Женски покрет (časopis)
 Naslovna strana br. 1 iz 1920. godine | |
| Tip | feministički časopis |
|---|---|
| Format | 24 cm, 48 cm |
| Vlasnik | Milica Dedijer |
| Izdavač | Društvo za prosvećivanje žene i zaštitu njenih prava |
| Urednik | Petar R. Milosavljević |
| Glavni urednik | Zorka Kasnar |
| Osnivanje | 1920. |
| Jezik | srpski, slovenački |
| Ukidanje | 1938. |
| Grad | Beograd |
Ženski pokret je prvi jugoslovenski feministički časopis. Izdavalo ga je Društvo za prosvećivanje žene i zaštitu njenih prava od 1920. do 1938. godine. Časopis je okupljao širok krug saradnika i feministkinja iz svih delova Jugoslavije, i obrađivao teme iz različitih oblasti i disciplina.[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Ženski pokret je kao pokrenut 18. aprila 1920. godine kao glasilo Društva za prosvećenje žene i zaštitu njenih prava, koje je osnovano godinu dana ranije u Beogradu, a zatim formirani ogranci u Sarajevu, Ljubljani, Zagrebu i Banjaluci. Časopis su, formalno i sadržinski, određivali programski ciljevi i aktivnosti Društva.[2]
Prvih godina izlaženja časopis je potencirao jugoslovensku orijentaciju, koja se simbolički ogledala i u naslovu koji je u jednom periodu izlaženja časopisa štampan i na latinici i na ćirilici (Ženski pokret/Ženski pokret), kao i na slovenačkom jeziku (Žensko gibanje), a tekstovi su takođe objavljivani na oba pisma i na slovenačkom jeziku.[3]
Prva urednica Ženskog pokreta bila je Zorka Kasnar, a književni odbor sačinjavale su Delfa Ivanić, Mileva Petrović, Paulina Lebl-Albala i Ruža Vinterštajn-Jovanović. Kasnije su se na mestu urednice smenjivale Katarina Bogdanović, Mileva B. Milojević, Vera Jovanović, Alojzija Štebi i Darinka Stojanović. Vlasnica časopisa, sve vreme njegovog izlaženja bila je Milica Dedijer.[3][4]
Ideja o čistom ženskom listu, nije mogla biti dosledno realizovana, shodno važećoj zakonskoj regulativi koja nije dozvoljavala ženama, s obzirom na to da nisu imale glasačko pravo, da budu odgovorne urednice časopisa. Odgovorni urednik Ženskog pokreta bio je Petar R. Milosavljević. Dok su imena urednica štampana odmah ispod naslova časopisa, ime zakonski nametnutog urednika štampano je sitnim fontom na dnu poslednje strane. Od šestog broja na mestu odgovornog urednika nalazi se Branko Miljković. Reč je o ispunjavanju forme, jer su urednički posao sve vreme izlaženja časopisa obavljale žene.[4]
Tematika[uredi | uredi izvor]
- Istorija feminističkih pokreta
- Odnos feminističke teorije i prakse
- Kulturna istorija žena
- Borba za sticanje političkih prava
- Pedagoške teme
- Ekonomske teme
- Socijalne teme
- Književni prilozi i književna kritika
Izgled lista[uredi | uredi izvor]
Časopis je izlazio u formatu od 48cm do 1927. godine, a od 1932. godine u formatu od 24cm.[5] List je isključivo tekstualnog sadržaja, što je forma koju je negovao najvećim delom svoga trajanja, odričući se uključivanja ilustracija i fotografije u vizuelni identitet časopisa zbog programske ozbiljnosti i potrebe da se razlikuje od ilustrovanih ženskih magazina.[4] Tokom gotovo dvodecenijskog izlaženja tekstualni sadržaj je pratilo svega nekoliko ilustracija.[3]
Periodičnost izlaženja[uredi | uredi izvor]
Ženski pokret počeo je da izlazi kao mesečni časopis. Od 1927. do 1932. godine izlazio je petnaestodnevno a zatim opet mesečno, sve češće kao dvobroj ili trobroja, što je bila posledica finansijskih teškoća koje su konačno dovele do gašenja časopisa 1938. godine.[4]
Mesto izdavanja[uredi | uredi izvor]
Beograd, 1920—1938.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Naslovna strana iz 1923. ćirilicom i latinicom i na slovenačkom jeziku -
Naslovna strana iz 1927. godine -
Naslovna strana br. 8 iz 1927. godine, jedna od retkih ilustracija -
Naslovna strana iz 1932. godine -
Naslovna strana poslednjeg broja iz decembra 1938. godine
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Ženski pokret”. digitalna.nb.rs. Pristupljeno 26. 9. 2020.
- ^ „Projekat Ženski pokret 2020”. historiografija.hr. Pristupljeno 29. 9. 2020.
- ^ a b v „O časopisu”. zenskipokret.org. Pristupljeno 28. 9. 2020.
- ^ a b v g Poljak, Jovanka; Ivanova, Olivera. „Olivera Ivanova ŽENSKI POKRET (1920–1938): BIBLIOGRAFIJA” (PDF). zenskipokret.org. Pristupljeno 28. 9. 2020.
- ^ „Ženski pokret”. Elektronski katalog NBS. Pristupljeno 28. 9. 2020.[mrtva veza]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- https://core.ac.uk/download/pdf/41171563.pdf%7C[мртва веза] ŽENSKI ČASOPISI U SRBIJI NA POČETKU 20. VEKA
| Нормативна контрола: Државне |
|---|
