Krajputaš braći Đuraševićima − Đorđu, Vukomanu i Radomiru iz sela Luke
| Krajputaš braći Đuraševićima u selu Luke kod Ivanjice | |
|---|---|
 Krajputaš u Lukama | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Luke (Ivanjica) |
| Opština | Opština Ivanjica |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 20. vek |
Krajputaš braći Đuraševićima − Đorđu (†1912), Vukomanu (†1915) i Radomiru (†1945) iz sela Luke (Opština Ivanjica) nalazi se u zaseoku Strugarevići, sa desne strane puta Ivanjica-Kaona-Kraljevo. Krajputaš je podignut trojici braće Đurašević preminulim u između početka Prvog balkanskog i kraja Drugog svetskog rata.[1]
Opis spomenika[uredi | uredi izvor]
Spomenik je u obliku stuba od peščara, sa pokrivkom u vidu profilisane kape. Na prednjoj, južnoj strani prikazana je figura regruta Vukana Đuraševića u stavu „mirno”, sa rukama opruženim niz telo i puškom „k nozi”.[2] Ispod leve ruke nazire se bajonet.[3] Telo vojnika prikazano je plošno, dok je glava modelovana u plitkoj pravougaonoj niši, što odaje utisak bareljefa. Sa strana uklesano je ime i prezime. Na desnoj bočnoj strani spomenika prikazana je simbolična predstava goluba na cvetnoj grani koji kljuca grozd.[4]
Osim oštećenog lika pokojnika, spomenik je relativno dobro očuvan. Površina kamena prekrivena je lišajem.
Epitaf[uredi | uredi izvor]
Natpis uklesan na poleđini i levoj bočnoj strani spomenika glasi:
- Braćo mila ne žalite truda
- pročitajte ovaj spomen dični
- tri mladosti iz prošlosti
- braće Đuraševića.
- ĐORĐE koji poživi 24. g. a umro kod kuće 30. avgusta 1912. god.
- VUKOMAN koji poživi 19. god. a kao regrut razboli se u Prištini
- dođe kući na bolovanje i umre 15. februara 1915. g. i
- RADOMIR koji poživi 45. g, a umro 9. maja 1945. g.
- Bog da im dušu prosti.
- Spomen podigoše im otac Miljko majka Jelisavka i brat Lazar.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Radivojević, Dragutin M. (1995). Kamena kazivanja ratnika: moravički krajputaši. Čačak: Litopapir.
- ^ Jovanović, Vladan (2016). Srpska vojna leksika i terminologija. Beograd: Institut za srpski jezik SANU. ISBN 978-86-82873-55-6.
- ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenopisci narodnog obraza : kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir.
- ^ Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Radivojević, Dragutin M. (1995). Kamena kazivanja ratnika: moravički krajputaši. Čačak: Litopapir.
- Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- Nikolić, Radojko (1998). Nikolić Radojko, Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir.
- Marković, Ljubomir M.; Marković, Svetislav Lj. (2002). Stanovništvo Moravičkog Starog Vlaha. Beograd: Beograd : Geografski institut "Jovan Cvijić". ISBN 86-80029-19-X.
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Jovanović, Vladan (2016). Srpska vojna leksika i terminologija. Beograd: Institut za srpski jezik SANU. ISBN 978-86-82873-55-6.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka: o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (PDF) (2. dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.