Ptice Srbije – kritički spisak vrsta
Ptice Srbije – kritički spisak vrsta, grupe autora[1] je knjiga nastala da se sumiraju istorijska znanja stečena u poznavanju ptica na istraživanom području. Knjiga je jedna od najvažnijih stručnih referenci za sve koji žele da proučavaju ptice u Srbiji.
Kratak opis[uredi | uredi izvor]
Ptice nisu samo lepe i korisne u tome što suzbijaju poljoprivredne i šumarske štetočine. One su najbolji indikatori stanja u sveokupnoj prirodi. Stoga je posmatranje ptica i njihovo izučavanje iz hobija sve više preraslo u nauku. U knjizi su obrađeni svi, sitničavo provereni istorijski navodi o pticama cele Srbije iz 20. veka, dajući time sveobuhvatan i do sada jedinstven pregled ornitoloških znanja kod nas. To se odnosi na knjige – domaće[2] i strane[3] –, na muzejske kataloge, članke u ornitološkim i drugim časopisima, na radove u zbornicima, itd. Takav širok pregled bio je potreban za utvrđivanje promena sastava ptičje faune u Srbiji zadnjih 200 godina, što je bio jedan od ciljeva autora.
Tim autora je ravnomerno pokrio celu Srbiju do njenih južnih granica, uključujući čitavu Autonomnu Pokrajinu Kosovo i Metohija.
Postavljeni kriterijumi[uredi | uredi izvor]
Obrada ptica i uvršćivanje u trenutnu, kao i istorijsku listu odvijalo se po strogo utvđenoj metodologiji. Kriterijumi su bili postavljeni na osnovu nekoliko faktora:
- Status pojavljivanja, to jest - da li ptica ima dovoljno nalaza u sadašnjim granicama Srbije, da li ima samoodrživu populaciju, da li se ptica ponaša kao divlja ili odbegla, itd.
- Status gnežđenja, to jest - ptica je zabeležena u Srbiji više puta posle 1950. godine, ptica je zabeležena na gnežđenju samo pre 1949. godine, ptica je puštena ili pobegla iz zarobljeništva, ali je zasnovala samoodržive populacije, itd.
- Kritička provera, to jest - da li je ptica redovna gnezdarica Srbije, neredovna gnezdarica, prolaznica, veoma retka, itd.
Spisak ptica Srbije prema ovoj publikaciji sadrži 352 vrste, i to vrste ptica koje su se na teritoriji današnje Srbije pojavile u periodu između 1800. i 2015. godine (do datuma izdavanja knjige). Vrednosti publikacije svakako dodaje i spisak nedovoljno dokumentovanih nalaza ptica, kao što su plovka mramorka (Marmaronetta angustrirostris), mali ždral (Anthropoides virgo), veliki morski gnjurac (Gavia immer), oštrokljuna njorka (Alca torda), šumski trstenjak (Acrocephalus dumetorum), ili snežna sova (Bubo scandiacus) – ukupno 28 vrsta, prema ovom spisku. Neke od ovih vrsta su u međuvremenu potvrđene, na primer prisustvo srebrnastog galeba[4] ili malog barskog petlića (Zapornia pusilla).[5]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Preporučeno citiranje: Šćiban, M. Rajković, D., Radišić, D., Vasić, V. i Pantović, U. (2015): Ptice Srbije – kritički spisak vrsta. Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije, Novi Sad
- ^ Na primer Osnovi ornitologije sjeverozapadne Srbije (1895) ili Spisak ptica u Muzeju Srpske zemlje (1905).
- ^ Na primer Die Vögel Syrmiens (1848), Fauna Regni Hungariaie, Aves (1918), Namenverzeichnis der Vogel der Autonomen Provinz Vojvodina (1971) i drugi.
- ^ Galebovi iz čitave Evrope se hrane na našim deponijama National Geographic Serbia
- ^ Mali barski petlić – nova vrsta ptice otkrivena kod Subotice RTV, Radio-Televizija Vojvodine
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Ptice Srbije: procena veličina populacija i trendova gnezdarica
- Značajna područja za ptice u Srbiji
- Ornitofauna Srbije
- Ornitofauna Crne Gore
- Spisak zaštićenih vrsta ptica u Srbiji
- Spisak zaštićenih vrsta ptica u Crnoj Gori
