Jovan Albanez
Jovan Albanez | |
|---|---|
| Mesto rođenja | Podgorica |
| Datum smrti | 1732 |
Jovan Albanez (umro oko 1732) je bio oficir srpskog porekla u ruskoj vojsci.
On je u prvoj polovini 18. veka predvodio prvu grupu naseljenika iz Vojne granice Habzburške monarhije u Rusku Imperiju. Nadimak "Albanez" nosio je jer je došao iz Osmanske Albanije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je u drugoj polovini 17. veka u Podgorici kao Mojsije Mitanović. Najpre je bio pravoslavni monah, pa se prihvatio oružja.
Srpska milicija ukinuta je tokom Rakocijevog ustanka (1703—1711) te su se Srbi okrenuli pravoslavnoj Rusiji kao novom oslobodiocu od turske vladavine. Pre početka Rusko-turskog rata (1710—1711), Petar Veliki je pozvao Srbe da se priključe ruskim snagama. Albanez je otputovao u Sankt Peterburg na čelu crnogorske delegacije koja je poslata 1711. godine, zajedno sa vojvodom Slavujom Đakovićem. Delegaciju je poslao mitropolit Danilo. Ruski kapetan Ivan Lukačević i pukovnik Mihail Miloradović poslati su u Crnu Goru sa pozivom na ustanak protiv Turaka. Bila je to prva ruska delegacija u Crnoj Gori. Organizovane su tada i ratne operacije (npr. napad na Nikšić).
Ruski car Petar se uverio 1711. godine u junaštvo Srbina Albaneza, tokom ekspedicije u Moldaviji, nad rekom Prut. Kapetan Jovan Albanez predvodio je jednu manju jedinicu "žolnira", u čijem su sastavu preovlađivali Srbi vojnici. Uverivši se u karakter i vernost srpskih vojnika odlučio je da stvori čitav jedan puk vojske sastavljen od Srba.[1]
Ruski car odlučio je da proširi ovu srpsku jedinicu i pretvori je u poseban srpski puk. Dana 23. oktobra 1723. godine izdao je sada majoru Albanezu "pozivnu gramatu". Poslao je sa njom Albaneza u Pomorišku i Potisku austrijsku Vojnu krajinu, kako bi vrbovao srpske oficire. Albanez je nosio pozivno pismo ruskog cara od 23. oktobra 1723. godine. Svakom vojniku garantovano je obradivo zemljište ukoliko se naseli sa suprugom i decom. Oni koji bi emigrirali sa većom grupom ljudi obećavane su dodatne privilegije. Albanez je bio sasvim uspešan u svom poslu. On je 5. maja 1724. godine prijavio da je regrutovao deset oficira, uključujući i jednog pukovnika.[2] Prema nekim izvorima, 459 Srba emigriralo je u Rusiju te godine, a 600 sledeće godine. Albanez je sastavio i komandovao srpskom vojnom jedinicom. On je 1727. godine postavljen za prvog komandanta novoosnovanog srpskog husarskog puka. U štabu puka bili su još oficiri: kapetani Jovan Stojanov, Georgije Marjanović i Teodor Petrov, te poručnik Stefan Vitković.[3]
Srpski husarski puk je 1729. godine bio stacioniran u gradu Tor (danas Slavjansku) i okolini. U sastavu puka bilo je više od 1000 vojnika. Već 1730-1731. godine taj puk pod Albanezovom komandom se borio u Persiji (današnjem Iranu).
Albanez je izgleda umro 1732. godine, jer se 1733. godine javlja novi komandant puka Ivan Stojanov.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Grupa autora, Istorija srpskog naroda 4/1, Beograd (1994), drugo izdanje
