Križanke
Pozorište na otvorenom Križanke je pozorište u Ljubljani, Slovenija, koje se koristi za letnje festivale postavljeno u dvorištu nekadašnjeg manastira Svetog Krsta. [1] Nalazi se na Trgu Francuske revolucije br. 1.
Kreirao ju je Jože Plečnik pedesetih godina 20. veka u okviru konfiskovanog nekadašnjeg manastira posebno za Ljubljanski festival i Srednju školu za dizajn i fotografiju. Ljubljanski festival održava značajne događaje na sceni na otvorenom, dok se na drugim mestima nalaze crkva Križanke u baroknom stilu, Viteška dvorana i Đavolja avlija. Južno dvorište nalik amfiteatru sa svojim velikim krovom na uvlačenje pokazalo se od tada kao odlično mesto za klasične, džez i rok koncerte. Prostorom upravlja Javni zavod Festival Ljubljana i dostupan je za iznajmljivanje.
Deo nekadašnjih manastirskih prostorija, koji zauzima Srednja škola za dizajn i fotografiju, koristi se za smeštaj učenika zainteresovanih za fotografiju, grafički dizajn, modu, industrijsku umetnost i umetničku gimnaziju. Zbog nedostatka prostora škola se nalazi i na drugoj lokaciji, na Roškoj cesti 2. [2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Veruje se da je izgradnja prvobitnog manastira Reda Teutonskih vitezova u Križankama počela 1228. Idrijski zemljotres 1511. godine teško je oštetio manastirske zgrade i one su delimično obnovljene između 1567. i 1579. godine. Prvobitna crkva je u potpunosti obnovljena u baroknom stilu između 1714. i 1715. godine; Projektovao ju je venecijanski arhitekta Domeniko Rosi u obliku grčkog krsta i bila je prva crkva te vrste u Sloveniji. Ima kitnjastu spoljašnjost, a prostor kapije je naglašen pilastrima i karakterističnom talasastom kupolom. U izgradnji su učestvovali slovenački majstori, među kojima i Gregor Maček stariji, koji je projektovao sadašnju gradsku kuću. Muzej grada Ljubljane čuva originalnu maketu ove crkve. Viteška sala je takođe izgrađena tokom 18. veka.
Križanke su nastavile da služe kao manastir sve do 1945. godine, kada je kompleks nacionalizovan. Predstavnici grada Ljubljane su 1952. godine zatražili od arhitekte Jožeta Plečnika da sada zapušteni manastir preuredi u mesto održavanja Ljubljanskog festivala. Poslednji Plečnikov veliki doprinos gradu (radovi su završeni 1956. godine) pretvorio je prazan manastir u pozorište i festival na otvorenom. Originalne gotičke detalje kompleksa postepeno su obuzimali elementi renesanse i baroka, što se može videti u glavnom dvorištu, koje ima plitke lukove i zgrafite raskošnih boja.
Koncereti i festivali[uredi | uredi izvor]
U Križankama se održavaju različiti muzički nastupi, uključujući Drugu Godbu, festival alternativne i svetske muzike, od kraja maja do početka juna. [3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Visit Ljubljana
- ^ „Križanke”. Culture.si. 5. 6. 2011.
- ^ Steve Fallon Lonely Planet Slovenia 2010 Page 88 "Druga Godba (http://festival.drugagodba.si), a festival of alternative and world music, takes place in the Križanke from late May to early June."
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Gradski kvartovi | .svg) | |
|---|---|---|
| Naselja |
| |
| Bivša naselja |
| |
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
