Neotektonika
Neotektonika je disciplina tektonike, koja se bavi proučavanjem pokreta i deformacija Zemljine kore (geološki i geomorfološki), koji su, posmatrajući u geološkom vremenu, skori ili trenutni[1]. Tako se period delovanja neotektonskih pokreta u geologiji smatra neotektonskim periodom, a njemu prethodi paleotektonski period.
Neotektonski period je prvi put pomenut 1948. godine u radu Vladimira Obručeva[2], gde se navodi da su "skorašnji tektonski događaji, koji su se dogodili u mlađem tercijaru (neogen) i u kvartaru, imali esencijalnu ulogu u formiranju današnjeg reljefa". Od tada među geolozima ne postoji slaganje o tome kolika je starost „geološki skorašnjeg dešavanja“, pa se neotektonski period najčešće smatra najmlađim tektonskim periodom koji traje i danas. Neki autori smatraju da je neotektonski period praktično sinonim za termin „aktivna tektonika“, dok drugi datiraju neotektonske procese od sredine miocena do danas. Ipak, postoji generalno mišljenje da tačno vreme trajanja neotektonskog perioda može biti različito za različite geološke sredine, te da se ovaj period mora produžiti dovoljno u geološku istoriju tako da omogući pravilno poznavanje trenutne tektonske aktivnosti[3].
Uticaj neotektonskih pokreta[uredi | uredi izvor]
Pod neposrednim uticajem mladih tektonskih poremećaja javljaju se na Zemljinoj površini seizmički pokreti, kako na kopnu tako i na dnu okeanskih i morskih basena. Seizmički pokreti manifestuju se pojavom zemljotreca. Njihovim delovanjem postaju u reljefu Zemljine površine trusni oblici[4].
Iz iznetog se vidi da ovi mlađi tektonski pokreti u litosferi imaju, pored geološkog, i krupan geomorfološki značaj, jer se pod njihovim uticajem stvaraju razni oblici u reljefu Zemljine povšine.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Schwartz, Maurice L., ur. (2005). „Tectonics and Neotectonics”. Encyclopedia of Coastal Science. Springer. ISBN 978-1-4020-1903-6. doi:10.1007/1-4020-3880-1.
- ^ V.A. Obruchev . "Osnovnye cherty kinetiki i plastiki neotektonik". Izv. Akad. Nauk, Ser. Geol., 5: 13–24,
- ^ Koster, Eduard A. (2005). The Physical Geography of Western Europe. Oxford: Oxford University Press. str. 25. ISBN 978-0-19-927775-9.
- ^ dr Predrag Manojlović i dr Dragutin Petrović, Geomorfologija, Univerzitet u Beogradu, Geografski fakultet, Beograd 2003.