Svetski dan šuma
| Svetski dan šuma | |
| |
| Obeležava se | na svetskom nivou |
|---|---|
| Tip | ekologija |
| Datum | 21. mart od 1971. godine |
Svetski dan šuma obeležava se 21. marta. Ovaj datum je ustanovljen još 1971. godine, kada se obeležavao kao Dan šuma, i to na inicijativu Evropske poljoprivredne konfederacije, kako bi se ukazalo na značaj drveća i istakle brojne koristi šumske vegetacije.[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Svetski dan šuma 2012. godine usvojila je Generalna skupština Ujedinjenih nacija u cilju jačanja svesti zajednice o značaju šuma i kako bi se doprinelo njihovom očuvanju i održivom upravljanju. Šume su jedni od najsloženijih kopnenih ekosistema. Predstavljaju prirodno stanište brojnim biljkama, životinjama, gljivama i mikroorganizmima i zato je kod njih izražena spratovnost, ali i međusobna povezanost svih članova zajednice.[2]
Šume u Srbiji[uredi | uredi izvor]
Srbija spada u srednje šumovite zemlje, odnosno prosečne je pokrivenosti šumskom vegetacijom. Pod šumama se nalazi oko 29 odsto teritorije Srbije, prema podacima Nacionalnog inventara šuma. Šume u Srbiji bogate su sa gotovo 50 vrsti drveća, tačnije 40 listopadnih i 9 četinarskih.
O šumama[uredi | uredi izvor]
Šume predstavljaju jedan od najsloženijih ekosistema na zemlji i dragoceni prirodni resurs od izuzetnog značaja za čoveka, ali i za ukupni biodiverzitet. Njihovo preterano korišćenje dovelo je do konstantnog smanjivanja površina pod šumom i do degradacije životne sredine. Obnavljanje šumskih ekosistema i povećavanje teritorije pod šumom jedan je od osnovnih preduslova za očuvanje zdrave životne sredine i opstanak života kakav poznajemo, navedeno je u saopštenju Ministarstva. Šume su stabilizator klime sa velikim uticajem na stabilnost svih ekosistema, u najvećoj meri utiču na prečišćavanje vazduha od prašine, drugih čestica i gasova koji dospevaju u atmosferu, utiču na vodni resurs, kvalitet zemljišta, a zahvaljujući svojoj zaštitnoj funkciji sprečavaju eroziju, klizišta i zabarivanje zemljišta. Šuma je stanište brojnim vrstama biljaka i životinja, čiji opstanak i razvoj u značajnoj meri upravo zavisi od očuvanja šume.[3] Smanjenje šumskog pokrivača uslovljava pad kvaliteta vazduha što dalje utiče na pad zdravlja stanovništva i povećava rizik od bolesti. Podaci pokazuju da je u poslednjih 20 godina došlo do značajnijeg krčenja šuma a da je to usledilo zbog povećanja potražnje za zemljištem, koje se koristi za poljoprivredu ili kao novi stambeni prostor. Šume se takođe seku zbog povećanih potreba za papirom i ogrevom. Globalno gledano, trend je jasan: šume ubrzano nestaju. Hrastu lužnjaku, poznatom kao „Slavonski hrast“, potrebno je između 120 i 180 godina da potpuno poraste i bude zreo za seču, dok šumokradicama treba samo nekoliko minuta da ga poseku. Uništavanjem šuma nastaju ekološke promene sa štetnim posledicama, među kojima su prvenstveno promene zemljišta i klime, a s tim u vezi i nestanak mnogih biljnih i životinjskih vrsta.[4] Prema podacima UN-a, oko 13 miliona hektara šume uništava se godišnje.[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „21. mart je Međunarodni dan šuma: Šume su dom za 80% kopnenih vrsta na planeti”. Balkan green energy news. Pristupljeno 11. 7. 2020.
- ^ „Svetski dan šuma”. Energetski portal. Arhivirano iz originala 27. 11. 2020. g. Pristupljeno 11. 7. 2020.
- ^ „Svetski dan šuma obeležava se 21. marta”. Društvo. Pristupljeno 11. 7. 2020.
- ^ „Svetski dan šuma, 21.mart: Globalno gledano, trend je jasan, šume ubrzano nestaju”. Glas Zaječar. Pristupljeno 11. 7. 2020.
- ^ „Svetski dan šuma – 21. Mart”. Pek Gora. Arhivirano iz originala 15. 07. 2020. g. Pristupljeno 11. 7. 2020.