgustu 1910. godine učestvovao je u Cetinjskoj manifestaciji kada je proglašena Kraljevina Crna Gora. Član je odbora za proslavu Nikšićkog proglašenja Kraljevine Crne Gore. Jedno vreme je vodio i Vučedolsku brigadu. U periodu prije Balkanskih ratova, u činu komandanta, Nikšić je postavljen za vršioca dužnosti komandanta brigade. Kao komandant i vršilac dužnosti komandanta Nikšićke brigade, izabran je za sudiju Sudskog odeljenja Trećeg odeljenja, a ponovo je biran 28. aprila 1912. godine.

Balkanski ratovi

Tokom Balkanskih ratova 1912-1913 bio je komandant Nikšićke brigade pet bataljona Treće divizije, koja je bila u sastavu Zetskog odreda crnogorske vojske, kojim je komandovao knjaz Danilo. Nikšićka brigada je dejstvovala u pravcu Bardanjala prema Skadru. Istaknut u bitkama oko Skadra. Zbog sukoba sa knezom Petrijem tokom opsade Skadra, odrekao se dužnosti i borio se kao vojnik bez uloge komandanta. Nikšić je penzionisan kao vršilac dužnosti komandanta brigade 15. maja 1914. godine. Služio kao divizijski sudija Trećeg odeljenja suda 29. maja 1914. kao komandant.

Prvi svetski rat

Učestvovao je u Prvom svetskom ratu 1914-1916. Do vojne havarije u Crnoj Gori na sektoru Hercegovina. Austrougarske vlasti interniraju ga u logor Karlštajn 1916. godine. Iz internacije se vratio krajem 1918. godine. Bio je jedan od glavnih organizatora Božićnog ustanka 1919. godine na području Nikšića. Posle pada pobune, posle nekoliko dana aktivnog učešća u borbi Gerilskog komiteta, emigrirao je u Italiju, po jednoj verziji, preko Albanije, a po drugoj, preko Hercegovine.

Borac za nezavisnost Crne Gore

Prema nekim saznanjima, došao je u Crnu Goru i učestvovao u gerilskim akcijama tokom avgusta 1919. godine. Gaetan je bio zamenik komandanta Komande crnogorskih trupa od oktobra 1919. godine. Od sredine 1920. godine obavljao je faktičke dužnosti komandanta kao zamenik, jer se komandant brigadir Raičević teško razboleo. Gaetan je 29. septembra 1920. godine postavljen za komandanta crnogorskih trupa. Jedan je od potpisnika Rezolucije o izbjeglicama Crne Gore, upućene Mirovnoj konferenciji održanoj u San Remu 20. aprila 1920. godine. Tadašnje vlasti su mu spalile kuću 14. jula 1919. godine kod Nikšića na Mokroj njivi. Njegova supruga i ćerka su u to vreme bile izbeglice van Nikšića. Kasnije je njegova supruga Ruža uhapšena i odvedena u zatvor, gde je provela nekoliko meseci. Nakon puštanja na slobodu, pokušaj njegove žene da se preseli sa decom kod muža u Italiju je bio neuspešan. U spisku crnogorskih oficira u Geji Rima od 10. septembra 1919. godine nalazi se na broju 2 u činu brigadira. Godine 1919. u Gaetinom spisku crnogorskih oficira i činovnika, kao brigadir broj 10, pripadao je pešadiji. Na tom spisku je i ime njegovog brata Mila Jovovića, potporučnika crnogorske vojske, takođe emigranta iz Gaete. Njegov sin Marko Jovović, kao crnogorski komita, pominje se kao crnogorski vojnik koji je emigrirao u Italiju i bio stacioniran u Gaeti. Potpisnik je Deklaracije 73 crnogorska prvaka Gaete upućene Jovanu Plamencu od 20. aprila 1920. za nastavak borbe za obnovu Crne Gore. U vreme kada je u Italiji počelo razoružavanje i rasturanje crnogorske vojske, krajem 1921. godine prelazi u Rim, gde se nalazilo sedište Vlade Crne Gore, a komandu nad crnogorskom izbegličkom vojskom preuzima komandant. Krsto Popović. Popović za zamenika komandanta. U vladi generala Anta Gvozdenovića (1922–1929), koju je dekretom od 23. septembra 1922. formirala kraljica Milena, postavljen je za ministra vojnog.

Porodica

Iz emigracije se vratio 1925. ili 1926. godine, nakon što je dobio amnestiju od vlasti. Živeo je u Nikšiću. Preminuo je u Nikšiću 10. avgusta 1929. godine. Sa suprugom Jevtom Miletin, ćerkom plemenskog kapetana Nikolića, podigao je brojnu porodicu. Imao je dva sina: Marka i Mirka i četiri ćerke Mariju, Ljubicu, Zorku i Jelenu. Dobitnik je više domaćih i stranih nagrada.