Britva

Britva, brica, brijač, poseban i izuzetno oštar nož kojim se brije. Kao i svaki nož, služi i kao oružje. Čine je drška ili korice i sječivo. Korice mogu biti načinjene od različitih materijala, a sječivo je od čelika. Preklapanjem, sječivo ulazi u sopstvenu dršku (rukohvat), koja postaje korice, čineći ga tako bezopasnim. Upotrebljavali su je gotovo svi narodi. Danas se vrlo rijetko upotrebljava za brijanje.

Istorijat

Prve britve izrađivane su od školjki i zuba ajkula. O tome svjedoče arheološki nalazi iz kamenog doba stari šest milenijuma. Britve su izrađivane od nekih stena, kao što je kremen. One su izuzetno oštre i dugo su bile u prednosti i nad britvama od, u to vrijeme poznatih, metala. Našli su ih u iskopinama drevnog Egipta, Kine, Japana , Grčke , Rimske države. Sečiva su im pravljena od bronze, ali i od zlata.

Prve britve nisu bile zglobne, već su bile izrađivane iz jednog, monolitnog komada. Vremenom su pretrpjele razne izmjene. Između ostalog postale su zglobne i različitijih oblika. Sječiva su od sve kvalitetnijih čelika i sve oštrija, a ručke, odnosno korice od različitih materijala, pravljene i od plemenitih metala i ukrašavane i bogaćene aplikacijama dragog kamenja. U namjeri da postanu još oštrije, i da duže kvalitetno briju, načinjene su britve kod kojih se oštrice mijenjaju. Pronalaskom brijača, američkog biznismena King Žileta, kome je sječivo zamjenjivao list metala za jednokratnu upotrebu, nastaju „žileti“, koji uskoro i potpuno zamjenjuju klasičnu britvu. U vremenu žileta i električnih aparata za brijanje, britva je gotovo potpuno prestala da se upotrebljava. Od britve na drugu stranu nastaju preklapajući noževi perorezi - čakije.

Upotreba

Uglavnom se upotrebljavaju za „mokro brijanje“, kod kog se lice prije brijanja kvasi posebnom tečnošću i sapunom za brijanje. Njena upotreba zahtijeva određenu vještinu. I najmanja nespretnost i loš ugao prema koži lica može da proizvede neugodne povrede. Britva se tokom brijanja mora više puta oštriti.

Mitološko značenje

Britva, kao i svaka druga stara i korisna ljudska naprava, ima i svoje mitološko značenje. Britva, moćno i opasno oružje za odbranu i napad u realnom životu, se preslikala u svijet mita kao zaštitno sredstvo protiv zlih duhova. U srpskoj mitologiji se posebno vjeruje u moć britve crnih korica. U Homolju se britva za odbranu od zlih duhva priprema na poseban način. Na dan svetog Vratolome starice su pripremale britvu sa koricama od desnog roga crnog ovna koju su stavljale u tepsiju sa vodom na dvorište za vrijme pomračenja („jedenja“) mjeseca. Tom prilikom tiho su izgovarale:

„Kano što tebena, božja svetlonošo, ne mogu ništa učiniti nebesni đavoli i ale, tako da ne može nikakva boleština ništa učiniti onem nad kojim se prinese ova britvica. Usliši je, meseče, ojačaj je, meseče, osvegti je, meseče “

Ovo se ponavlja tri puta dok traje pomračenje. Posle toga žene se krste tri puta, a zatim izvade britvu iz vode i drže sutra ceo dan u nedrima. Na kraju je vežu za pojas i ne skidaju je sve do smrti. Vjerovalo se da ovakva britva ima veliku moć i da će proći i najteže bolesti kada se njom prebaje bolesnik. Takva britva gubi svoju moć čim promjeni vlasnika. Postaje običan nož.