Oklopna topovnjača
Oklopna topovnjača (engl. armoured gunboat) je manji ratni brod, malog deplasmana i brzine, ali snažnog artiljerijskog naoružanja, namenjen dejstvu na kopnene ciljeve, na rekama i u priobalnom području.
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Krajem 19. veka, od ranijih parnih topovnjača razvile su se oklopne topovnjače, povećanog kalibra artiljerije i zaštićene oklopom (manje deplasmana 1.100 t i veće oko 1.600 t), za dejstvo u obalnom području. Njihova glavna artiljerija, kalibra 270-305 mm, bila je smeštena u jednocevnoj oklopnoj kuli ili barbeti na pramcu, pomoćna, kalibra 87-100 mm, na krmi, a 2-3 malokalibarska brzometna topa 37 mm na platformama glavnog jarbola. Neke su imale i 1-3 torpedne cevi - ruska Pretnja (rus. Грозящий, 1890),[1] norveška Frithjof (1895). Oklopni pojas, debljine do 280 mm, protezao se po celoj dužini broda, a oklopna paluba, debljine 70-40 mm, u visini gornjeg ruba oklopnog pojasa - nemačka topovnjača Humel (1881).[2]
Zbog sve veće tendencije jačanja artiljerijskog naoružanja i proširivanja oklopne zaštite, krajem 19. veka veće oklopne topovnjače prerastaju u obalsku oklopnjaču.[2]
Primeri[uredi | uredi izvor]
| Ime | Država | God. | Depl. (t) | Brz. (čv.) | Pogon (KS) | Dimenzije (m) | Naoružanje (mm) | Posada | Tip | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dužina | Širina | Gaz | |||||||||
| Hummel | 
|
1881. | 1.100 | 7 | 700 | 44 | 11 | 3.3 | 1x305, 2x87 | 88 | oklopna |
| Грозящий | 
|
1890. | 1.627 | 12 | 2.056 | 72 | 13 | 3.7 | 2x230, 1x150,
2 torp. cevi |
146 | oklopna |
| Frithjof | 
|
1895. | 1.435 | 15 | 2.780 | 68 | 10 | 4.2 | 2x120, 4x76,
3 torp. cevi |
164 | oklopna |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „GROZYASHCHIY gunboats (1892 - 1893)”. www.navypedia.org. Pristupljeno 2020-11-21.
- ^ a b Gažević, Nikola (1976). Vojna enciklopedija (knjiga 10). Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 42—43.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 10), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1976), str. 42-43.