Krajputaši Simi i Jovanu Petroviću u Majdanu

Krajputaši Simi i Jovanu Petroviću u Majdanu
Krajputaši Simi i Jovanu Petroviću u Majdanu
	Krajputaši Simi i Jovanu Petroviću u Majdanu pod Rudnikom.
Opšte informacije
Mesto	Majdan
Opština	Opština Gornji Milanovac
Država	Srbija
Vrsta spomenika	Krajputaši
Vreme nastanka	20. vek

Krajputaši Simi i Jovanu Petroviću u Majdanu (opština Gornji Milanovac) nalaze se na međi sela Majdan i Svračkovci, sa leve strane Ibarske magistrale u pravcu Beograda. Smešteni su visoko u vrzini iznad puta, na porodičnom imanju Petrovića. Viši krajputaš, sa prikazom vojnika podignut je Jovanu Petroviću, vojniku koji je poginuo u Drugom balkanskom ratu 1913. godine.^[1] Drugi je podignut njegovom ocu Simi koji je umro 1877. godine. Oba spomenika podigao je sin, odnosno unuk Gvozden.^[2]

Spomenici pripadaju tipu "kapaša". Po obradi i vrsti kamena očigledno je da su rad istog majstora.

Krajputaš Jovanu Petroviću[uredi | uredi izvor]

Materijal, dimenzije, stanje[uredi | uredi izvor]

Spomenik je isklesan od tvrdog grabovičkog "ljutika". Dimenzije stuba iznose 160h34h22 cm. Kamena "kapa" je visoka 12, a široka 48h36 cm. Krajputaš je oštećen u gornjem delu i prekriven lišajem.

Opis[uredi | uredi izvor]

Sa prednje, istočne strane spomenika uklesana je figura vojnika u stavu mirno, bez oružja. Pokojnik je prikazan kao mlađi čovek ozbiljnog lika. Oko njegove glave lučno je uklesan je natpis: JOVAN PETROVIĆ. Na levoj bočnoj strani prikazana je puška sa bajonetom, a na suprotnoj krstoliki ornament. Na poleđini krajputaša je plitki urez rama, a u njemu skladan geometrijski motiv trostrukog ponovljenog krsta. Ispod je natpis u 12 grubo isklesanih redova.

Epitaf[uredi | uredi izvor]

JOVAN PET

ROVIĆ ŽIVI

25 GOD A

POGINUO 15.

JULA 1913. G

NA ČEMRENIK

U NA BUGARSK

OJ GRANICI

SPOMEN M

U PODIŽ

E SIN GV

OZDEN

Krajputaš Simi Petroviću[uredi | uredi izvor]

Opis[uredi | uredi izvor]

Spomenik poseduje iste tehničke i likovne karakteristike. Lice spomenika ukrašeno je plitkim geometrijskim urezom umnoženog krsta, ispod koga je tekst epitafa u 8 redova koji se nastavlja na desnoj bočnoj strani. Na levom boku je prikaz puške. I ovde je poleđina spomenika ukrašena plitkim geometrijskim urezom trostrukog ponovljenog krsta.

Materijal, dimenzije, stanje[uredi | uredi izvor]

Isklesan je od tvrdog grabovičkog kamena. Dimenzije stuba iznose 130h27h20 cm, a kamene pokrivke 13h31h29 cm. Spomenik je dobro očuvan, osim što je prekriven lišajem.

Epitaf[uredi | uredi izvor]

SIMO PO

ŽIVI 38

GOD A U

MRE 1877

G TURS

O RATA

SPOMEN

MU POD

Tekst se nastavlja na desnom boku:

ŽE UNUK GVOZDEN PETROVIĆ^[2]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine (2. dopunjeno i izmenjeno izd.). Gornji Milanovac: Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 188. ISBN 978-86-82877-16-5.
^ ^a ^b Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine (2. dopunjeno i izmenjeno izd.). Gornji Milanovac: Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 188. ISBN 978-86-82877-16-5.
Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.
Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka: o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2. dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.

[1] Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine (2. dopunjeno i izmenjeno izd.). Gornji Milanovac: Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 188. ISBN 978-86-82877-16-5.

[СС-2] Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.

[1]

[2]