Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka
| Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka | |
|---|---|
 Lovci nakon povratka iz hajke na vukove | |
| Osnovan | 1982. |
| Tip | sportska, zabavna i kulinarska |
| Lokacija |  Zlatibor, Srbija |
| Osnivači | Lovačko udruženje Zlatibor i Lovački savez Srbije |
Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka je manifestacija nacionalnog karaktera veoma atraktivnog sadržaje i bogatog programa, koja se tadicionalna svake zime održana na Zlatiboru tokom februara meseca, od 1982. godine. Hajka na vuka ima složenu organizaciju, zbog samog karaktera lova i upotrebe oružja.[1]
Preduslovi[uredi | uredi izvor]
Najveći predator na prstorima Srbuje jeste vuk, koji je svrstava u jednu od retkih evropskih zemalja u kojoj se brojnost vuka povećava. Njihova brojnost nije podjednaka tako da u skladu sa ovom činjenicom ni zakon o lovstvu ne tretira ovu vrstu podjednako na svim teritorijama Republike Srbije. U tom smislu na teritoriji AP Vojvodine vuk je trajno zaštićen, dok je u centralnoj Srbiji van režima zaštite, jer je na ovim prostorima brojnost vuka tolika, da pravi štetu lovačkim udruženjima i pojedinim seoskim imanjima.
Među ta područja spada planina Zlatibor na kojoj je brojnost vuka tolika da je redukcija vukova i regulacija prirodne ravnoteže od strane čoveka neophodna. Hajka na vukove koja se niz decenija unazad održavala na ovoj planini, vremenom je dobila proširivanje sadržaja i vremenom prerasla u tradicionalni Sabor lovaca na Zlatiboru i Zlatiboraku hajku na vuka.[2]
Mesto i vreme održavanja manifestacije[uredi | uredi izvor]
Najveći deo Sabora održava se u Čajetini, dok se hajka na vuka, organizuje na potezu između Čigote i Murtenice.
Na progon vuka kreće se iz više pravaca – Dragalice, Jokine ćuprije, Vodica, Bele Reke, Straže, Ljubiške Previje i Borove Glave.
Brojnost učesnika[uredi | uredi izvor]
Po masovnosti Sabor lovaca Srbije i „Zlatiborska hajka na vuka“ je jedna od najvećih manifestacija ove vrste u Srbiji, jer u njoj učestvuje oko 1.000 lovaca iz cele Srbije i manji ili veći broj lovaca iz inostranstva. dok lokalni lovci čine manji deo učesnika i posetilaca.[3]
Kako je lovno streljštvo sve popularnije u Srbiji oko 42% učesnika (ispitanika) izjavilo je da upravo zbog lovnog streljaštva dolazi na sabor lovaca na Zlatiboru.[3]
Rekordan broj posetilaca na Saboru zabeležen je za vreme „zlatnog doba ” lovstva u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji, 1989. godine kada je u hajci učestvovalo čak 6.000. učesnika.[2]
Karakter i permanentnost održavanja manifestacije[uredi | uredi izvor]
- Karakteristike Sabora
Osim ekonomskok značaja, po svom sadržaju Sabor je manifestavija sa izraženim edukativnim, kulturnim, sportsko-rekreatvnim i etičkim funkcijama. Kako je ovo najvažnija lovno-turistička manifestacija koja ima međunarodni karakter, funkcije i faktori ove manifestacije imaju odjeka i preko granica Srbije.[3]
U okviru Sabora održavaju se:
- brojna sportska takmičenja u streljaštvu (od kojih su najznačajnije: pokretna meta—silueta vuka, nepokretna meta—silueta srndaća 200 m, glineni golubovi-trap, kružna meta 400 m, kup „Prvi Partizan” Užice, vazdušna puška—lovački podmladak),
- sam čin lova — Hajka na vuka i Hajka na lisicu (kao sportske manifestacije sa izvesnim elementima zabavnog karaktera),
- izložbe lovačkih trofeja,
- edukaciju lovaca,
- naučno-stručna savetovanja,
- takmičenja u lovnom streljaštvu,
- pripremanje kulinarskih specijalitete, na strelištu, na kome se postavlja ražanj za pečenje vola i spremaju i drugi zlatiborski specijaliteti,
- kulturno-umetnički i zabavni programi, sa nezaobilaznim nastupima duvačkih orkestara,
- prezentacija i prodaja lovačkog oružja i opreme i litarature,
- drugi programski sadržaji.
- Permanentnost održavanja
Po permanentosti održavanja Sabor lovaca i Hajka na vuka predstavlja jednu od najstarijih manifestacija na Zlatiboru jer se tradicionalno održava od 1982. godine.
