Jelena Bilbija Lapčević
| Jelena Bilbija Lapčević | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Jelena Bilbija Lapčević |
| Datum rođenja | 28. novembar 1902. |
| Mesto rođenja | Crni Lug, Austrougarska |
| Datum smrti | 8. avgust 1964. (61 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
| Umetnički rad | |
| Polje | spiker i pisac |
Jelena Bilbija Lapčević (Crni Lug, 28. novembar 1902 — Beograd, 8. avgust 1964) bila je srpska književnica, prevodilac, glumica, novinarka i spikerka.[1] Njoj je pripala čast da prva najavi svečani početak redovnog emitovanja programa Radio Beograda. Bila je prvi urednik časopisa za decu Poletarac. Napisala je više knjiga za decu.[2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Jelena Bilbija rođena je 1902. godine u Crnom Lugu, opština Bosansko Grahovo, kao jedno od petoro dece (tri ćerke i dva sina) Miloša i Milke Bilbije.[3] U ranom detinjstvu se sa roditeljima preselila se u Beograd, gde je završila učiteljsku školu.[4] Studirala na Filozofskom fakultetu u Zagrebu i istovremeno pohađala Državnu glumačku školu, na kojoj je diplomirala 1928. godine.[2]
Godine 1929. primljena je za spikera Radio Beograda. U periodu posle oslobođenja nastavila je da radi kao spiker u Radio Beogradu, a kasnije je prešla u Filmske novosti. U međuvremenu je pisala književnost za decu i 1947. godine postaje glavni urednik tek osnovanog časopisu za decu Poletarac.[1] Sarađivala je u više dečjih časopisa.[2]
Bila je u braku sa Dejanom Lapčevićem. Umrla je u Beogradu, 8. avgusta 1964. godine.[3]
Karijera radio voditelja[uredi | uredi izvor]
Kada je 24. marta 1929. godine iz zgrade Srpske akademije nauka i umetnosti počelo redovno emitovanje radio programa, čast da najavi taj svečani početak pripala je upravo Jeleni Bilbiji. Radio je prekinuo sa emitovanjem 6. aprila 1941, tokom bombardovanja Beograda, a kada je, 10. novembra 1944. godine, u oslobođenom Beogradu, ponovo počeo sa radom redovni program Radio Beograda Jelena Bilbija je ponovo bila prvi spiker. Poslije Drugog svetskog rata Jelena Bilbija se intenzivno posvetila novinarskoj profesiji. Uživala je ugled i popularnost najboljeg jugoslovenskog spikera, doprinoseći afirmaciji profesije i obučavanju mladog spikerskog kadra.[2] Bila je uzor plejadi talentovanih radijskih novinara, među kojima su Gordana Boneti, Draga Jonaš, Mića Orlović i Branislav Surutka. Pred kraj života Jelena Bilbija je bila savetnik pri osnivanju Televiziji Beograd.[4]
Književni i novinarski rad[uredi | uredi izvor]
Jelena Bilbija je objavila šest knjiga pripovedaka za decu, kojima se svrstala u sam vrh književnosti za decu Kraljevine Jugoslavije. Njeno remek delo, Priče o selu i gradu, uvršteno je u redovnu školsku lektiru, a objavljeno je u tada najuglednijoj izdavačkoj kući Gece Kona.[4]
Kada je 1947. godine pokrenut pionirski mesečnik Poletarac, Jelena Bilbija postaje prvi glavni urednik ovog časopisa.[1] Pisala je i za Pionirske novine, časopis Žena danas, Književne novine i Politiku.
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
- Priče za decu (1934)
- Deca u selu i gradu (1935)
- Briki i druge priče (1946)
- Bakina prasad. Mačak Griša (1946)
- Jesenji putnici (1961)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Milinković, Jelena (07. 12. 2017). „Jelena Bilbija i Poletarac u kontekstu pionirske štampe”. Časoisi za decu: Jugoslovensko nasleđe 1918–1991 - NAUČNI SKUP (PDF). Beograd: Institut za književnost i umetnost. Pristupljeno 01. 12. 2018.
- ^ a b v g „Vremeplov (8. avgust 2018)”. zvanični sajt. RTS. Pristupljeno 01. 12. 2018.
- ^ a b Bilbija, Jovan. „Jelena Lapčević”. Geni. Pristupljeno 01. 12. 2018.
- ^ a b v Lončar, Ranko. „Jelena, žena koju su Srbi zaboravili”. Grahovo. Udruženje Grahovljana i prijatelja Bosanskog Grahova. Pristupljeno 01. 12. 2018.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Đorđević, Bane (24. 08. 2014). „Povratak "Poletarca"”. Večernje Novosti. Pristupljeno 01. 12. 2018.
- „Author: Bilbija, Jelena”. Women Writers. Pristupljeno 01. 12. 2018.
