Bibi Hanum Astarabadi
| Bibi Hanum Astarabadi | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1858/59 |
| Mesto rođenja | Iran |
| Datum smrti | 1921 |
| Mesto smrti | Teheran, Iran |
| Religija | Šiitski islam |
| Porodica | |
| Supružnik | Musa Han Vaziri |
| Roditelji | Muhamed Bakir Kadija Hanum |
| Književni rad | |
| Žanr | satira |
Bibi Hanum Astarabadi (pers. بی بی خانم استرآبادی) (1858/59-1921) bila je iranska spisateljica , satiričarka i jedna od pionirki ženskog pokreta u Iranu. Kao njen najveći uspeh smatra se otvaranje prve moderne škole za devojčice u Iranu.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Njena majka Kadija[2] , i sama obrazovana žena, bila je zadužena za obrazovanje dece na dvoru kadžarskog monarha Naserudin-šaha i pratilac jedne od njegovih supruga. Nakon razvoda njenih roditelja Bibi Hanum je živela sa svojim ocem sve do udaje za Musu Hana Vazirija, komandira u Persijskoj kozačkoj brigadi, u njenoj 22. godini. Oni su imali sedmoro dece, ali brak ipak nije opstao zbog neverstva, kako je kasnije napisala Bibi[3] Tokom i pre iranske ustavne revolucije 1906. godine Bibi je bila jedna od ključnih ličnosti u borbi za prava žena. Krajem 19. veka dolaskom Muzaferudin-šaha na vlast u Iranu počinju da se otvaraju moderene škole za dečake. Bibi tada dobija ideju da otvori školu za devojčice. Konačno 1906. godine dobija dozvolu vlasti da otvori školu koja je pod nazivom Škola za devojčice osnovana 1907. godine u njenoj kući u Teheranu. Zbog protivljenja sveštenstva škola je zatvorena, ali se Bibi nije predavala i nakon razgovora sa ministrom prosvete uspela je da se izbori za ponovno otvaranje škole. Međutim morala je da iz naziva škole izbaci reč devojčice i da ograniči uzrast na devojčice između 4 i 7 godina. Škola je postala neka vrsta predškolske ustanove. Posle je osnovala i sirotište za devojčice.[1]
Delo[uredi | uredi izvor]
Osim brojnih članaka u kojima je zastupala prava devojaka na univerzalno obrazovanje, napisala je knjigu Nedostaci muškaraca koja je objavljena 1895. godine. Knjiga je kritički odgovor na anonimno napisanu knjigu Disciplinovanje žena iz 1891. godine.[1][3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „Bibi Hatun Astarabadi (1858/59-1921): osnivačica prve devojačke škole u Iranu”. NUR: časopis za kulturu i islamske teme. Vol. 37 (no. 85): str. 17—18. 2024. ISSN 1450-555X.
- ^ Iran, Women's Worlds in Qajar. „Women's Worlds in Qajar Iran”. Women's Worlds in Qajar Iran. Pristupljeno 2024-04-30.
- ^ a b Zolghadr, Shahnaz. „Iranian Women you Should Know: Bibi Khanoom Astarabadi”. Iranwire. Pristupljeno 2024-04-30.