Pređi na sadržaj

Mobad

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Mobad, Moubed ili Mobad (srednjepersijski: 𐭬𐭢𐭥𐭯𐭲) je zoroastrijski sveštenik određenog ranga. Za razliku od herbada (ervad), mobed je kvalifikovan da služi kao sveštenoslužitelj na obredu Jasna i drugim višim liturgijskim ceremonijama.[1] Mobad je kvalifikovan i za obuku drugih sveštenika.

Upotreba[uredi | uredi izvor]

U opštoj (laičkoj) upotrebi, termin se takođe koristi kao počasni za označavanje bilo kog zoroastrijskog sveštenika, bilo kog ranga. Na primer, Hormizd I je imenovao Kartira za moabadan-moabad, što se često prevodi kao „sveštenik nad sveštenicima“, ali preciznije označava „visokosveštenik nad prvosveštenicima“.

Preko staropersijskog 𐎶𐎦𐏁 magush i starogrčkog μαγος magos, staroiranski magu- se takođe identifikuje kao poreklo latinske reči magus, „magi an“. Preko grčkog prideva μαγικος magicos i starofrancuskog magikue, „mobed“ je u dalekoj vezi sa rečju na engleskom jeziku „magic“.

Reč je prešla u gruzijski kao Mogvi (მოგვი).[2]

Zoroastrijski sveštenici u zajednici Parsi u Indiji moraju biti muškarci iz svešteničke porodice (klasa ili kasta „Athornan“).[3][4] Prema parsijskoj tradiciji, Athornan Mobedi su držali odgovornost za očuvanje i promovisanje religije još od predzoroastrijskih vremena mitskog kralja Džamšida u Persiji.[5] „Početkom i sredinom 1900-ih, iz različitih razloga, stariji su podsticali mlade tadašnjih Mobeda da budu inicirani kao Mobedi, ali da se bave drugim karijerama i profesijama. Iako je to rezultiralo nedostatkom Mobeda [u Indiji ], donelo je neočekivanu korist zoroastrizmu. Visoko obrazovani i preduzimljivi mladi Mobedi nastanili su se u Severnoj Americi nakon svojih sekularnih studija i osnovali bazu Mobeda u korist severnoameričkih Zoroastrijanaca."[5] Međutim, zbog nedostatka sveštenika, Parsi Zoroastrijska zajednica u Indiji je 1970-ih počela da razmatra projekat obučavanja svakog muškarca Zoroastrijanca da služi kao pomoćnik Mobeda, nazvanog Paramobed; plan je pokrenut početkom 2000-ih.[6]

U periodu 2009-2010, predsedavajući Saveta zoroastrijskih sveštenika u Teheranu, u Iranu, Mobad Sorušpur, predložio je otvaranje sveštenstva za zoroastrijske žene nakon istraživanja drevnih zoroastrijskih dokumenata koji su otkrili dokaze o ženskom sveštenstvu u drevnim persijskim vremenima.[7] „Koncepti jednakosti su uvek bili u osnovi naše kulture. U antici je bilo mnogo sveštenika, političarki, ratnika i to čak do sasanidskog vremena“, rekao je on.[8] Potencijalna potvrda može se naći u usmenoj tradiciji Parsa, koja priznaje ženskog zoroastrijskog sveštenika po imenu Testar kao među Zoroastrijancima koji su pobegli od verskog progona i prisilili preobraćenja u Persiju koju su osvojili Arapi, u devetom stoleću.[9] U 2011. godini, osam ženskih mobadijarki (takođe nazvanih mobadijarke) dobilo je sertifikat da služe zoroastrijskoj zajednici [10] Međutim, žene Mobadjarke u Iranu mogu biti ograničene u svojoj sposobnosti da služe svojoj zajednici na isti način kao i Mobadi, kao što je paljenje požara u zoroastrijskim hramovima.[8]

Od tada su zoroastrijske žene zaređene u Iranu i Severnoj Americi da služe zajednici kao mobadjarke, što znači pomoćne mobade.[11][12]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Karanjia, Er. Ramiyar P. (14. 8. 2016). „Understanding Our Religious Titles”. Parsi Times. Pristupljeno 4. 7. 2022. 
  2. ^ Rapp, Stephen H. (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Ashgate Publishing, Ltd. str. 58. ISBN 978-1472425522. 
  3. ^ Nigosian, Solomon Alexander (1993), The Zoroastrian Faith: Tradition and Modern Research, Montreal, Quebec: McGill-Queen's University Press, str. 104, ISBN 077351144X, OCLC 243566889 
  4. ^ Karanjia, Er. Dr. Ramiyar P. „Admissions”. Dadar Athornan Institute. Pristupljeno 10. 7. 2022. 
  5. ^ a b Mirza, Tehemton F. (proleće 2019). „Mobeds of the Future: A New Mobed Services in North America” (PDF). FEZANA. 33 (1): 30. Pristupljeno 9. 7. 2022. 
  6. ^ Nair, Manoj (8. 5. 2017). „Not many takes for the Parsi version of deacons in Mumbai”. Hindustan Times. Pristupljeno 4. 7. 2022. 
  7. ^ „Zoroastrian Women Moving Towards Priesthood”. Religion Watch, Baylor Institute for Studies of Religion. 31—4. februar 2016. Pristupljeno 4. 7. 2022. 
  8. ^ a b Bertoluzzi, Giulia (31. 7. 2015). „The Zoroastrian Priestesses of Iran”. Middle East Eye. Pristupljeno 4. 7. 2022. 
  9. ^ Desai, Cowas (proleće 2019). „MThe Role of Zoroastrian Priests and the Delivery of Priestly Services from the Achaemenian Times to Present Day India” (PDF). FEZANA. 33 (1): 24. Pristupljeno 9. 7. 2022. 
  10. ^ Atashband, Armita. „8 Zarthoshti Women Receive Mobedyar Certificate”. zoroastrians.net. Pristupljeno 4. 7. 2022. 
  11. ^ Wadia, Arzan Sam (9. 3. 2011), „The Jury Is Still Out On Women as Parsi Priests”, parsikhabar.net, Parsi Khabar 
  12. ^ Khosraviani, Mahshad (19. 6. 2013), „Sedreh Pooshi by Female Mobedyar in Toronto-Canada”, parsinews.net, Parsi News, Arhivirano iz originala 9. 10. 2014. g., Pristupljeno 10. 10. 2014 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Мобад&oldid=27699119”