Драме (knjiga Gorana Stefanovskog)
| Drame ili Tetovirane duše i druge drame | |
|---|---|
 Korice izdanja knjige Drame, 1987. godina | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Autor | Goran Stefanovski |
| Zemlja |  SFR Jugoslavija |
| Jezik | Makedonski |
| Žanr / vrsta dela | drame |
| Izdavanje | |
| Izdavač | Narodna knjiga |
| Datum | 1987. |
| Prevod | |
| Prevodilac | Gojko Janjušević, Biljana Biljanovska i Goran Stefanovski |
Drame: Let u mestu; Divlje meso; Hi Fi; Tetovirane duše, korični naslov Tetovirane duše i druge drame, je knjiga drama makedonskog književnika Gorana Stefanovskog objavljena 1986. godine u izdanju izdavačke kuće "Narodna knjiga" iz Beograda. Sa makedonskog jezika drame su preveli Gojko Janjušević, Biljana Biljanovska i Goran Stefanovski.[1][2]
O autoru[uredi | uredi izvor]
Goran Stefanovski (Bitolj, 27. april 1952 - Kenterberi, Velika Britanija, 27. novembar 1918) je makedonski dramski pisac i dramaturg. Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Skoplju, a studirao je dramaturgiju na Akademiji dramskih umetnosti u Beogradu gdje je i magistrirao. Karijeru je započeo na televiziji, bio je asistent na Filološkom fakultetu u Skoplju, od 1986. godine profesor drame u Dramskom pozorištu u Skoplju, član makedonskog PEN, Udruženja književnika od 1979. godine, a od 2004. godine i član Makedonske akademije nauka i umetnosti.[3]
O knjizi[uredi | uredi izvor]
Knjiga Drame je objavljena u okviru zbirke "Savremeni jugoslovenski pisci". Na koričnom listu naslov glasi Tetovirane duše i druge drame.[4]
Drame[uredi | uredi izvor]
Knjiga Drame sadrži četiri dramska teksta: Let u mestu, Divlje meso , Hi Fi i Tetovirane duše.
Let u mestu[uredi | uredi izvor]
Radnja drame Let u mestu (Let vo mesto) se događa sedamdesetih godina 19. veka - jedne od ključnih godina novije makedonske istorije, u leto 1878. godine, u periodu kada posle Sanstefanskog mira i Berlinskog kongresa Makedonija doživljava još jednu godinu u kojoj svetske sile i ostali balkanski narodi zanemaruju interese Makedonaca. Period sa bunama za koje je malo nade da uspeju. Makedonija je ostala pod okvirima Turske - nema svoje škole, za crkvenu vlast se bore sve pravoslavne crkve na Balkanu. Ta tragična godina za Makedonce je godina kojom se Stefanovski bavi u ovoj drami.[4]
Divlje meso[uredi | uredi izvor]
Drama Divlje meso (Divo meso) je dobila nagradu za najbolju dramu jubilarnog 25. Sterijinog pozorja. Radnja drame Divljeg mesa se dešava u Skoplju pred Drugi svetski rat. Još jedna godina ključna za makedonsku naciju i za ceo svet. Makedonci žive bez svoje države, u okviru Kraljevine Jugoslavije, kao Vardarska banovina.[4]
Hi Fi[uredi | uredi izvor]
Dramu Hi Fi (Hi Fi) Stefanovski je napisao 1982. godine, i prvi put tretira problematiku u doba kada Makedonci žive u svojoj sopstvenoj suverenoj republici Makedoniji, u okviru SFR Jugoslavije. U drami jedan od glavnih likova, vraća se posle više godina u svoj stan i zatiče tamo svog unuka koji je kuću doveo do potpinog haosa. I u ovoj drami oko osnovnog dramaturškog odnosa, opet plete strance. Tu su Arapin, Amerikanac i Rus. Na izgled drama se bavi sukobom generacija. Ona se, ipak, mnogo više bavi sukobom principa, dva pogrešna principa.[4]
Tetovirane duše[uredi | uredi izvor]
Sa dramom Tetovirane duše (Tetovirani duši) Stefanovski se pojavio sezone 1985-86. Premijera drame je održana u Dramskom teatru u Skoplju, a onda na sceni Teatra Zvezdara, te je to bila i prva premijera jednog komada Gorana Stefanovskog u Beogradu. Radnja romana ove drame dešava se daleko od Balkanskog poluostrva, u SAD. Ni ovog puta Stefanovski ne napušta makedonske teme, radnja se dešava među makedonskom emigracijom u trenutku kada tridesetogodišnji etnolog dolazi u SAD da bi proučio šta se dešava sa Makedoncima koji žive daleko od svoje domovine. Drama je osvešćenje mladog etnologa - sve njegove predstave o svetu i Makedoncima ne važe.[4]
Stefanovski je skoro uz svaku svoju dramu napisao kraći predgovor, pa je to slučaj i sa dramom Tetovirane duše. Ovako tumači naslov svog komada:
| „ | Tetovirane duše su komad o jadnim ljudima koji se u svom bezglavom bekstvu od slobode tetoviraju bilo čime: nacionalizmom, vulgarno shvaćenim marksizmom, seksom, drogom ili rokenrolom.[4] | ” |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Drame / Goran Stefanovski”. plus.cobiss.net. Pristupljeno 8. 11. 2022.
- ^ „Front cover image for Drame : Let u mestu ; Divlje meso ; Hi Fi ; Tetovirane duše Drame : Let u mestu ; Divlje meso ; Hi Fi ; Tetovirane duše”. worldcat.org. Pristupljeno 8. 11. 2022.
- ^ „Preminuo Goran Stefanovski”. seecult.org. Pristupljeno 8. 11. 2022.
- ^ a b v g d đ Stefanovski, Goran (1987). Drame. Beograd: Narodna knjiga. str. 201—221.
