Akra, Dahuk
Akre ili Akra ( kurd. ئاکرێ , [1] [2] arap. عقرة , [3] ) je grad pod sporom u Iračkom Kurdistanu. Iračka vlada zvanično smatra da je deo pokrajine Ninava, dok regionalna vlada Kurdistana tvrdi da je deo pokrajine Dahuk . Akre je poznat po svojim proslavama Nevruza . [4] [5]
Etimologija[uredi | uredi izvor]
"Akra" ima koren u kurdskoj reči "Agir" što znači "vatra". [6]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Grad je izgrađen u 7. veku pre nove ere i jedan je od najstarijih neprekidno naseljenih gradova na svetu. Medijci su vladali gradom od 612. do 550. godine pre nove ere u periodu koji je poznat kao zlatno doba. Zoroastrijski princ Zand je bio princ grada. [6] Godine 115. grad je došao pod rimsku kontrolu pod komandom cara Trajana i on je postavio statuu pobede u gradu. Međutim, meštani su se brzo pobunili i uklonili statuu. Godine 1133. na grad je izvršio invaziju Imad ad-Din Zengi iz dinastije Zengid koji je uništio odbrambeni zid grada. [6]
Kursko plema Humaidi su držali grad u feudalnom položaju od 10. veka, i tada, kako navodi Jakut al-Hamavi grad je bio poznat i kao 'Akr al-Humaidia . Šihab al-Umari u 14. veku je zabeležio prisustvo Jazidi plemena Dasni. [7] Propadanje Kneževine Bitlis iz 1500-ih omogućilo je Bahdinanu da zauzme Akre i okolinu oko 1700-ih. Bahdinan je izgubio grad od emira Muhameda Kora iz Soranskog Emirata 1833. godine.[8] Tokom Bahdinanskog doba grada doživeo je značajan kulturni i ekonomski razvoj i izgradnju. Gradski zid je takođe obnovljen alabasterom . Međutim, tokom 18. veka, grad je postao žrtva raznih vojnih kampanja iz Soranskog Emirata koji su na kraju zauzeli grad 1833. Grad je potom zauzet od strane Osmanlija 1842. godine zbog svog strateškog položaja i nastavio je da bude pod osmanskom vlašću do 1918. godine. Tokom ovog perioda, grad je bio deo Mosulskog vilajeta i bio je naseljen hrišćanima, Jevrejima i muslimanima . [6]
20. vek[uredi | uredi izvor]
Po popisu iz 1924. godine 90,4% stanovništva činili su Kurdi, dok se taj broj smanjio na 64,7% 1931. godine [9] Godine 1947. 90% stanovništva su bili Kurdi. [10]
Reference[uredi | uredi izvor]
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
- ^ „Akrê- Ji ber bordûmana Tirkiyê 12 gund vala bûne”. str. ku. Pristupljeno 18. 12. 2019.
- ^ „ئاکرێ” (na jeziku: kurdski).
- ^ „رغم الجائحة.. نحو 700 ألف سائح دخلوا دهوك أغلبهم من بغداد ونينوى” (na jeziku: arapski). Pristupljeno 10. 11. 2020.
- ^ „Fire lights the way for Kurds in Akre 'Kurdistan's Newroz capital'”. Rûdaw. 21. 3. 2019. Pristupljeno 12. 12. 2019.
- ^ „Kurdistan mountaineering festival returns to 'Newroz capital' Akre”. Rûdaw. 22. 11. 2019. Pristupljeno 12. 12. 2019.
- ^ a b v g Ismail (2015).
- ^ James, B. “Le « territoire tribal des Kurdes » et l’Aire Iraqienne (Xe-XIIIe Siècles): Esquisse des Recompositions Spatiales.” Revue des Mondes Musulmans et de la Méditerranée 117-118 (2007).101-126.
- ^ Eppel (2018).
- ^ Fuat Dundar (2012). „British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)” (PDF): 44. Pristupljeno 12. 11. 2019.
- ^ C. J. Edmonds (1957). Kurds, Turks and Arabs, Politics, Travel and Research in North-Eastern Iraq, 1919-1925. Oxford University Press. str. 439. Pristupljeno 17. 11. 2019.