Radžastan

Radžastan राजस्थान
Država	Indija
Admin. centar	Džajpur
Službeni jezik	hindi i radžastani
Površina	342.239 km2
Stanovništvo	2011.
— broj st.	68.621.012
— gustina st.	200,51 st./km2
Zvanični veb-sajt

Radžastan je savezna država Indije sa površinom od 342.236 km² i 68.621.012 stanovnika (stanje: 1. jan. 2011). Najveća je država u Indiji po površini. Graniči se sa Pakistanom na zapadu, Gudžaratom na jugozapadu, Madja Pradešom na jugoistoku, Utar Pradešom i Harajanom na severoistoku i Pendžabom na severu. Glavni grad je Džajpur. Pustinja Tar se nalazi na zapadu Radžastana. Jedna od najstarijih planina sveta Aravali se nalazi tu. Istočni Radžastan ima dva rezervata za tigrove, kao i nacionalni park Keoladeo, koji je čuven po pticama.

Etnička grupa Romi vode poreklo iz Radžastana.

Geografija

Glavna geografska osobina Radžastana su planine Aravali, koje se protežu 850 km od jugozapada do severoistoka. Oko tri petine Radžastana leži severozapadno od Aravali planina. Severozapadni deo Radžastana je suv i peskovit i većinu toga područja pokriva pustinja Tar, koja se proteže u susedni Pakistan. Planine Aravali zaustavljaju monsune, koji dolaze iz pravca Arapskog mora, tako da severozapadni deo ostaje bez kiše. Pustinja Tar je jako slabo nastanjena, a grad Bikaner je najveći grad pustinje. Severozapadne trnovite šume od grmlja nalaze se oko pustinje Tar. Područje prima manje od 400 mm kiše godišnje, a letnje temperature premašuju 45°C. Grad Džodpur se nalazi u zoni trnovitih grmova.

Aravali planine i područje istočno predstavljaju plodnije područje sa više kiša. Tu ima više stanovništva i gradova.

Istorija

Radžastan je istorijski bio Radžputana, tj. kraljevstva Radžput. Radžput znači sin kralja. Radžpute su uspostavile kraljevstvo u 6. veku posle Hrista. Radžpute su se suprotstavljale muslimanskim invazijama na Indiju. Brojna Radžput kraljevstva su ipak postala vazali Delhijskog sultanata, a kasnije i Mogulskog carstva. Slabljenjem moći Mogulskog carstva Radžpute ponovo uspostavljaju nezavisnost. Sa Britancima sklapaju brojne sporazume u 19. veku, prihvatajući vrhovnu vlast engleskog kralja. Adžmer u Radžputani je postao deo Britanske Indije, a ostali su postali jedna vrsta engleskih vazala sa velikom autonomijom. Radžastanska nezavisna kraljevstva su stvorila bogato arhitektonsko i kulturno nasleđe, koje se vidi u mnogim tvrđavama i palatama (Mahala i Havelis), koje su obogaćene i muslimanskom i džainu arhitekturom.

Mapa Radžastana

Privreda

Radžastanska privreda je prvenstveno poljoprivredna. Najviše se gaji pšenica i ovas, šećerna trska, pamuk i duvan. Najveći je proizvođač jestivog ulja u Indiji. Najveći je i proizvođač vune u Indiji. "Indira Gandi" kanal služi za navodnjavanje severozapadnog Radžastana.

Radžastan je veliki proizvođač poliesterskih vlakana. Ima rudnike soli i bakra. Veliki je proizvođač cementa, gipsa, azbesta, cinka, mramora, olova, fosfatnih stena.

Značajni gradovi

• 
  Džajsalmer
• 
  Džodpur
• 
  Amber
• 
  Alvar