Pređi na sadržaj

Marko Klaudije Marcel (konzul 196. p. n. e.)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Marko Klaudije Marcel (lat. Marcus Claudius Marcellus, oko 236. p. n. e. — 177. p. n. e.) bio je rimski vojskovođa i konzul 196. p. n. e. Sin je istoimenoga čuvenoga rimskoga vojskovođe Marka Klaudija Marcela. Za vreme svoga konzulskoga mandata pobedio je Insubre i zauzeo je Kom.

Sin slavnoga Marcela[uredi | uredi izvor]

Marko Klaudije Marcel, otac mlađega Marcela, o kome je ovde reč

Sin je Marka Klaudija Marcela, koji je pet puta bio rimski konzul i koji je osvojio Sirakuzu. U uzrastu od deset godina 226. p. n. e. njemu se udvarao plebejski edil Gaj Skantinije Kapitolin, pa je onda dečakov otac stariji Marcel prijavio Kapitolina Senatu.[1] Kada se desetogodišnji Marcel pojavio pred senatorima on nije mogao od stida i suza da progovori, ali to je senatorima bilo dovoljno da novčano kazne Kapitolina.[1]

Zaseda kod Venuzije[uredi | uredi izvor]

Bio je 208. p. n. e. vojni tribun u vojsci, u kojoj je njegov otac kao konzul imao vrhovnu komandu.[2] Njegov otac komandovao je vojskom u Venusiji. Hanibal je pripremio zasedu u koju su upali otac i sin, ali i drugi konzul Tit Kvinkcije Krisp, zajedno sa 220 konjanika.[2] Oba konzula su poginula, a konjanici su jedva uspeli da izvuku teško ranjenoga mlađega Marcela.[2] Hanibal je poslao mlađem Marcelu urnu sa posmrtnim ostacima njegova oca.[3]

Narodni tribun, edil i pretor Sicilije[uredi | uredi izvor]

Izabran je za narodnoga tribuna 204. p. n. e..[4] U to vreme određena je komisija, koja je trebalo da ispita da li je Scipion Afrikanac kriv zbog zločina, koje je počinio Kvint Pleminije u Lokriju.[4] Zajedno sa komisijom, pretorom, plebejskim edilom išao je Marko Klaudije Marcel i još jedan narodni tribun.[4] Imenovan je 200. p. n. e. za kurulnoga edila zajedno sa Sestom Elijem Petom.[5] Njih dvojica delila su žito po veoma povoljnoj ceni, od dva asa po medimni (8,7 litara).[5] Rim je nakon osvajanja Kartagine dobijao mnogo žita iz severne Afrike. Kao edil održao je veličanstvene igre. Imenovan je 198. p. n. e. za pretora Sicilije.[6] Regrutovao je 4.300 vojnika za Siciliju. Obezbedio je na Siciliji veliku količinu žita i odeće za vojsku, koja je tada učestvovala u Drugom makedonskom ratu.[7]

Konzul[uredi | uredi izvor]

Imenovan je za konzula 196. p. n. e. zajedno sa Lucijem Furijem Purpurionom.[8] Oba konzula su nastojala da dobiju Makedoniju kao svoju provinciju, a u tom nastojanju Marcel se posebno isticao.[9] Tvrdio je da je mir sa Makedonijom obična iluzija i da će se rat obnoviti, ako se povuče rimska vojska.[9] Marcelov cilj je bio obnova Drugoga makedonskoga rata, koji je Tit Kvinkcije Flaminin upravo tada okončao Bitkom kod Kinoskefala. Želja mu je bila da se proslavi ratom sa Makedonijom. Deo senatora je stao na Marcelovu stranu, ali narodni tribuni su se umešali preteći vetom, ako se pre toga ne konsultuje narodna skupština. Narod je izglasao mir sa Makedonijom, a oba konzula su onda dobila Italiju kao svoju provinciju.[8] Marcel je morao da se zadovolji ratom u Cisalpinskoj Galiji.

Rat sa Bojima i Insubrima[uredi | uredi izvor]

Marcel je na početku svoga mandata krenuo preko teritorije Boja i kada mu se vojska ulogorila nakon celodnevnoga marša napala ih je velika vojska Boja pod komandom Korolama.[10] Rimska vojska je izgubila 3.000 vojnika i jedva su uspeli da odbrane logor. Marcel je nakon toga poraza prešao reku Po i izvršio je invaziju Koma, gde su Insubri uspeli da potaknu domaće stanovništvo na pobunu.[10] Boji, ohrabreni prethodnom pobedom nad Rimljanima, prešli su reku Po, udružili se sa Insubrima i napali su rimsku vojsku.[10] Nakon duže žestoke bitke Marko Klaudije Marcel je pobedio Gale, a nekoliko dana nakon pobede zauzeo je Kom.[10] Nakon toga Marcel je zauzeo 28 utvrđenih mesta.[10]

Zajednički pohod sa Purpurionom[uredi | uredi izvor]

Drugi konzul Lucije Furije Purpurion kasnije se sa svojom vojskom priključio Marcelu, pa su zajednički sistematski pustošili teritoriju Boja sve do utvrđene Felsine (Bononija), koja se predala, kao i većina okolnih utvrđenih mesta.[11] Mlađi Boji su se povukli u šume ne predajući se. Dva konzula su onda krenula na Ligure, a mlađi Boji pokušali su da ih uhvate u zasedu, ali pošto nisu uspeli opljačali su neke teritorije severno od reke Po. Natovareni plenom Boji su naleteli na rimsku vojsku, pa su bili gotovo svi sasečeni.[11] Marcelu je odobren trijumf zbog pobede nad Insubrima i stanovnicima Koma, a Purpurionu zbog pobede nad Bojima.

Kasnije dužnosti[uredi | uredi izvor]

Imenovan je 193. p. n. e. za pontifika umesto Gaja Sempronija Tuditana.[12] Tokom 193. p. n. e. bio je ponovo u Cisalpinskoj Galiji, kao jedan od oficira u vojsci konzula Lucija Kornelija Merule.[13] Bio je jedan od zaslužnih za pobedu nad Bojima, a Merulu je optužio da je prekasno poslao vojsku iz rezervne linije u vreme kada je prva linija trpila ogromne gubitke. Tokom 189. p. n. e. izabran je za cenzora zajedno sa Titom Kvinkcijem Flamininom.[14] Scipiona Afrikanca su po treći put postavili za princepsa Senata.[15] Obavljen je cenzus, po kome je bilo 258.318 građana Rima.[16] Umro je 177. p. n. e..

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Plutarh Marcel 2
  2. ^ a b v Plutarh Marcel 29
  3. ^ Plutarh Marcel 30
  4. ^ a b v Livije 29.20
  5. ^ a b Livije 31.49
  6. ^ Livije 32.8
  7. ^ Livije 32.27
  8. ^ a b Livije 33.24
  9. ^ a b Livije 33.25
  10. ^ a b v g d Livije 33.36
  11. ^ a b Livije 33.37
  12. ^ Livije 33.42
  13. ^ Livije 35.5
  14. ^ Livije 37.58
  15. ^ Livije 38.28
  16. ^ Livije 38.36

Literatura[uredi | uredi izvor]

Konzul Rimske republike
zajedno sa Lucijem Furijem Purpurionom
196. p. n. e.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Марко_Клаудије_Марцел_(конзул_196._п._н._е.)&oldid=27751021”