Božidar Stanišić (lekar)
Božidar Stanišić | |
|---|---|
| Puno ime | Božidar Stanišić - Doktor Boža |
| Datum rođenja | 16. avgust 1927. |
| Mesto rođenja | Strelac,  Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 20. jul 2011. (83 god.) |
| Mesto smrti | Beograd,  Srbija |
Božidar Stanišić (Strelac, 16. avgust 1927 — Beograd, 20. jul 2011) bio je srpski lekar pedijatar. U beogradskom naselju Umka, gde je radio do penzionisanja, ostao je zapamćen kao legendarni Doktor Boža.[1] U Domu zdravlja na Umci 9. decembra 2011. otkrivena je spomen-ploča u znak sećanja na dr. Božidara Stanišića.[2]
Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]
Božidar Stanišić rođen je u selu Strelac u podnožju Stare Planine, kao jedno od dvanaestoro dece u siromašnoj porodici Gavrila i Kosare Stanišić. Otac mu se bavio ćurčijskim zanatom. Majka mu je umrla od tetanusa sa nepunih 45 godina, a otac sa nepunih 55 od srčanog udara. Smrt majke bio je presudan momenat u izboru budućeg zanimanja mladog Božidara.
Osnovnu školu Božidar završava u Strelcu kao odličan đak, posle čega ga otac šalje u Pirot da se školuje za sveštenika. Međutim, Božidara sveštenički poziv ne privlači i on se, na preporuku bivšeg učitelja, zapošljava kao sluga kod učiteljevog prijatelja u Pirotu, što mu omogućava da nastavi školovanje u gimnaziji.[1]
Drugi svetski rat[uredi | uredi izvor]
Odmah po izbijanju Drugog svetskog rata, 1941. godine, četrnaestogodišnji Božidar pristupa ilegalnom komunističkom pokretu, a potom odlazi u partizane, gde je raspoređen u bombaški odred. Oslobođenje je dočekao kao jedini preživeli bombaš u svom odredu. Sa 19 godina stiče čin potporučnika. Posle rata u rezervnom vojnom sastavu, napredovao je do čina rezervnog vojnog kapetana.[1]
Studije medicine[uredi | uredi izvor]
Posle rata postaje stipendista Titovog fonda i nastavlja prekinuto školovanje, završavajući po više razreda gimnazije u jednoj godini. Medicinski fakultet u Beogradu upisao 1949. godine, a diplomirao je u rekordnom roku, 16. decembra 1954. godine.[1]
Porodica[uredi | uredi izvor]
Tokom studija Božidar je upoznao studentkinju književnosti Lepicu, sa kojom 10. avgusta 1952. godine sklapa brak. Već sledeće godine dobili su sina Dragana.[1]
Radna biografija[uredi | uredi izvor]
Odmah po završetku studija dr Božidaru Stanišiću ponuđeno je mesto asistenta na predmetu Anatomija, što je odbio jer su plate asistenata bile male, a Božidar je već imao porodicu. Odlučio se za rad u praksi. Već 1. januara 1955. godine primljen je na lekarski staž u Dom narodnog zdravlja u Petrovcu na Mlavi. Od 1956. do 1960. radio je u Zdravstvenoj stanici u Rašancu. Posle Rašanca odlazi na službu u Požarevac, gde je do 1964. radio u Opštoj bolnici „Dr Voja Dulić“ i istovremeno predavao u srednjoj medicinskoj školi. Godine 1964. položio je specijalistički ispit iz pedijatrije i vraća se u Petrovac na Mlavi, gde do septembra 1970. radi kao pedijatar u Medicinskom centru Petrovac na Mlavi. Od 1. septembra 1970. godine do penzionisanja 1992. radi u Domu Zdravlja „Dr Simo Milošević“ Beograd, ambulanta Umka.
Osim specijalizacije pedijatrije dr Božidar Stanišić je početkom 60-tih godina 20. veka završio i kurs ginekologije, a kako je specijalista ginekologije u to vreme još bilo malo, radio je i kao ginekolog - akušer.
Božidar Stanišić je autor ili koautor dvadesetak stručnih radova. Najveći broj saopšten je na stručnim sastancima pedijatrijske sekcije, kongresima i simpozijumima. Za učešće u dvadesetogodišnjoj studiji o kardiovaskularnim oboljenjima u rakovičkom industrijskom basenu nagrađen je zahvalnicom Medicinskog fakulteta. Godine 1982. stekao je zvanje primarijusa.
Doktor Boža lečio je decu, odrasle, porađao žene, obavljao akušerske intervencije, i hirurške zahvate poput operacije slepog creva, zbrinjavanja rana, vađenja stranih tela; čak je vršio i obdukcije. Kod njega su dolazili pacijenti iz svih krajeva Srbije, ali i iz inostranstva.[1]
Rad nakon penzionisanja[uredi | uredi izvor]
Po odlasku u penziju, 1992. godine. Božidar Stanišić uputio je molbu Domu Zdravlja „Dr Simo Milošević“ da mu se omogući da nastavi rad. Ova njegova molba je odbijena. Posle toga je ponudio da radi i volonterski, samo da mu se dodeli ordinacija, što je takođe odbijeno. Ministarstvu zdravlja je u tom smislu upućena čak i peticija građana sa nekoliko hiljada potpisa. I to je odbijeno. Ipak, Doktor Boža nastavio je da pregleda decu po kućama, a porodica Pantić sa Umke mu je besplatno ustupila prostor za ambulantu. Deo dana provodio je u toj improvizovanoj ordinaciji, a deo u školi za osnovno i srednje obrazovanje za decu ometenu u razvoju „Sveti Sava“ na Umci, gde je radio volonterski.[1]
Kraj života[uredi | uredi izvor]
Božidar Stanišić umro je u Beogradu, 20. jula 2011. godine. Sahranjen je na groblju Orlovača u Beogradu.[1]
Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]
Među nagrada koje je Božidar Stanišić dobio za svoj rad nalaze se nagrada Zlatni Hipokrat[1] i nagrada Matija Ban, koju dodeljuje Opština Čukarica.[2]
Doktor Božidar Stanišić bio je i počasni građanin Umke, a nakon smrti, 9. decembra 2011. godine u Domu zdravlja na Umci otkrivena je i spomen ploča u znak sećanja na ovog legendarnog pedijatra.[2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z Dacić, Slavica (17. 1. 2012). „Doktor Boža s Umke”. Projekat Rastko. Pristupljeno 23. 5. 2018.
- ^ a b v „Otkrivena spomen ploča dr Božidaru Boži Stanišiću na Umci”. Zvanična prezentacija. Gradska opština Čukarica. Pristupljeno 23. 5. 2018.[mrtva veza]
