Trofim, Savatije i Dorimedont
| Trofim, Savatije i Dorimedont | |
|---|---|
 Mučenje Trofima, Savatija i Dorimedonta na slici iz Mesecoslova Vasilija II | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | verovatno 3. vek |
| Mesto rođenja | Sinad, nepoznato, Rimsko carstvo |
| Datum smrti | oko 278 |
| Mesto smrti | Sinad, Antiohija Psidijska, Rimsko carstvo |
| Svetovni podaci | |
| Poštuje se u | Pravoslavna crkva, Rimokatolička crkva |
| Praznik | 19. septembar (rimokatolici i pravoslavci po crkvenom kalendaru) |
Trofim, Savatije i Dorimedont (Trophimos, Sabbatios, Sabbaticus, Dorymedon) su ranohrišćanski svetitelji i mučenici. Ubijeni su krajem 3. veka, za vreme vladavine rimskog cara Proba.
U hrišćanskoj tradiciji njihovo mučenje se opisuje na sledeći način: Trofim i Savatije su doputovali u Psidijsku Antiohiju za vreme jednog praznika u čast boga Apolon. Videvši proslavu praznika i prinošenje žrtvi Apolonu, oni su počeli da se mole Bogu. Tokom molitve neznabošci su primetili da su njih dvojca druge vere, tako da su ih odveli tadašnjem upravniku antiohije Atiku Ilidoru. Kada su ih doveli pred Atika, on je naredio da ih razdvoje i prvo izvedu Trofima. Prilikom ispitivanja Trofim se izjasnio kao hrišćanin. Nakon toga načelnik je naredio da se Trofim prostre na zemlju i da se bije bez milosti. Mučitelji su tukli Trofima dok se zemlja nije natopila krvlju. Nakon toga je od njega zahtevano da prinese žrtvu Apolonu ili će biti poslat u Frigiju, mučitelju Dionisiju koji je bio poznat po svojoj svireposti. Trofim je to odbio, što je razgnevilo sudiju koji je naredio da se Trofim obesi o drvo i da mu se kidaju delovi tela. Kidano mu je meso sve do kostiju, međutim Trofim je podnosio mučenje i molio se Bogu. Nakon mučenja je poslat u tamnicu.[1]
Nakon toga je na sud izveden Savatije. Kada ga je sudija pitao za zvanje on je odgovorio Sudijo, moje zvanje, i dostojanstvo, i domovina, i slava, i bogatstvo jeste Hristos Sin Božji, vazda živi, čijim promislom vasiona stoji i upravlja se. Sudija je iznerviran ovim odgovorom ošamario Savatija i naredio mu da prinese žrtvu rimskim bogovima. Kada je Savatije to odbio naređeno je da se okači na drvo i da se struže gvozdenim noktima. Tako je strugan dok mu celo telo meso nije pokidano, sve do kostiju. U tom mučenju je Savatije preminuo.[1]
Nakon Savatijeve smrti, sudija je poslao Trofima u Frigiju, kod mučitelja Dionisija. Naređeno je da mu na noge obuku gvozdene čizme sa ekserima i tako vode u Frigiju. Vojnici su jahali na konjima dok je Trofim bio prinuđen da ide pored njih u gvozdenim čizmama sa ekserima. Nakon tri dana puta su stigli do grada Sinad u Frigiji. Tamo je Trofim predat mučitelju Dionisiju. Pošto je odbio Dionisijevu ponudu da se odrekne vere u Isusa Hrista u zamenu za slobodu, Dionisije je naredio da ga biju debelim žilama. Nakon toga mučitelji su mu pomešano sirće sa slačicom sipali u nos. Potom je obešen na drvo, a mučitelji su mu rezali slabine i na rane sipali sirće i so, da bi ga na kraju palili svećama. Tokom mučenja Trofim se neprestano molio Bogu. Nakon toga je stavljen u tamnicu.[1]
U tamnici ga je često obilazio i brinuo o njemu Dorimedont, koji je bio senator. On je bio hrišćanin, koji se skrivao zbog straha od mučenja. Tokom praznika Dioskorija, posvećenog rimskoim bogovima Kastoru i Poluksu, mučitelj Dionisije je primetio da među velmožama koji se poklanjaju idolima nema Dorimenta. Dionisije je naredio da ga pozovu. Međutim Doriment je odbio da dođe, pošto je hrišćanin. Nakon toga je odveden u tamnicu. U tamnicu je slao svoje prijatelje da ga savetuju da se odrekne hrišćanstva što je Dorimedont odbio.[1]
Pošto nije pristao da se odrekne hrišćanstva, mučitelj je naredio da ga obnaže, obese i da mu peku rebra usijanim gvozdenim kolcima. Dok je mučen Dorimedont je ismevao idole. To je razjarilo mučitelje te su mu gvozdenim noktima odrali lice i izbili zube. Nakon toga su založili vatru ispod njega i stavili ga da hoda po žaru. Nakon toga su ga bacili u tamnicu, i ponovo izveli Trofima na mučenje. Gvozdenim noktima su mu drali delo i usijanim šipkama izboli oči. Nakon toga je ponovo bačen u tamnicu.[1]
Potom je Dionisije odlučio da se Trofim i Dorimedont bace pred izgladnele zveri na javnom gledalištu. Hrišćani veruju da su na njih puštani prvo medvedica, zatim ris i lav ali da ove životinje nisu htele da napadnu. Nakon toga je Dionisije naredio da im se glave odseku mačevima. Tako su ubijeni Doriment i Trofim.[1]
Srpska pravoslavna crkva slavi ih 19. septembra po crkvenom, a 2. oktobra po gregorijanskom kalendaru.