Regionalni prostorni plan

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Regionalni prostorni plan je planski dokument koji spada u instrumente prostornog planiranja na osnovu koga se određuju smernice za organizaciju, uređenje i korišćenje prostora na regionalnom nivou. Regionalni prostorni planovi se odnose na prostorne jedinice koje su po prostornom obuhvatu manje od državnog (nacionalnog), a veće od opštinskog (lokalnog) nivoa.

Regionalni prostorni planovi u Srbiji[uredi | uredi izvor]

Regionalni prostorni plan u Srbiji donosi se za teritoriju autonomne pokrajine, za područje grada Beograda ili za jedan ili više upravnih okruga. Regionalni prostorni planovi sadrže tekstualni i grafički deo.

Tekstualni deo ima sledeću sadržinu:

  1. Polazne osnove
    • opis granica područja regionalnog plana
    • izvod iz planova višeg reda i planova susednih područja
    • skraćeni prikaz postojećeg stanja
    • ograničenja i potencijali područja regionalnog prostornog plana
  2. Vizija, principi i ciljevi regionalnog razvoja
    • vizija i principi regionalnog razvoja
    • opšti i posebni ciljevi
  3. Planska rešenja
    • korišćenje, uređenje i zaštita prirodnih sistema i resursa
    • prostorni razvoj i razmeštaj stanovništva, naselja i javnih službi
    • prostorni razvoj i razmeštaj privrednih delatnosti
    • prostorni razvoj, razmeštaj i korišćenje infrastrukture
    • zaštita životne sredine, predela, prirodnih i kulturnih dobara
    • interregionalne i intraregionalne veze, prekogranična saradnja
  4. Implementacija regionalnog prostornog plana
    • podsticanje regionalnog razvoja i ravnomernog teritorijalnog razvoja
    • smernice za izradu planskih dokumenata i druge razvojne dokumentacije za područje plana
    • prioritetni strateški projekti

Grafički deo regionalnog prostornog plana sadrži 3 referalne karte u razmeri 1:50 000 ili 1:100 000, a izuzetno u razmeri 1:200 000. To su:

  • namena prostora
  • mreža naselja, funkcija, javnih službi i infrastrukturnih sistema
  • prirodni resursi i ruralna područja, zaštita životne sredine i prirodnih i kulturnih dobara

Regionalni prostorni planovi se obično rade za period od 10 godina. Nakon usvajanja regionalnog prostornog plana predviđena je izrada Programa implementacije regionalnog prostornog plana kao dokumenta koji treba da obezbedi optimalno ostvarivanje planskih rešenja. Program implementacije se radi za period od pet godina tako da ukoliko je planski horizont deset godina to podrazumeva izradu dva programa implementacije.

Prostorno-planski dokumenti na regionalnom nivou - istorijat i primeri iz drugih država[uredi | uredi izvor]

Prostorno planiranje na regionalnom nivou je dobilo na značaju tridesetih godina 20. veka u vreme Velike ekonomske krize. Jedan od prvih primera prostornog planiranja na regionalnom nivou je uređenje sliva reke Tenesi.[1] U bivšoj Jugoslaviji je veći značaj regionalnom nivou prostornog planiranja pridat na Prvom kongresu Saveza društava urbanista Jugoslavije 1957. godine. [2] Prvi regionalni prostorni plan u bivšoj Jugoslaviji urađen je za kotar Krapine u Hrvatskoj, a u Srbiji za deo Dunava od Beograda do bugarske granice prethodno izgradnji hidroelektrane Đerdap.[3]

Prostorni planovi na regionalnom nivou predstavljaju značajan nivo prostornog planiranja i odnose se na administrativne ili funkcionalne regione. U Holandiji se prostorni planovi na regionalnom nivou izrađuju za 12 administrativnih provincija.[4] U Francuskoj se izrađuju šeme teritorijalne koherentnosti koje predstavljaju prostorne planove za funkcionalne regione.[5] U Hrvatskoj se na regionalnom nivou izrađuju prostorni planovi županija.[6]

U Srbiji je teritorija Republike po prvi put u potpunosti pokrivena prostornim planovima na regionalnom nivou 2015. godine. Na teritoriji Srbije se nalazi 10 prostornih planova na regionalnom nivou:

  • 7 koje je usvojila Vlada Republike Srbije (fukcionalni regioni koji obuhvataju od 2 do 4 upravna okruga na teoritoriji centralne Srbije)[7],
  • 1 koji je usvojila Skupština AP Vojvodine[8],
  • 1 koji je usvojila Skupština Grada Beograda[9],
  • 1 koji je usvojila Skupština Kosova[10].

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ [„TVA: From the New Deal to a New Century[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 04. 02. 2012. g. Pristupljeno 31. 01. 2012.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) TVA: From the New Deal to a New Century]
  2. ^ Novaković Borko, Urbanistička pisma 1955-85. prilozi za monografiju urbanističkih saveza Srbije i Jugoslavije, Beograd, Juginus 1987.
  3. ^ Perišić Dimitrije, O prostornom planiranju, Beograd, IAUS, 1985.
  4. ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 29. 02. 2012. g. Pristupljeno 31. 01. 2012. 
  5. ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 14. 01. 2012. g. Pristupljeno 31. 01. 2012. 
  6. ^ „Prostorni planovi županija na sajtu Ministarstva graditeljstva i prostornog uređenja”. Arhivirano iz originala 27. 12. 2017. g. Pristupljeno 26. 12. 2017. 
  7. ^ Centralni registar planskih dokumenata[mrtva veza]
  8. ^ „Prostorni plan Vojvodine”. Arhivirano iz originala 13. 05. 2021. g. Pristupljeno 18. 03. 2021. 
  9. ^ Regionalni prostorni plan administrativnog područja grada Beograda na sajtu grada Beograda
  10. ^ „Prostorni plan Kosova” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 05. 02. 2017. g. Pristupljeno 04. 02. 2017. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Регионални_просторни_план&oldid=26988473”