Emocionalni ili bihejvioralni invaliditet
Emocionalni ili bihejvioralni invaliditet je invaliditet koji utiče na sposobnost osobe da efikasno prepozna, tumači, kontroliše i izražava osnovne emocije. Zakon o obrazovanju osoba sa invaliditetom iz 2004. godine karakteriše grupu invaliditeta kao emocionalni poremećaj. Ovaj termin je kontroverzan jer ga neki vide kao isključivanje ili diskriminaciju učenika sa problemima ponašanja i fokusira se samo na emocionalne aspekte.
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Ovu grupu invaliditeta je posebno teško klasifikovati jer se dešavaju generalizacije koje mogu dovesti do toga da neki učenici ne ispunjavaju specifične dijagnostičke kriterijume, ali su i dalje invalidi za koje nije utvrđeno da ispunjavaju uslove za usluge specijalnog obrazovanja. Uopšteno govoreći, grupa se može podeliti na unutrašnja ponašanja, spoljašnja i ponašanja sa niskom učestalošću. Unutrašnja ponašanja se primećuju kod učenika koji su depresivni, povučeni i anksiozni. Eksterno ponašanje se vidi kod učenika koji su agresivni i takvo ponašanje bi se klasifikovalo kao disruptivni poremećaj ponašanja. Ponašanje niske incidence je ponašanje koje se javlja samo u određenim ekološkim okidačima kao što je određena osoba ili fraza. Postoje učenici sa jednom i više kategorija.[1]
Procedura[uredi | uredi izvor]
Učenike sa emocionalnim poremećajem često prepoznaju nastavnici zbog ponašanja u razredu dok disruptivni poremećaj ponašanja dijagnostikuje školski psiholog kroz intervjue i ankete koje su deo socijalno-emocionalne evaluacije. Prema Zakonu o rehabilitaciji iz 1973. godine, kada se utvrdi emocionalni poremećaj, učenik dobija individualni obrazovni plan, nekada i asistenta koji ga prati na časove, pomaže mu da pristupi prostorijama, da koristi lekove, savetuje ga.[2] Smatralo se da su učenici sa emocionalnim poremećajem skloni napuštanju škole, samoubistvu i kriminalnim aktivnostima kao i dijagnostikovanju poremećaja učenja, ali se pokazalo da ovi učenici uz odgovarajuću podršku imaju veliki potencijal da postignu uspeh.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ The neuropsychology of social-emotional learning disabilities MB Denckla - Archives of Neurology, 1983
- ^ Adolescents with Learning Disabilities at Risk? Emotional Well-Being, Depression, Suicide.DD Huntington, WN Bender - Journal of Learning Disabilities, 1993
- ^ Learning Self-determination: Lessons from the Literature for Work with Children and Youth with Emotional and Behavioral Disabilities. B Ackerman - Child and Youth Care Forum, 2006
