Slavin
| Slavin | |
|---|---|
 Kompleks Slavin | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Bratislava |
| Koordinate | 48° 09′ 14″ S; 17° 05′ 59″ I / 48.1540° S; 17.0997° I |
| Vrsta spomenika | Nacionalni kulturni spomenik |
| Vreme nastanka | 1960. |
| Tip kulturnog dobra | Memorijalni kompleks i vojno groblje |
Slavin je memorijalni kompleks i vojno groblje u Bratislavi, Slovačka. U sklopu njega je sahranjeno na hiljade vojnika Crvene armije koji su poginuli tokom Drugog svetskog rata, dok su oslobađali grad u aprilu 1945. od okupacionih snaga nemačkog Vermahta i preostalih slovačkih trupa koje su podržavale klerofašističku vladu na čijem čelu je bio Jozef Tiso.
Spomenik se nalazi na brdu u blizini centra Bratislave, okružen bogatim vilama i rezidencijama raznih ambasada. Kompleks je podignut između 1957. i 1960. na zemljištu groblja, a otvoren je 3. aprila 1960. na obeležavanje 15. godišnjice oslobođenja grada. Spomenik je izgrađen u stilu sličnom Palati kulture i nauke u staljinističkom arhitektonskom stilu. Od 1961. godine proglašen je za Nacionalni kulturni spomenik. Dizajnirao ga je Jan Svetlik.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Spomenik je otvoren za javnost 3. aprila 1960. u čast petnaestogodišnjice od oslobođenja Bratislave u Drugom svetskom ratu. Na zidovima spomenika prikazani su gradovi sa datumima njihovog oslobođenja. Ukupno 6.845 vojnika sahranjeno je na ovom mestu.
Tokom izgradnje Slavina, toranj crkve Device Marije Snežne srušen je da ne bi kvario pogled na panoramu grada. Aleksander Trizuljak je protestovao protiv uklanjanja tornja, ali bezuspešno. Zvanično, demontaža tornja je opravdana time što je bio u lošem stanju, te da bi se sačuvala crkva. Prvobitno je planirano da toranj bude prepolovljen ali je na kraju u potpunosti uklonjen.[1]
Opis[uredi | uredi izvor]
Memorijalni kompleks i groblje palih boraca Crvene armije tokom oslobađanja Bratislave u Drugom svetskom ratu, proglašeno je za spomenik kulture 1961. godine. Na vrhu 39 metra visokog obeliska[2] nalazi se statua vojnika visoka 11 metara, koju je izlio slovački skulptor Aleksander Trizuljak. Vojnik je prikazan kako desnom rukom uzdiže zastavu, a levom čizmom gazi svastiku. Bronzana vrata memorijalnog auditorijuma su ukrašena reljefima Rudolfa Pribiša.
Kompleks se sastoji iz:
- Grandioznog stepeništa,
- Groblja sa 6 masovnih grobnica i 278 pojedinačnih grobnih mesta u kojima je ukupno sahranjeno 6845 sovjetskih vojnika,
- Centralne svečane sale sa raznim statuama, natpisima i simboličnim sarkofagom od belog mermera,
- Obeliska od 42 metra visine, sa statuom sovjetskog vojnika na vrhu, a na spoljašnjim zidovima nalaze se natpisi sa datumima oslobođenja raznih gradova u Slovačkoj u periodu između 1944. i 1945. godine.
Ostale zanimljivosti o Slavinu:
- Spomenik se nalazi na vrhu brda Slavin, jednog od topografskih uzvisina starog grada Bratislave (deo Malih Karpata). Lokacija nudi odličan pregled panorame Bratislave, što ga čini popularnim mestom za šetnju lokalnog stanovništva.
- Na teritoriji kompleksa nalaze se statue čuvenih slovačkih umetnika, kao što su Jan Kulih, Tibor Bartfaj, Jozef Kostka.
- Tokom 2005. godine, ruski predsednik Vladimir Putin posetio je kompleks tokom sastanka sa Džordžom Bušem.[3]
- Dan oslobođenja Bratislave je 4. april, kada narod i predsednik odaju počast palim sovjetskim borcima.
- Ruski ministar spoljnih poslova Sergej Lavrov posetio je 2015. godine kompleks, na 70. godišnjicu oslobođenja Bratislave.[4]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Datum oslobođenja Bratislave -
Statua vojnika na vrhu obeliska -
Spomenik u okviru kompleksa -
Pojedinačna grobna mesta -
Panorama Bratislave, pogled sa Slavina -
Spomenik palog borca Crvene armije -
Grandiozne stepenice
.jpg)
.JPG)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Slavin”. kalvaria.sk. Pristupljeno 28. 4. 2021.[mrtva veza]
- ^ „Slavin”. Visitbratislava.com. Pristupljeno 28. 4. 2021.
- ^ „Zvanična poseta Slovačkoj”. Kremlin.ru. 25. 2. 2005. Pristupljeno 28. 4. 2021.
- ^ „Foreign Minister Sergey Lavrov makes introductory remarks and answers questions at a joint news conference”. Mid.ru. 4. 4. 2015. Pristupljeno 28. 4. 2021.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Janiaková, D: Prechádzky po Bratislave: ilustrovaný sprievodca, 1.vyd. Bratislava: Perfekt, 2004
- Kusý, M.: Architektúra na Slovensku. Bratislava: SFVU Pallas, 1971
- denník SME - 7.december 2007, str.6 - čl. Nad hrobmi na Slavíne klesá zem, Jana Parkrová