Značaj[uredi | uredi izvor]
Sabor ima i nacionalni i međunarodni značaj, jer predstalja afirmisan i standardan element turističke ponude Zlatiborskog okruga, u okviru koje dolaze lovci gotovo iz svih krajeva Srbije, i inostrani lovci-turisti iz okolnih zemalja kao što su Crna Gora, Bosna i Hercegovina, Severna Makedonija, Rumunija, ali i iz onih udaljenijih iz Slovenije, Nemačke, Ukrajne.
Po uloženim sredstvima i tradicije koju ima, Sabor daje relativno velike efekte sa stanovišta edukativne, kulturne, sportsko-rekreatvne i turističke funkcije jer povećanja turistički prometa i potrošnju.[4]
Drugi po značaju su promotivni efekti čitave manifestacije, koji proizvode značajne turističke efekte, mada u novije vreme, usled delovanja različitih društava za zaštitu životinja (vuka) manifestacija je donekle pod uticajem kontraproduktivnih stavova.
Ovo je jedna od retkih manifestacije u Srbiji koja je u finansijskom smislu održiva, jer se delom samofinansira od kotizacije i drugih prihoda.
Mere bezbednosti[uredi | uredi izvor]
Organizatori Sabora posebnu pažnju posvećuju bezbednosti svih učesnika za vreme brojnih sadržaja u okviru Sabora,pa se tako pre početka hajke svi učesnici obavezno upoznaju sa pravilima ponašanja za vreme trajanja samog lova, što ima i „dublji vaspitni uticaj jer će mnogi lovci naučeno znanje primeniti i u budućim hajkama ili grupnim lovovima.”
Korisnik lovišta, odnosno organizator lova na vuka, pored opšte prihvaćenih principa grupnog lova, dužan je da učesnicima posebno skrene pažnju na: opšta etička načela, pravila ponašanja za vreme hajke, dozvoljeno oružje za lov, odgovarajuću municiju i kalibar. Takođe, organizator napominje pravac u kome je dozvoljeno da se puca, mere bezbednosti, uslovi pod kojima dolazi do isključenja iz lova, način završavanja lova kao što napominje da se svi učesnici postupaju prema odredbama Zakona o lovstvu, Zakona o oružju i municiji, Pravilniku o korišćenju lovišta i aktima korisnika lovišta koja regulišu lov i korišćenje divljači.[5]
Program Sabora[uredi | uredi izvor]
- Prvi dan (četvrtak)
- 15.00 h Doček gostiju, izložba lovačkih trofeja - izložbeno prodajni štandovi
- 20.00 h Otvaranje Sabora i koktel dobrodošlice u restoranu
- Drugi dan (petak)
- 09.00 h Strelište “Zova” - 5 disciplina
- Memorijal “Dušan Bojović” pokretna meta (silueta vuka)
- Memorijal “Slavko Dondur” nepokretna meta (silueta srndaća)
- Memorijal “Dr Vojkan Jovanović” glineni golubovi (“TRAP”)
- KUP “Prvi Partizan” 400 m
- Vazdušna puška lovački podmladak
- Kinološka manifestacija revijalna smotra goniča
- Lovački tablić
- 18.00 h Tematska predavanja
- Treći dan (subota)
- 06.30 h Zbor učesnika lova na vuka
- 07.00 h Polazak u lov
- 14.00 h Povratak iz lova i zajednički ručak na strelištu “Zova”
- 20.00 h Lovački bal (muzički program, lutrija, proglašenje pobednika)
- Četvrti dan (nedelja)
- 08.00 h Tradicionalni lov lisice goničima
- 12.00 h Ispraćaj gostiju.
Organizator[uredi | uredi izvor]
Hajku organizuje:
- Lovačko udruženje Zlatibor,
- Lovački savez Srbije,
- Turistička organizacija Srbije kao jedan od koordinatora,
- lokalna samouprava, kao sufinansijer sabora.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Jovčić Dobrica i Tatjana Ilić: Indikatori održivog turizma, Glasnik srpskog geografskog društva, Sveska XC - Br. 1., 277-305, 2010.
- ^ a b Vladimir Marković, Turistički efekti Sabora lovaca na Zlatiboru, Zbornik radova Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo 37/2008. str. 146-147
- ^ a b v Vladimir Marković, Lovno steljaštvo U:Turistički efekti Sabora lovaca na Zlatiboru, Zbornik radova Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo 37/2008. str. 148
- ^ Prentović, R., (2003), Lovni turizam, Departman za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Novi Sad
- ^ Vladimir Marković, Uputstvo za učesnike grupnog lova na vuka-hajke U: Turistički efekti Sabora lovaca na Zlatiboru, Zbornik radova Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo 37/2008. str. 19
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Prentović, R. (2005), Turistički aspekti lovačkih manifestacija, Zbornik radova Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo broj 33-34, Novi Sad
- Prentović, R. (2005), Lovno-turistički proizvod, Turizam br. 9, Departman za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Novi Sad
- Bjelac, Ž. (1998), Turističke manifestacije u Vojvodini. Doktorska disertacija, Departman za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Novi Sad.