Vavilonska karta sveta
Vavilonska karta sveta je glinena ploča iz kasno-vavilonskog perioda iz Mesopotamije, koja prikazuje kartu sveta poznatu Vaviloncima, koja sadrži stvarne geografske objekte i mitološke elemente. Ploča je smeštena u Britanskom muzeju (referentni broj BM 92687) i jedina je poznata postojeća svetska karta iz te regije. Na osnovu analize pravopisa toponima, naučnici datiraju kartu na kraj 8. - početak 7. veka p.n.e. [1][2].
Opšte informacije[uredi | uredi izvor]
Ploča je strukturno podeljena na tri dela: grafičku kartu sa natpisima, tekst na prednjoj strani i tekst na zadnjoj strani. Ne postoji konačno mišljenje o tome kako su tekstualni elementi povezani i da li su uopšte povezani sa samom mapom, jer oba teksta dodiruju samo mitološke elemente i ponekad koriste terminologiju različitu od same karte.
Zbog greške u originalnom katalogu Britanskog muzeja, tačno nalazište tablica je i dalje je nepoznato, ali je verovatno da je bila deo novovavilonskih dokumenata pronađenih u Siparu. Namena karte nije potpuno jasna, postoje sugestije da je tablica bila zaseban informativni element, ili ilustracija drugom mitološkom tekstu ili književnom delu, ili čak studentska kopija detaljnije mape. S druge strane, jasno je da je dizajnerska ploča uglavnom imala za cilj da govori o udaljenim zemljama i objektima.
Sa kartografske tačke gledišta, mnoge stvarne geografske karakteristike su ležerno ucrtavane sa grubim greškama u skaliranju i manjim greškama u relativnom položaju objekata jednih prema drugima. Mapa vavilonskog sveta prvi put je objavljena 1889. godine, a ova i naredne publikacije privukle su veliku pažnju zbog svoje jedinstvenosti.
Struktura mape[uredi | uredi izvor]
Sve stvarne geografske karakteristike nalaze se u dva koncentrična kruga. Krugovi predstavljaju svetski okean i na mapi su doslovno označeni kao „slana voda“. Iz drugih tekstova je poznato da su Vavilonci ovom frazom označili i Persijski zaliv i Sredozemno more. Paralelne linije unutar krugova nisu označene, ali jasno predstavljaju Eufrat. Spoljni trouglovi predstavljaju različite mitološke predmete koji se takođe pominju u tekstovima na ploči. Prema jednoj verziji, ovi trouglovi su planine prikazane sa strane, za razliku od ostatka karte koja je prikazana kao pogled odozgo. Karta može sadržati 7 ili 8 takvih trouglova, od kojih su samo 4 nekako preživela. Dvoje od njih su sa potvrdom povezani sa dalekim zemljama pomenutim u Epu o Gilgamešu, i, verovatno, svi su mitološki objekti iz ovog epa. [3]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Horowitz W., The Babylonian Map of the World [1] London, British Institute for the Study of Iraq 1988 str. 147—165
- ^ Cartographia|original New York Library of Congress, 2007| isbn = 0316997668
- ^ Lewy H., Lewy J. The Origin of the Week and the Oldest. West Asiatic Calendar The Hebrew Union College Annual 1942—1943 XVII str. 1—152