Numizmatički muzej Narodne banke Republike Severna Makedonija
| Numizmatički muzej NBRSM | |
|---|---|
 Zgrada NBRSM u kojoj se nalazi Muzej | |
| Osnivanje | 1999 |
| Lokacija | Skoplje Severna Makedonija |
| Vrsta | Narodni muzej |
| Kolekcija | Numizmatika |
| Broj predmeta | oko 20.000 eksponata |
| Veb-sajt | www.nbrm.mk |
Numizmatički muzej Narodne banke Republike Severna Makedonija je muzeološka zbirka novca iz različitih perioda makedonske istorije. Muzej svojim postavkama i delatnostima prati savremene svetske trendove u ovoj oblasti i ima značajnu ulogu u očuvanju kulturne baštine R. Makedonije.[1]
Od 1999. godini Muzej je u svoje aktivnosti uključio kupovinu starog i retkog novca i drugih artefakata sa teritorije R. Severna Makedonija kako bi obezbedio obogaćivanje i neprestano dopunjavanje zbirke kovanica, medalja, papirnih banknota, maraka, slika, skulptura itd.[2] Takođe i brojnim drugim aktivnostima i istraživanjima Muzej pokušava da spreči nelegalno oticanje numizmatičkih artefakata van teritorije R. Makedonije.
Ulaskom u oblast muzeološke delatnosti, Narodna banka Republike Severna Makedonija postala je jedan od stubova u zaštiti i afirmaciji pokretne kulturne baštine u državi, jer pored stručne obrade numizmatikog materijala, ona svojom zbirkom deluje i edukativno na buduće generacije bankara.
Zbirka trenutno poseduje 20.000 uzoraka kovanog novaca, medalja, papirnih novčanica i modernih banknota, zahvaljujući sistematskoj kupovini i donacijama. Sa ovolikim numizmatičkim fondom Numizmatički muzej Narodne banke R. Makedonije postao je neka vrsta „najveće javne numizmatičke zbirke” u Republici Makedoniji.
Položaj[uredi | uredi izvor]
Muzej se nalazi u centralnom delu Skoplja u zgradi Narodne banke Republike Severna Makedonija između glavne železničke stanice i šetališta na reci Vardar, u bulevaru „Kuzman Josifovski Pitu“ br.1.
Misija[uredi | uredi izvor]
Misija muzeja je da omogući posetiocima svih uzrasta da se upozanju sa vrednom numizmatičkom zbirkom i drugim eksponatima, koji su deo viševekovne istorije na prostoru današnje R. Makedonije. U tom smislu muzej je namenjen za svakoga ko je zainteresovan za numizmatiku, bankarstvo, finansije i istoriju R. Makedonije, ili jednostavno želi da stekne nova i obogati postojeća znanja iz ovih oblasti.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Numizmatički muzej Narodne banke Republike Severna Makedonija kolekciju novca počeo je da stvara 1999. godine, po ugledu na većinu centralnih banaka u svetu, sa ciljem da preuzme brigu o kulturnom nasleđu države i stvori sopstvenu kolekcije kovanog novca, medalja, marke, slika, skulptura, itd.[3]
Inicijativa za osnivanje numizmatičke zbirke u Narodoj banci R. Severna Makedonije potekla je od tadašnjeg guvernera NBRM, dr Ljubeta Trpeskog.
Vremenom, nakon sistematske kupovine i donacija, Muzej prerastao u najveću javnu numizmatičku zbirku u R. Severna Makedonija.
Muzejske postavke[uredi | uredi izvor]
Jedan deo numizmatičke zbirke prikazan je u okviru kamerne postavke a drugi deo u okviru stalne izložbe muzeja.
Stalna izložba muzeja[uredi | uredi izvor]
Nakon ntenzivnih pripreme, koje su trajale godinu dana, 25. aprila, 2002. godine, povodom obeležavanja desetogodišnjice monetarne nezavisnosti Republike Makedonije, u banci je otvorena stalna numizmatička izložba „Makedonija, novac i istorija”, koju je pratilo i izdanje relevantnog kataloga sa izloženim eksponatima.[4]
Izložba u muzeju NBRM je zapravo hronološki pregled kovanog novca koji je bio u opticaju i kovan ili štampan na teritoriji R. Makedonije počev od 6. i 5. veka p. n. e. do danas.[5] Izložbena postavka se nalazi na donjem spratu Narodne banke R. Makedonije.[6]
Kamerna postavka[uredi | uredi izvor]
Narodna banka Republike Makedonije je 26 jula 1999 godina, u saradnji sa Muzejom Makedonije i numizmatičkom kompanijom „Pajonon” otvorila prvu izložbu moneta smeštenih u kancelariji guvernera Narodne banke, pod nazivom „Numizmatička zbirka Narodne banke Republike Makedonije”.
U okviru ove postavke izloženo je 235 novčića, hronološki raspoređenih u šest tematskih celina. Postavku je pratilo objavljivanje kataloga.
U decembru 2002. godine izložba je redizajnirana i ažurirana numizmatičkim materijalom kupljenim tokom 2002. godine.
Ovih osam tematskih celina čini postavku:
- Ostaci otkriveni na teritoriji Republike Makedonije;
- Pajonija i Makedonija,
- Rimski dinar,
- Menta iz Stobija,
- Kasnorimski kovani novac,
- Vizantijski carevi,
- Srednjevekovni novac,
- Savremeni prigodni kovani novac.
Radno vreme[uredi | uredi izvor]
- Muzej je otvoren za javnost: svakog utorka, srede i četvrtka od 9 do 15 časova,
- Muzej je zatvoren za javnost: ponedeljkom, petkom, vikendom i praznikom.
Ulaz u muzej je slobodan.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Kiki Mangova - Ponjaviќ, Vančo Kargov, 60 godini centralno bankarstvo vo Republika Makedonija, Narodna banka na Republika Makedonija, Skopje, 2006.
- ^ „Stranica na Numizmatičkiot muzej vo sklop na NBRM”. Arhivirano iz originala 19. 10. 2016. g. Pristupljeno 17. 10. 2016.
- ^ „Istorijat na zbirkata”. NBR Makedonija. Arhivirano iz originala 19. 10. 2016. g. Pristupljeno 17. 10. 2016.
- ^ Numizmatička zbirka na NBRM, J. Kondijanov (urednik). Skopje 1999 / Numismatic Collection of the NBRM, J. Kondijanov (ed.). Skopje 1999.
- ^ Makedonija: parite i istorijata, katalog na postojanata muzejska postavka na NBRM, K. Hristovska (urednik). Skopje 2002 [Macedonia: Coins and History, Catalogue of the NBRM Per- manent Museum Exhibition, K. Hristovska (ed.), Skopje 2002].
- ^ Muzejska postavka nbrm.mk