Antisocijalni poremećaj ličnosti
| Antisocijalni poremećaj ličnosti | |
|---|---|
| Sinonim | Disocijalni poremećaj ličnosti (DPD), sociopatija |
| Klasifikacija i spoljašnji resursi | |
| Specijalnost | psihijatrija, psihologija |
| Patient UK | [https://patient.info/doctor/Antisocial-Personality-Disorder Antisocial-Personality-Disorder Antisocijalni poremećaj ličnosti] |
Antisocijalni poremećaj ličnosti je poremećaj ličnosti koji se karakteriše dugotrajnim nepoštovanjem ili kršenjem prava drugih, kao i poteškoćama u održavanju dugoročnih veza.[1] Često je očigledna slaba ili nepostojeća savest, kao i istorija kršenja pravila koja ponekad može dovesti do kršenja zakona, sklonosti ka zloupotrebi supstanci,[1] i impulsivnog i agresivnog ponašanja.[2] Antisocijalno ponašanje često počinje pre 8. godine, a u skoro 80% slučajeva, subjekt će razviti prve simptome do 11. godine.[3] Prevalencija poremećaja dostiže vrhunac kod ljudi starosti od 24 do 44 godine, a često se smanjuje kod ljudi starosti od 45 do 64 godine.[3]
U Sjedinjenim Državama, stopa antisocijalnog poremećaja ličnosti u opštoj populaciji procenjuje se između 0,5 i 3,5 procenata.[1] Međutim, podešavanja mogu u velikoj meri uticati na prevalenciju ovog poremećaja. U studiji doktora medicine Donalda V. Bleka, nasumično uzimanje uzoraka od 320 novozatvorenih prestupnika pokazalo je da je antisocijalni poremećaj prisutan kod preko 35 procenata ispitanih.[4]
Antisocijalni poremećaj ličnosti definisan je u Dijagnostičkom i statističkom priručniku za mentalne poremećaje (DSM), dok je ekvivalentni koncept dissocijalnog poremećaja ličnosti (DPD) definisan u Međunarodnoj statističkoj klasifikaciji bolesti i srodnih zdravstvenih problema (ICD); primarna teorijska razlika između njih dvoje je da se antisocijalni poremećaj ličnosti fokusira na uočljiva ponašanja, dok se dissocijalni poremećaj ličnosti fokusira na afektivne deficite.[5] Inače, oba priručnika pružaju slične kriterijume za dijagnostikovanje poremećaja.[6] Oba govore da se njihove dijagnoze nazivaju, ili uključuju ono što se naziva, kao psihopatija ili sociopatija. Međutim, neki istraživači su povukli razlike između koncepata antisocijalnog poremećaja ličnosti i psihopatije, pri čemu mnogi istraživači tvrde da je psihopatija poremećaj koji se preklapa sa antisocijalnim poremećajem ličnosti, ali se razlikuje od njega.[7][8]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „Antisocial personality disorder”. nhs.uk (na jeziku: engleski). 2021-02-12. Pristupljeno 2022-01-05.
- ^ „Antisocial personality disorder - Symptoms and causes”. Mayo Clinic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-05.
- ^ a b Black, Donald W (2015). „The Natural History of Antisocial Personality Disorder”. Canadian Journal of Psychiatry. Revue Canadienne de Psychiatrie. 60 (7): 309—314. ISSN 0706-7437. PMC 4500180
. PMID 26175389. doi:10.1177/070674371506000703.
- ^ Black, D. W.; Gunter, T.; Loveless, P.; Allen, J.; Sieleni, B. (maj 2010). „Antisocial personality disorder in incarcerated offenders: Psychiatric comorbidity and quality of life” (PDF). Annals of Clinical Psychiatry. 22 (2): 113—120. PMID 20445838..
- ^ Weiner IB, Freedheim DK (2003). Handbook of Psychology. John Wiley and Sons. str. 88.
- ^ Farrington, David P.; Coid, Jeremy W. (2003-04-17). Early Prevention of Adult Antisocial Behaviour (na jeziku: engleski). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-43331-0.
- ^ Patrick, Christopher J. (2005-10-18). Handbook of Psychopathy, First Edition (na jeziku: engleski). Guilford Press. ISBN 978-1-60623-804-2.
- ^ „Psychopathic Personality: Bridging the Gap Between Scientific Evidence and Public Policy”. Association for Psychological Science - APS (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-05.
