Vojvoda Drekale
Vojvoda Drekale je, izuzev manjeg broja, jedan od rodonačelnika svih bratstava plemena Kuči.
Govoreći o padu srednjovekovne srpske države pod Turcima, Petar Petrović Njegoš je zapisao stihove koji govore o mračnom periodu koji je iznjedrio spontanu selekciju nepokornih i najborbenijih grupa i pojedinaca, koji su u kršu podno planina Komova i šire nemilosrdno nastavljali svoju borbu protiv Turaka do istrebljenja.
- Što uteče ispod turske sablje,
- što na vjeru pravu ne pohuli,
- što se ne hće u lance vezati,
- do se zbježa u ove planine
- da ginemo i krv prolivamo,
- da junački amanet čuvamo:
- divno ime i svetu slobodu...
Izuzev manjeg broja, sva bratstva plemena Kuči potuču od dva rodonačalnika, prvi vojvoda od srednovekovne srpske loze Mrnjačevića (Staro Kuči) i drugi od vojvode Drekala (Novo Kuči).[1]
Mnogim istoričarima koji su se bavili genealogijama ovih rodova i plemenskih bratstava, posao je bio olakšan opštepoznatom kučkom tradicijom učenja potomstva svog rodoslova. Tako je, izučavajući Drekaloviće, Sima Matavulj zapisao: «Teško da bi igdje u svijetu našao koga vlastelina, koji bi napamet znao svoju knjigu rodstva, kao što to svako dijete Drekalovića zna svoju.»
Uprkos tome, o zagonetki porekla Drekalova bavili su se mnogi istoričari (Marko Miljanov, Jovan Erdeljanović, Tomo Oraovac, Jovan Rovinski, Stevan Dučić, itd.) iznoseći razne «teorije» ko bi Drekale mogao biti, i pobijajući navode jedni druge. Među Kučima je najraširenija postavka kučkog predanja koje je izneo Marko Miljanov u svojoj knjizi «Primjeri čojstva i junaštva» a to je da je Drekale sin Jovana Đurđeva Kastriota, zapravo unuk Skenderbegov . Naime, Jovan je bio oženjen Jerinom, ćerkom srpskog despota iz dinastije Brankovića. Pred naletom Turaka, Jovan odlazi za Italiju ostavljajući za sobom bremenitu suprugu. Ona se u prvo vreme sklanja u Kastrate, a onda bežeći ispred Turaka stiže u Kuče, selo Bezjovo. Tu nailazi na gostoprimstvo kod vojvode Nikeze Marina (Mrnjačevića) za kojeg se kasnije udaje i rađa sina Drekala. No, ovo predanje nailazi na neslaganje, jer je između Jovana Kastriota i Drekala razmak od 147 godina, ili pet pasova. Još jedna potvrda da Drekale ne može biti od Kastriota je dokument koji potvrđuje da je Jovan Kastriot zajedno sa suprugom, pred očevu smrt otputovao za Italiju. [2]
Druga, ništa manje zastupljena postavka je da je Drekale sin Nikeze Marina, što Stevan Dučić s razlogom navodi u svojoj knjizi «Život i običaji Kuča». Naime, kada je turski vezir pozvao Drekala u Skadar da raspozna nepravedno posečene glave izvesnih Kuča, Drekale sledećim rečima prepoznaje glave: «Ovo je glava mog brata Radička Nikezina, a ovo glave mojih rođaka Vučice Ivanova i Gvozdena Lekočeva!» U ovoj postavci, ostaje nepoznanica odrođavanja Nikeze i Drekala.
Treća teza je da je Drekale sin ćerke arbanaškog kneza Martin Đona iz Selce u Klimentima, koja je, budući trudna, pobegla iz Selca u Kuče u tamo u kući Nikeze Marina rodila sina kojeg je vojvoda Nikeza usvojio. No, u to vreme Selca nije bila manje sigurna od Kuča, naprotiv, geografskim položajem Klimenti su bili daleko zaklonjeniji i nepristupačniji od Kuča. Takođe, u ovoj tezi ostaje sporno Drekalovo vojvodstvo, koje se tada nasleđivalo. [3]
Jedna od savremenih teza je da su preci današnjih Drekalovića iz istog srpskog vlaškog plemena, iz istočne Srbije, istovremeno naselili teritorije današnjih Kuča, Pipera i Bratonožića Uspostavljanjem turske okupacione vlasti i onemogućenom komunikacijom među plemenskim polunomadskim stočarima, dolazi do podvojenosti plemena, od kojih jedan deo u nizini Koma formira katun Petrovića (koji se prikazuje kao novostvoren u Defteru Skadarskog sandžakbega 1497 godine, dok ga nije bilo 1485. godine) iz kojeg će se, po mnogim kazivanjima iznjedriti loza Drekalovića. [4]
Pored svih ovih navoda o poreklu Drekalovom, u današnjoj eri tehničkog i naučnog napretka, nije naodmet dodati da su se urađenom DNK analizom na poreklo, jedan Starokuč i jedan Drekalović poklopili na zajedničkog pretka – Mrnjačevića.
Vojvoda Drekale je bio oženjen ćerkom vojvode Žija Peralova i s njom izrodio dva sina, Nikolu i Lala. Nikola je kao mlad momak ubijen sa svojim ocem Drekalom od strane Klimenta, na planini Rikavcu gde mu se i danas nalazi grob.[traži se izvor]