Karađorđev trg (Zemun)
  KARAĐORĐEV
trg | |
|---|---|
  | |
| Opština | Zemun |
| Početak | Karađorđeva ul. i Ul. 22. oktobra |
| Kraj | Bulevar Nikole Tesle |
| Dužina | 320 m |
| Širina | 27 do 80 m |
| Stvorena | nepoznato |
| Nazvana | nepoznato |
 | |
|
Izgled sedamdesetih godina
XX veka  
| |
Karađorđev trg se nalazi u Zemunu, između Karađorđeve i ulice 22. oktobra.
Početak izgradnje[uredi | uredi izvor]
Za vreme zemunskog Gradonačelnika Stevana Markovića (sedamdesetih godina XIX veka), više puta je potezano pitanje „inundacionog terena“, odnosno zemljišta od tzv. beogradske kapije na samom ulazu u Glavnu ulicu do ušća Save u Dunav. Marković je u više navrata putovao u Zagreb i na kraju uspešno po grad Zemun (još uvek u sastavu Austrougarske monarhije) okončao pregovore, koji je time dobio oko 700 jutara zemlje. Do kraja veka porušen je jugoistočni odmbrambeni zid, i to od bežanijske do beogradske kapije, čime je omogućeno širenje ka jugu.
Početkom novog veka, na tim novoosvojenim terenima počela je izgradnja širokih, pravilnih ulica sa trotoarima od kojih je najznačajnije bilo proširenje Glavne ulice ka Beogradu, tj. železničkoj stanici Zemun, a koja se nalazila na mestu gde je danas stambeni blok prekoputa hotela „Jugoslavija“. To proširenje je obuhvatalo današnje Karađorđevu ulicu, ulicu 22. oktobra, Karađorđev trg.
Konačno, u poslednjoj deceniji pred Drugi svetski rat, sa sve bržim kulturnim, privrednim i socijalnim razvojem Zemuna detaljno je regulisana trasa ovog dela donjeg grada. Zanimljivo je da je slično bari Venecija u Beogradu, i ovaj deo Zemuna bio često plavljen podzemnim vodama Dunava kao i da je bio prekriven baruštinama i to sve do osnovne škole „Svetozar Miletić“.
Modernistička celina (1925-1941) ovog dela Zemuna u potpunosti je očuvana na levoj strani Karađorđeve, ulici Miroslava Tirša, kao i mestimično u ulicama 22. oktobar i Danila Medakovića (raniji naziv Avgusta Cesarca). Nijedna od ovih zgrada nije stradala u Drugom svetskom ratu, i to jer su Sile osovine poštedele grad od bombardovanja zbog značajnog udela Nemaca u stanovništvu Zemuna.
Posleratni period[uredi | uredi izvor]
Posle oslobođenja od Nemaca, Karađorđev trg je često menjao arhitektonski izgled, možda više nego i bilo koji deo u užem jezgru Zemuna. Velika stambena zgrada koja je spojila Karađorđevu i ulicu 22. oktobra je sagrađena još 1947. godine po projektu arhitekte Dragomira Tadića, a zanimljivo je da je, iako posle rata, zadržala tzv. predratni način gradnje (jaka i stabilna struktura, zanimljivo dekorisani ulazi, veliki portali, mali broj stanova itd...) i nije remetila spratnost u gradu koja se (sa izuzetkom komande vazuhoplovstva) svodila na 4 do 5 sprata. Takođe, ono što mnogi Zemunci pričaju jeste da je ovaj kompleks trebalo da predstavlja novu zgradu opštine, ili hotel, ali da se od toga u poslednjem trenutku odustalo. Poslednja zgrada u celosti sagrađena pre rata i oslobođenja je u Karađorđevoj 5.
Na desnoj strani Karađorđevog trga, svi stari objekti sagrađeni pre rata porušeni su: stara zgrada fabrike „Zmaj“, stambeni blok zgrada Franje Jenča, kao i neki objekti fabrike asfalta. Jedni „relikt“ iz tog perioda je zgrada na uglu ulica Stevana Markovića (Đure Đakovića) i Karađorđeve. Gotovo pravolinijski izgled Zemuna, sa jedva nekoliko objekata koji izlaze iz okvira kuća narušen je u posleratnom periodu. Soliteri na trgu okružili su staro jezgro, čiji se izgled prosto gubi u očima posmatrača, dajući kontrast.
Zanimljivo je takođe da ovaj deo trga može malo da podseća na raskrnicu u centru Beograda, odnosno baš kao što Dom sindikata deli Bulevar kralja Aleksandra na Dečansku i Trg Nikole Pašića (i dalje Terazije), tako i zgrada koja zauzima centralno mesto na trgu brutalno prekida bulevar Nikole Tesle, i deli ga na pomenute ulice 22. oktobra i Karađorđevu (i dalje Glavnu). Ono što je još svojevrstan kuriozitet, jeste da su dugo godina posle rata ovuda umesto autobusa „15“ i „84“ prolazili trolejbusi, koji su prvo zamenili tramvaj „14“, a zatim su i oni bili zamenjeni autobusima.
Na početku novog veka[uredi | uredi izvor]
Na kraju, devedesetih godina 20. veka Karađorđev trg je dobio današnji izgled. Mnoštvo malih prodavnica i zanatsko - ugostiteljskih radnji smestilo se duž parkinga napravljenog za automobile stanara u soliterima oko trga, a neke od njih su poprimile i kultni status, po kome se ovaj deo donjeg Zemuna raspoznaje širom Beograda.
