Keltiberi
Keltiberi je naziv za drevne stanovnike Iberijskog poluostrva koji su govorili keltskim jezicima i živjeli krajem 1. milenijuma p. n. e. Ta je grupa nastala kada su se Kelti iz Galije naselili na Iberijskom poluostrvu te počeli miješati s tamošnjim predindoevropskim stanovništva, prije svega Iberima.
Arheologija Keltibere obično povezuje s Halštatskom kulturom čiji se artefakti mogu naći u sjevernom dijelu današnje centralne Španije. Sam izraz Keltiberi (lat. Celtiberi) je prvi iskoristio Diodor,[1] potom Apijan[2] i Marcijal[3] koji su prepoznali da je riječ o mješavini Kelta i Ibera; Strabon je ipak smatrao da među Keltiberima dominiraju keltski primjesi. Od pojedinačnih plemena imenom su poznati Arevaci, Beli, Titi, i Lusones.
Keltiberski jezik je poznat iz tragova koji potiču iz 1. vijeka p. n. e. Za luzitanski, koji se govorio u predrimskoj Iberiji, takođe se navodi da je po nekim svojim karakteristikama pripadao keltskim jezicima. Luzitanci, koji su njime govorili, dali su ime Luzitaniji, rimskoj provinciji koja pokriva današnji Portugal i Ekstremaduru.
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ opis keltiberskih običaja Diodora sa Sicilije v. 33-34; Diodor ga temelji na izgubljenom tekstu Posejdonija
- ^ Apijan iz Aleksandrije, Roman History.
- ^ Bilbilis je bilo Marcijalovo rodno mjesto.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Gamito, Teresa Júdice (2005). „The Celts in Portugal”. e-Keltoi. Center for Celtic Studies, University of Wisconsin-Milwaukee. 6: The Celts in the Iberian Peninsula: 571—605.
- Lorrio, Alberto J.; Gonzalo Ruiz Zapatero (2005). „The Celts in Iberia: An Overview”. e-Keltoi. Center for Celtic Studies, University of Wisconsin-Milwaukee. 6: The Celts in the Iberian Peninsula: 167—254.
- Ramos, Jesus Rodriquez (17. 3. 2006). „Iberian Epigraphy Page”. Jesus Rodriquez Ramos. Arhivirano iz originala 27. 12. 2008. g. Pristupljeno 29. 11. 2008.
- „Botorrita 1”. Quellentexte (na jeziku: German i Celtiberian). Vienna: *indegermanistik wien: Institutsteil des Instituts für Sprachwissenschaft der Universität Wien. 2002. Arhivirano iz originala 29. 09. 2009. g. Pristupljeno 30. 11. 2008.
- Almagro-Gorbea, Martín; Alberto J. Lorrio (2004). „War and Society in the Celtiberian World” (PDF). e-Keltoi. Center for Celtic Studies, University of Wisconsin-Milwaukee. 6: The Celts in the Iberian Peninsula: 73—112.
- "The Celtiberian and Roman city of Tiernes": an on-going excavation
- James Grout: The Celtiberian War, part of the Encyclopædia Romana
- Detailed map of the Pre-Roman Peoples of Iberia (around 200 BC)
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
